Άρθρο για την ιδιωτικοποίηση του νερού από την Ερμίνα Μαγαλιού, μέλος της ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
“Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα κάτω από το βάρος της θλίψης και της οργής για το έγκλημα που διεπράχθη στις ράγες των Τεμπών διεξάγεται μία τεράστια πάλη αντίθετων τοποθετήσεων για το τι κοινωνία θέλουμε.
Σχηματικά δίνοντας την εικόνα της διελκυστίνδας, από τη μία της πλευρά είμαστε αυτοί (πολίτες, κόμματα, φορείς, κινήματα, περιβαλλοντικές οργανώσεις, σωματεία, σύλλογοι εργαζομένων σε δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης) που υποστηρίζουμε ότι το απαραίτητο για τη ζωή στοιχείο της φύσης, το νερό, όπως και η υγεία και η παιδεία, είναι κοινωνικά αγαθά.
Από αυτή την πλευρά στην περίπτωση του νερού είναι και το ΣτΕ που αποφάνθηκε καθαρά τον Φεβρουάριο του 2022 με μία απόφαση – ορόσημο, η οποία κατοχυρώνει τον δημόσιο έλεγχο στο νερό. Ιδιαίτερης σημασίας μάλιστα είναι η νέα απόφαση του Συμβουλίου Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Σύμφωνα με την Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, εκδόθηκαν οι 7 και 8/2023 αποφάσεις του Συμβουλίου Συμμόρφωσης του ΣτΕ, με τις οποίες δέχονται την προσφυγή των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ ότι το υπουργείο Οικονομικών με τον νόμο του δε συμμορφώθηκε με τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ 190 και 191/2022 για την έξοδο των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο και διατάσσει το υπουργείο την επιστροφή τους στο Δημόσιο.
Από την άλλη πλευρά της διελκυστίνδας βρίσκεται η κυβέρνηση της ΝΔ, που αυτή τη στιγμή έχει και το μαχαίρι και το πεπόνι, καθώς και τα οικονομικά συμφέροντα μεγάλων εταιρειών που καιροφυλακτούν και είχαν προχωρήσει το ενδιαφέρον τους για το τεράστιο έργο, με προϋπολογισμό ύψους 291 εκατομμύρια ευρώ, που αφορούσε την υδροδότηση ολόκληρης της Αθήνας, όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθούσε να δώσει σε ιδιώτες, μέσω ΣΔΙΤ το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αττικής, εξαιρώντας σκανδαλωδώς από τον διαγωνισμό τη δημόσια ΕΥΔΑΠ.
Η κυβέρνηση προχωρά ακάθεκτη, δεν παρεκκλίνει από τον σχεδιασμένο στόχο, δεν τη λυγίζει ούτε η τραγωδία, και δε βιάζεται να προκηρύξει εκλογές, πριν ικανοποιήσει τα επίδικα. Πριν ανοίξει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση ακόμη και του νερού, του κοινού- δημόσιου φυσικού αγαθού. Στην περίπτωση της παιδείας νομοθέτησε κατά πώς βολεύει τα ιδιωτικά κολλέγια. Ακόμα και στη δημόσια παιδική περίθαλψη άνοιξε την πόρτα στους ιδιώτες και νομοθέτησε για τη μετατροπή των παιδοογκολογικών τμημάτων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, δηλαδή σε πρόσφορο πεδίο για άγρα πελατείας από τις ιδιωτικές κλινικές.
Στην περίπτωση της ενέργειας η ενορχήστρωση της ιδιωτικοποίησης τους έκανε να καμαρώνουν για την πώληση του 49% της συμμετοχής της ΔΕΗ στον ΔΕΔΔΗΕ στη Macquarie Asset Management, αλλά όλους εμάς η ‘Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας’ μας φόρτωσε με επιβαρυμένους λογαριασμούς με εξωφρενικές τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου.
Απτόητος, παρά τις συνεχείς αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες το νερό ορίζεται ως αποκλειστικά δημόσιο αγαθό, ο κ. Κ. Σκρέκας κατέθεσε το τεράστιο πολυνομοσχέδιο, μέσα στο οποίο, προβλέπεται η αντικειμενικά αχρείαστη επέκταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε «Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων». Πριν λήξει η θητεία τους τακτοποιούν μία ακόμη ιδιοτελή εκκρεμότητα, την είσοδο της ιδιωτικοποίησης και του κερδοσκοπικού ελέγχου και στην αγορά του νερού. Έτσι είχε γίνει και το 2010 με τον ΟΣΕ, όταν σχεδιαζόταν η ιδιωτικοποίηση του τμήματος. Εν αρχή ήτο κι εκεί η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων.
