Καθώς οι κρίσιμες προεδρικές εκλογές βρίσκονται πολύ κοντά και η έκβασή τους εξακολουθεί να είναι αμφίρροπη, ορισμένα ζητήματα μπορεί να παίξουν καθοριστικό ρόλο. Ενα από αυτά είναι και το πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Ιδιαίτερα για την Κάμαλα Χάρις υφίσταται ο κίνδυνος οι θέσεις της για την εξωτερική πολιτική να μην της αποφέρουν εκλογικά οφέλη σε μερικές κρίσιμες πολιτείες καθώς αντιμετωπίζει αρκετές δυσκολίες και διλήμματα: από την έλλειψη εμπειρίας μέχρι και την ανάγκη για ισορροπία μεταξύ διαφορετικών συμφερόντων. Σε μεγάλο βαθμό, βέβαια, τα διλήμματα αυτά αντικατοπτρίζουν τις σύνθετες και συχνά αντιφατικές προκλήσεις που χαρακτηρίζουν σήμερα την αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Το κυριότερο πρόβλημα στις θέσεις της Χάρις εντοπίζεται στον πόλεμο που διεξάγεται στη Γάζα και στον Λίβανο. Η Χάρις από τη μια είναι αναγκασμένη να ικανοποιήσει τους ψηφοφόρους του Δημοκρατικού Κόμματος (Εβραίους και μη) που υποστηρίζουν το Ισραήλ, υιοθετώντας απόλυτα τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η αμερικανική κυβέρνηση για την ασφάλεια του Ισραήλ. Από την άλλη, όμως, σε μια προσπάθεια να μην αποξενώσει τους ψηφοφόρους αραβικής καταγωγής σε κρίσιμες πολιτείες, όπως λόγου χάρη στο Μίτσιγκαν, είναι υποχρεωμένη να υπογραμμίζει ότι είναι υπέρ μιας διαρκούς ειρηνικής λύσης για τη σύγκρουση Ισραήλ – Παλαιστίνης, υπέρ της δημιουργίας δύο κρατών και υπέρ της άμεσης κατάπαυσης του πυρός. Παράλληλα, τονίζει την ανθρωπιστική καταστροφή που λαμβάνει χώρα στη Γάζα και ασκεί κριτική στην εποικιστική πολιτική του Ισραήλ, θεωρώντας την εμπόδιο για την ειρηνευτική διαδικασία. Δηλαδή, ζητήματα που δεν φαίνεται να είναι άμεσες προτεραιότητες σήμερα για την κυβέρνηση του Ισραήλ. Η υποστήριξη, επίσης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι κεντρική στη στρατηγική της Χάρις. Ωστόσο, πολλές φορές οι στρατηγικές συμμαχίες με χώρες που έχουν ιστορικό καταπάτησης δικαιωμάτων θέτουν ένα ηθικό δίλημμα. Για παράδειγμα, η συνεργασία με χώρες στη Μέση Ανατολή, όπως η Αίγυπτος αλλά και το Ισραήλ, οι οποίες έχουν αμφιλεγόμενες πρακτικές όσον αφορά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μπορεί να είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση σταθερότητας στην περιοχή. Η Χάρις καλείται να διατηρήσει μια λεπτή ισορροπία, προωθώντας τις απαραίτητες συμμαχίες που θα πρέπει για γεωπολιτικούς λόγους να διατηρηθούν και ταυτόχρονα οφείλει να μην απομονώσει την αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών και ένα μεγάλο ποσοστό της νεολαίας.
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζει η Χάρις. Η συμμετοχή των ΗΠΑ στη Συμφωνία του Παρισιού και η στήριξη προγραμμάτων καθαρής ενέργειας είναι κεντρικές στη στρατηγική της. Η προσέγγιση που υιοθετεί σε αυτό το θέμα είναι σαφής: οι ΗΠΑ πρέπει να ηγηθούν των προσπαθειών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Προωθεί την υιοθέτηση πράσινων τεχνολογιών και την αύξηση της χρηματοδότησης για καθαρές μορφές ενέργειας, ενώ υπόσχεται ότι θα αναλάβει πρωτοβουλίες με παγκόσμιους ηγέτες για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, η Χάρις, δεν έχει δεσμευτεί με σαφήνεια πως μπορεί χώρες φιλικές προς τις ΗΠΑ να υποστηριχτούν στη μετάβασή τους προς καθαρές μορφές ενέργειας, χωρίς να υπονομευθεί η οικονομία τους.
Η σχέση με την Κίνα αποτελεί ένα άλλο σημαντικό δίλημμα για τη Χάρις. Η Κίνα είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην παγκόσμια οικονομία, αλλά ταυτόχρονα και ένας στρατηγικός αντίπαλος. Η Χάρις έχει τονίσει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ανταγωνιστούν την Κίνα, τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά, αλλά μέσα από στρατηγικές συνεργασίες και ταυτόχρονα σεβασμού των διεθνών κανόνων διεξαγωγής του διεθνούς εμπορίου. Δεν υποστηρίζει τη λογική της άμεσης σύγκρουσης. Η Χάρις, συνεπώς αγωνίζεται να βρει μια ισορροπία μεταξύ της συνεργασίας με την Κίνα σε θέματα, όπως η κλιματική αλλαγή και η παγκόσμια υγεία, και της αντιμετώπισης των προκλήσεων που θέτει η Κίνα στην οικονομία των ΗΠΑ.
Ο Χαράλαμπος Τσαρδανίδης είναι διευθυντής του Ινστιτούτου
Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και επίτιμος καθηγητής
του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Πηγή: tanea.gr
