Περιουσιακά κριτήρια τριών ταχυτήτων στα επιδόματα

Του Κώστα Κατίκου

Περιουσιακά κριτήρια τριών ταχυτήτων θα ισχύουν στα επιδόματα που λαμβάνουν 1 εκατ. δικαιούχοι μετά και την επέκταση των κριτηρίων κινητής και ακίνητης περιουσίας στα επιδόματα παιδιού από το 2025.

Μετά την επέκτασή τους και στα επιδόματα παιδιού από το 2025, τα περιουσιακά κριτήρια διευρύνονται μεν στην πολυπληθέστερη κατηγορία των δικαιούχων που λαμβάνουν ενίσχυση από τον ΟΠΕΚΑ, αλλά θα είναι διαφορετικά από τα κριτήρια που ισχύουν στα υπόλοιπα επιδόματα.

Με περιουσιακά κριτήρια (εκτός από τα εισοδηματικά) καταβάλλεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης (ενοικίου) καθώς και το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων (που δεν θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης).

Το εγγυημένο εισόδημα καταβάλλεται σε άτομα και νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας με ποσά που για ένα μέλος είναι 216 ευρώ το μήνα και προσαυξάνεται κατά 108 ευρώ για κάθε ενήλικο και κατά 56 ευρώ για κάθε ανήλικο μέλος με ανώτατο ποσό τα  970 ευρώ για πολυμελή οικογένεια που δεν έχει καθόλου εισόδημα.

Για το συγκεκριμένο επίδομα  η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ”.  Το ίδιο όριο ακίνητης περιουσίας (90.000 ευρώ) ισχύει και για το επίδομα ανασφάλιστων, χωρίς να υπάρχει η προσαύξηση λόγω μελών.

Στο Επίδομα Στέγασης το περιουσιακό κριτήριο είναι  διαφορετικό καθώς η φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του δικαιούχου νοικοκυριού, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ. 

Στο επίδομα παιδιού το εύρος της αξίας της ακίνητης περιουσίας εξετάζεται να είναι πιο πάνω από τα άλλα επιδόματα και σύμφωνα με εκτιμήσεις μεταξύ 100.000 ευρώ και 130,000 ευρώ, ή και υψηλότερα προκειμένου να μην αποκλειστούν οικογένειες που θα πιάνουν μεν τα όρια εισοδήματος αλλά θα χάνουν το επίδομα επειδή μπορεί να ξεπερνούν οριακά το όριο της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας που διαθέτουν. 

Το ενδεχόμενο να θεσπιστούν ενιαία περιουσιακά κριτήρια δεν είναι στα σενάρια που εξετάζονται από το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής διότι οι κοινωνικές ομάδες που λαμβάνουν τα επιδόματα έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και διαφορετικά εισοδήματα. 

Ένας από τους κρυφούς κόφτες που υπάρχουν στα περιουσιακά κριτήρια είναι ότι δεν ακολουθούν την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Η αναπροσαρμογή των περιουσιακών κριτηρίων –ώστε να συμβαδίζουν με τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών- δεν προβλέπεται σε κανένα από τα κριτήρια περιουσίας για τα υφιστάμενα επιδόματα. Αυτό σημαίνει για παράδειγμα ότι αν αυξηθεί η αντικειμενική αξία ενός ακινήτου από τις 90.000 ευρώ στις 95.000 ευρώ, τότε αυτομάτως μια οικογένεια που λαμβάνει επίδομα θα κινδυνεύσει να το χάσει καθώς το περιουσιακό κριτήριο για την καταβολή του επιδόματος θα μείνει στις 90.000 ευρώ.