Του Τάσου Δασόπουλου
Την πιθανότητα η Ελλάδα να πετύχει πλήρη απασχόληση μέσα στα επόμενα 3,5 χρόνια αν εφαρμοστούν οι κατάλληλες πολιτικές αναφέρει το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) υπογραμμίζοντας πάντως σοβαρούς προβληματισμούς για την αποτελεσματικότητα που θα έχει η είσοδος οικονομικών μεταναστών πέρα από την αύξηση των κερδών επιχειρήσεων.
Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία η έκθεση τονίζει ότι η ελληνική αγορά εργασίας ναι μεν έχει καταστεί πιο σφιχτή σε σχέση με προηγούμενα έτη, ωστόσο, παραμένει επίμονα χαλαρή σε όλο το εξεταζόμενο δείγμα χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα δεδομένα από την Eurostat (από το 2009 έως σήμερα). Σημειώνεται ότι όταν η ανεργία ξεπερνά τις κενές θέσεις ή όταν η ανεργία είναι μεγαλύτερη της αποτελεσματικής ανεργίας, τότε η υπό εξέταση αγορά εργασίας είναι χαλαρή. Στην περίπτωση όμως που η ανεργία υπολείπεται των κενών θέσεων ή όταν η ανεργία είναι μικρότερη της αποτελεσματικής ανεργίας, τότε η εξεταζόμενη αγορά εργασίας είναι σφιχτή.
Στα συμπεράσματα της η έκθεση σημειώνει ότι αν συνεχιστούν οι θετικές τάσεις μείωσης του χάσματος ανεργίας (διαφορά μεταξύ ανεργίας και αποτελεσματικής ανεργίας) η πλήρης απασχόληση θα μπορούσε να επιτευχθεί ακόμη και στα επόμενα 3,5 χρόνια. Θα πρέπει να αναζητηθούν πολιτικές που θα ενθαρρύνουν τις παραπάνω τάσεις, όπως η αύξηση της καινοτομίας, η βελτίωση της επιχειρηματικότητας, πολιτικές που ενθαρρύνουν και διευκολύνουν τη συμμετοχή του πληθυσμού και ιδίως των γυναικών (αύξηση της απασχόλησης), τη δημιουργία επιχειρήσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας και αποφυγή της αποκλειστικής εστίασης (“μονοκαλλιέργειας”) στον τουρισμό, την ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου σε ικανότητες και δεξιότητες που χρειάζονται στην αγορά εργασίας ιδιαίτερα μέσω της τεχνικής εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης, την αύξηση της συμμετοχής των ατόμων τρίτης ηλικίας και των συνταξιούχων (προαιρετικά για όσους επιθυμούν να συμμετέχουν σε τέτοια προγράμματα) και τη βελτίωση των αμοιβών εργασίας, έτσι ώστε να ανακοπεί η διαρροή υψηλού εργατικού δυναμικού στο εξωτερικό.
Οι οικονομικοί μετανάστες
Όσον αφορά τη διασύνδεση των μεταναστευτικών ροών και το είδος της αγοράς εργασίας, ενδείκνυται η πολιτική ενθάρρυνσης των μεταναστευτικών εισροών στην περίπτωση που η αγορά εργασίας είναι σφιχτή. Οι εισροές μεταναστών θα μπορούσαν να περιοριστούν όταν η αγορά εργασίας είναι χαλαρή, έτσι ώστε να προστατευθούν οι ντόπιοι εργαζόμενοι που ήδη δυσκολεύονται να βρουν εργασία και να αυξηθεί η κοινωνική τους ευημερία.
Στην κατεύθυνση αυτή, σημειώνεται ότι “η ενδεχόμενη ενθάρρυνση εισροής μεταναστών για την επίλυση της ελλείψεως εργαζομένων, εκ μέρους των ελληνικών αρχών, προορίζεται να είναι μία έντονα αμφισβητήσιμη κίνηση από την οπτική γωνία του εγχώριου πληθυσμού, καθώς η αγορά εργασίας στην Ελλάδα είναι επίμονα χαλαρή.” Μία τέτοια πολιτική θα μπορούσε να παρομοιαστεί σαν να ρίχνει κάποιος “λάδι στη φωτιά”, χειροτερεύοντας την κατάσταση και τις προοπτικές ανεύρεσης εργασίας για τους ντόπιους (θα υπάρχουν λιγότερες κενές θέσεις εργασίας ανά Έλληνα άνεργο).
Επιπροσθέτως, ελλοχεύουν ενδεχομένως αυξημένοι κίνδυνοι επιδείνωσης τόσο των παρεχόμενων υπηρεσιών (π.χ. στον τουρισμό και στην εστίαση) από την πιθανολογούμενη χαμηλή εξειδίκευση των εργατών “έκτακτης ανάγκης” όσο και της κοινωνικής συνοχής στην ελληνική επικράτεια, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η επιταχυνόμενη γεωπολιτική αστάθεια και οι πολεμικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή (βλ. Ιράν, Ισραήλ, Λίβανος, Παλαιστίνη, Υεμένη) οι οποίες ανέκαθεν μεγέθυναν τις μεταναστευτικές ροές προς την Ελλάδα.
Από την πλευρά των επιχειρήσεων, η εισροή μεταναστών είναι σε κάθε περίπτωση μία καλοδεχούμενη πολιτική, καθώς τείνει να βελτιώνει τα κέρδη των εγχώριων επιχειρήσεων, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για χαμηλότερα αμειβόμενους μετανάστες.
Πηγή: capital.gr
