Οι παράγοντες κινδύνου στο… μικροσκόπιο

Οι παράγοντες κινδύνου στο… μικροσκόπιο

Πρόκειται για την πιο συχνή κοκοήθη νόσο των ανδρών, καθώς μόνον στη χώρα μας και σύμφωνα με το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου (GCO) διαγνώστηκαν 7.036 περιστατικά σε διάστημα ενός έτους. Και παρότι ο συγκεκριμένος καρκίνος εξελίσσεται κατά κανόνα με αργούς ρυθμούς, η καθυστερημένη διάγνωση μπορεί να αποβεί μοιραία.

Εξού και ο Σεπτέμβριος έχει οριστεί διεθνώς ως «Μήνας Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Προστάτη», με κεντρικό στόχο αφενός την ευαισθητοποίηση των ανδρών σε θέματα πρόληψης και αφετέρου την υποστήριξη των πασχόντων.

Αρκεί κανείς να αναλογιστεί, σύμφωνα πάντα με τα ίδια στοιχεία, ότι τα περιστατικά του καρκίνου του προστάτη στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 19,2% όλων των νέων διαγνώσεων καρκίνου στους άνδρες.

Κάθε χρόνο καταγράφονται επίσης στη χώρα μας περισσότεροι από 1.900 θάνατοι από τη νόσο, γεγονός που καθιστά τον καρκίνο του προστάτη πέμπτη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο και στα δύο φύλα.

Πώς όμως μεταφράζονται τα δεδομένα αυτά στην πράξη; Κατά μέσο όρο 19 άνδρες μαθαίνουν καθημερινά ότι έχουν καρκίνο του προστάτη στη χώρα μας και 5 πεθαίνουν από αυτόν.

Τα καλά νέα πάντως, σύμφωνα με τον χειρουργό – ουρολόγο και τ. πρόεδρο της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, δρα Ηρακλή Δ. Πούλια, είναι ότι ο καρκίνος του προστάτη έχει υψηλό ποσοστό ιάσεως όταν γίνει αντιληπτός σε αρχικά στάδια. «Οταν είναι τοπικός, η πρόγνωσή του είναι εξαιρετική με το 95% των ασθενών να επιβιώνουν επί τουλάχιστον 15 χρόνια. Δυστυχώς όμως τα περιστατικά με προχωρημένη νόσο αυξάνονται γιατί πολλοί άνδρες δεν ελέγχονται προληπτικά».

Οικογενειακό ιστορικό

Οι ισχυρότεροι παράγοντες είναι η ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Υπολογίζεται ότι το τουλάχιστον 70% των ανδρών ηλικίας 70 ετών φέρουν καρκινικά κύτταρα στον προστάτη τους, ακόμα κι αν δεν έχουν διαγνωστεί  με τη νόσο.

Η μέση ηλικία της διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη είναι τα 67 έτη, ενώ οι διαγνώσεις στις ηλικίες κάτω των 50 ετών είναι σπάνιες. Στην πραγματικότητα από τη νόσο πάσχει 1 στους 456 άνδρες κάτω των 50 ετών, 1 στους 54 στις ηλικίες 50-59 ετών και 1 στους 11 στις ηλικίες 70 ετών και άνω.

Ο ρόλος του οικογενειακού ιστορικού επίσης είναι πολύ σημαντικός. Η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου (ACS) εκτιμά ότι οι άνδρες που έχουν πατέρα ή αδελφό με καρκίνο του προστάτη έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν και οι ίδιοι τη νόσο. Ο κίνδυνος είναι πενταπλάσιος έως και δεκαπλάσιος για όσους έχουν δύο ή περισσότερους συγγενείς με τη νόσο, κυρίως όταν οι συγγενείς τους ήταν σχετικά νέοι όταν διαγνώστηκε ο καρκίνος του προστάτη τους.

«Παράγοντες με λιγότερο σαφή ρόλο στον κίνδυνο αναπτύξεως καρκίνου του προστάτη είναι η διατροφή (ιδίως η υπερκατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων), η παχυσαρκία (φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης επιθετικού καρκίνου του προστάτη), το κάπνισμα και η έκθεση σε ορισμένα χημικά», συμπληρώνει ο Ηρακλής Δ. Πούλιας.

Συμπτώματα- πρόληψη

Ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά στάδια συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα, γι’ αυτό και οι προληπτικές εξετάσεις κρίνονται κρίσιμες. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει κάποια δυσκολία στην ούρηση (π.χ. αργή ή αδύναμη εκροή ούρων ή συχνουρία ειδικά τη νύχτα) ή αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα. Τα συμπτώματα αυτά, όμως, εκδηλώνονται πολύ πιο συχνά σε άνδρες με προχωρημένο καρκίνο προστάτη.

Στους άνδρες με μεταστάσεις μπορεί να υπάρξουν και πρόσθετα συμπτώματα, ανάλογα και με τη θέση των μεταστάσεων. Τέτοια συμπτώματα είναι π.χ. απώλεια βάρους, πόνοι στα οστά, έντονο αίσθημα κόπωσης, απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστεως ή του εντέρου, μουδιάσματα ή αδυναμία στα πόδια κ.λπ.

Επειδή, λοιπόν, ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά στάδια δεν προκαλεί συμπτώματα, ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί νωρίς είναι να γίνεται προληπτικά μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στο αίμα. Το αντιγόνο αυτό είναι μία πρωτεΐνη που αυξάνεται όταν διογκωθεί για οποιονδήποτε λόγο ο προστάτης (όχι μόνο στον καρκίνο). Ανάλογα με τα επίπεδά του, τίθεται και η υπόνοια για προστατικό καρκίνο. Στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου μπορεί επίσης να γίνεται δακτυλική εξέταση προστάτη, τονίζει ο Ηρακλής Δ. Πούλιας. Εάν οι εξετάσεις αυτές έχουν ύποπτα ή ασαφή ευρήματα, το επόμενο βήμα είναι μία πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη. Η εξέταση παρέχει λεπτομερή εικόνα του προστατικού αδένα και μπορεί να διευκολύνει σημαντικά την έγκαιρη, μη επεμβατική διάγνωση του καρκίνου.

Ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει καρκινικούς όγκους που άλλοτε χρειάζονται θεραπεία και άλλοτε απλή παρακολούθηση. Μπορεί επίσης να έχει και μειονεκτήματα, αφού ενδέχεται να οδηγήσει σε ψευδώς θετικά ή ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα.

Πηγή: tanea.gr

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