Για το τι σημαίνει αυτό κρατάμε από τη δικηγόρο Κατερίνα Γεωργιάδου, που εκπροσώπησε τους εργαζόμενους στο ΣτΕ: «Η μεταφορά κρίσιμων αποφασιστικών, ελεγκτικών και κυρωτικών αρμοδιοτήτων στον τομέα των υδάτων σε Ρυθμιστική Αρχή, η οποία δεν υπάγεται ούτε καν στην εποπτεία του Δημοσίου και οι πράξεις της είναι άμεσα εκτελεστές και πλήρως ανέλεγκτες από τον αρμόδιο Υπουργό, συνιστά από την πλευρά του Κράτους απεμπόληση εξουσίας του σε δημόσια αγαθά και απώλεια δημοσίου ελέγχου».
Εξάλλου η κυβέρνηση με την κατάργηση της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων είχε ήδη από το 2019 αποδυναμώσει την οφειλόμενη παρέμβαση του δημοσίου στα σχέδια ασφάλειας του νερού και γενικά στην υδατική πολιτική.
Το Βερολίνο, το Παρίσι και η Ατλάντα ακολουθούν πια τον αντίστροφο δρόμο της επαναδημοτικοποίησης, γιατί, όπου ιδιωτικοποιήθηκε το νερό, υπήρξαν αυξημένες τιμές, διαφθορά και χειρότερη ποιότητα, με μεγάλα προβλήματα στα δίκτυα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο χάνουν 3 δισεκατομμύρια λίτρα νερού την ημέρα, στις ΗΠΑ δηλητηριάστηκαν οι κάτοικοι του Φλιντ από την κακοσυντήρηση του ιδιωτικού δικτύου ύδρευσης, στο Βουκουρέστι ο λογαριασμός του νερού έχει τετραπλασιαστεί.
Παρά την παγκόσμια εμπειρία, παρά τις συνεχείς αποφάσεις του ΣτΕ ότι το νερό δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο κερδοσκοπίας, παρά το παγκόσμιο κίνημα για τη διασφάλιση της πρόσβασης στο νερό ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ που υιοθετούν αυτή τη δημοκρατική αρχή, η κυβέρνηση της ΝΔ στην εκπνοή τη θητείας της εμμένει ιδεολογικά στη δημιουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η ΝΔ υπονομεύει και με αυτή τη νέα ενορχήστρωση υπέρ των ολίγων και δυνατών το κύρος της ίδιας της δημοκρατίας, γιατί αποξενώνει το κράτος από τις υποδομές και τις αρμοδιότητές του. Στη δημοκρατία το κράτος οφείλει να παρέχει τις βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως είναι η υδροδότηση, για την εξασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ/ΠΣ έχει τη μεγάλη ευθύνη να δεσμευτεί και να εντάξει στο πρόγραμμά του, καθώς και να πετύχει στην προοδευτική διακυβέρνηση που θα αναδυθεί από τις επερχόμενες εκλογές την εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ για αποχώρηση ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο. Κατά τη διακυβέρνησή του πέτυχε παρά τις μνημονιακές απαιτήσεις να διαφυλάξει τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού. Κεντρική προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εξάλλου είναι η υπεράσπιση του ανθρώπινου και κοινωνικού δικαιώματος που σχετίζεται με την ποιότητα ζωής, την ενέργεια, την τροφή, το νερό, την υγεία και τελικά το περιβάλλον.
Είναι ζήτημα δημοκρατίας λοιπόν ο αγώνας για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών. Η ιδιωτικοποίησή τους συνιστά παραβίαση του Συντάγματος, του κράτους δικαίου και των βασικών αρχών του δημοκρατικού πολιτεύματος, όπως και η ακύρωση της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ πράγματι αποτελεί αντιδημοκρατική εκτροπή.
Το νερό δεν είναι εμπόρευμα.
Η νέα προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα διασφαλίσει πως το νερό θα παραμείνει δημόσιο και κοινωνικό αγαθό”.
[Ο τίτλος είναι στίχος από το “Ησύχασε” ποίηση, του Νικηφόρου Βρεττάκου. Από το “ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.”]
