Του Κώστα Κατίκου
Κυρίαρχες παραμένουν στην αγορά εργασίας οι επιχειρησιακές συμβάσεις με 138 συμφωνίες να είναι σε ισχύ για το πρώτο εξάμηνο του 2024, όταν για όλο το 2023 είχαν υπογραφεί 209 επιχειρησιακές συμβάσεις.
Στον αντίποδα, το πρώτο εξάμηνο υπογράφτηκαν μόλις 8 κλαδικές και 10 ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις (σε τουρισμό-επισιτισμό, τουριστικά γραφεία, ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, τηλεοπτικούς σταθμούς κ.λπ.), οι οποίες παρότι είναι υποπολλαπλάσιες των επιχειρησιακών, εντούτοις εμφανίζουν αυξητική τάση σε σύγκριση με όλο το 2023, οπότε είχαν υπογραφεί 6 κλαδικές και 7 ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις.
Οι αυξήσεις μισθών που προβλέπουν πολλές από τις επιχειρησιακές συμβάσεις, αλλά και οι όροι για συμπληρωματικές παροχές, επιδόματα κ.λπ. δεν έχουν σε τίποτε να ζηλέψουν τις αντίστοιχες κλαδικές συμβάσεις του παρελθόντος.
Μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην Τράπεζα της Ελλάδος, συμφωνούνται αυξήσεις μισθών ακόμη και σε βάθος τετραετίας, ήτοι από το 2024 έως και το 2027.
Τα στοιχεία που έρχονται στο φως από την έρευνα του “Κ” και αφορούν μερικές από τις επιχειρησιακές συμβάσεις του α’ εξαμήνου του 2024, οι οποίες έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Εργασίας, είναι αποκαλυπτικά:
1. Στον ΟΠΑΠ υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση ετήσιας διάρκειας για το διάστημα 2024-2025 και προβλέπει βασικό μισθό πολύ πάνω από τα 830 ευρώ του κατώτατου μισθού και συγκεκριμένα με ελάχιστη αμοιβή 1.020 ευρώ. Στον μισθό αυτόν προστίθενται τα χρονοεπιδόματα 10%, 20%, 30%, 40%, 50% με 3, 6, 9, 12 και 15 έτη υπηρεσίας, καθώς και το επίδομα γάμου 10%, όπως και τέκνων 5%. Επάνω στις αποδοχές αυτές θα υπολογίζεται και η προσαύξηση των τριετιών.
2. Στη Frapoprt, που έχει τη διαχείριση των περιφερειακών αεροδρομίων και του “Ελευθέριος Βενιζέλος”, υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση ετήσιας διάρκειας από 1/1/2024 με αύξηση 11% επάνω στον εκάστοτε νομοθετημένο μισθό, συν έξτρα επίδομα 250 ευρώ τον μήνα για τρίτεκνους, πολύτεκνους και οριζόντιο επίδομα 60 ευρώ τον μήνα σε όλο το προσωπικό. Η σύμβαση προβλέπει ακόμα επίδομα 1.000 ευρώ τον χρόνο για βρεφονηπιακό σταθμό και αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης στο 60% (αντί 40% που προβλέπει ο νόμος) της αποζημίωσης απόλυσης που θα δικαιούταν ο εργαζόμενος.
3. Στην εταιρεία “Γέφυρα ΑΕ” (Ρίο–Αντίρριο) υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση με αυξήσεις μισθών που διαμορφώνονται στα 1.018 για τους εισπράκτορες, στα 989 ευρώ για το προσωπικό εξυπηρέτησης πελατών, στα 1.048 ευρώ για τους υπαλλήλους ασφάλειας κυκλοφορίας και στα 2.153 ευρώ για τους επόπτες. Στις παραπάνω αμοιβές προστίθενται επιδόματα γάμου (10%), τριετιών και επίδομα υπηρεσίας, ανάλογα με την ειδικότητα των εργαζομένων.
4. Στην Εθνική Ασφαλιστική υπογράφτηκε σύμβαση τριετούς διάρκειας, με αυξήσεις αποδοχών κατά 2,5% το 2024, κατά 1,5% το 2025 και κατά 1,5% το 2026. Ο βασικός μισθός για το κύριο προσωπικό διαμορφώνεται στα 1.082 ευρώ για το 2024, στα 1.099 ευρώ για το 2025 και στα 1.115 ευρώ για το 2026. Για το βοηθητικό προσωπικό ο βασικός μισθός διαμορφώνεται για το 2024 στα 1.038 ευρώ, για το 2025 στα 1.054 ευρώ και για το 2026 στα 1.070 ευρώ. Παράλληλα καταβάλλεται επίδομα πολυετίας (1,75%), συζύγου (10%), τέκνων (5%-15% για 1 έως 4 παιδιά), σπουδών (25% για ΑΕΙ και 16% για ΤΕΙ), διδακτορικών σπουδών (5%) και μεταπτυχιακών σπουδών (10%).
5. Στην εταιρεία τροφίμων “Μπάρμπα Στάθης” υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση που προβλέπει μεταξύ άλλων αύξηση 6%, με τον βασικό μισθό να ξεκινά από τα 900 ευρώ και επιπλέον προσαύξηση λόγω τριετιών, καθώς και με ένα εφάπαξ ποσό για υπερωρίες, εργασία Κυριακής και νυχτερινή αποζημίωση για τα έτη 2024 και 2025.
6. Στη ΔΕΗ υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση τριετούς διάρκειας με αυξήσεις μισθών κατά 5,2% για το 2024, κατά 4,1% για το 2025 και κατά 3,9% για το 2026. Οι αυξήσεις υπολογίζονται επί του ποσού του 12ου κλιμακίου.
7. Στα υπό εξυγίανση ΕΛΤΑ υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση με διαιτητική απόφαση που προβλέπει αύξηση μισθών 3,1% για το 2024 και 3,2% για το 2025, με τον κατώτατο μισθό να διαμορφώνεται στα 1.000 ευρώ για φέτος.
8. Στην Τράπεζα της Ελλάδος υπογράφτηκε επιχειρησιακή σύμβαση με 4ετή διάρκεια! Οι αυξήσεις που προβλέπονται στις αποδοχές των εργαζομένων της για τα έτη 2024, 2025, 2026 και 2027 θα 4,14% για κάθε έτος, με βάση τον μισθό του προηγούμενου μήνα πριν από τη λήξη της κάθε σύμβασης.
Τι αλλάζει με τον νέο νόμο στις συλλογικές συμβάσεις
Το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει νέο νόμο για τις συλλογικές συμβάσεις με στόχο την αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που θα καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, ώστε να έχουν επαρκείς μισθούς και μάλιστα οι χαμηλόμισθοι. Βάσει της κοινοτικής οδηγίας 2022/2041 για επαρκείς μισθούς που υποχρεώνεται να εφαρμόσει η χώρα μας, ο στόχος που μπαίνει για το υπουργείο Εργασίας είναι να αυξηθεί το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις στο 80%, από 30% που είναι σήμερα. Ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με άρση των περιορισμών που ισχύουν στην υπογραφή κλαδικών συμβάσεων, την επέκτασή τους, και την κήρυξή τους ως υποχρεωτικών, αλλά και με ενίσχυση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Στις κλαδικές συμβάσεις, για παράδειγμα, εξετάζεται να μειωθεί το κριτήριο του 50% στην εκπροσώπηση των εργοδοτών, ώστε να επεκτείνονται οι υπογραφείσες συμφωνίες με ευνοϊκότερους όρους στο σύνολο των εργαζομένων ενός κλάδου.
Τα κράτη όπου το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι υψηλό τείνουν να έχουν μικρό ποσοστό χαμηλόμισθων εργαζομένων και υψηλούς κατώτατους μισθούς. Ως εκ τούτου, αναφέρει η οδηγία, “κάθε κράτος-μέλος με ποσοστό κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις κάτω του 80% θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα με σκοπό την ενίσχυση των εν λόγω συλλογικών διαπραγματεύσεων”.
Πηγή: capital.gr
