Της Ελευθερίας Κούρταλη
Οι κίνδυνοι για την ήδη αδύναμη ανάπτυξη της Ευρώπης παραμένουν και “τραβούν” την προσοχή της ΕΚΤ, όπως σημειώνει η Fitch, τη στιγμή που σημαντική βραχυπρόθεσμη αβεβαιότητα είναι οι επιπτώσεις από το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη και τις δημοσιονομικές προκλήσεις της Ευρώπης.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει σε νέα έκθεσή του ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings, οι κίνδυνοι για την ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων στην Ευρώπη, που αναμένεται να υποστηρίξουν την ισχυρότερη αύξηση του ΑΕΠ, εξακολουθούν να υφίστανται παρά την προοπτική για ταχύτερες μειώσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Η συνεχιζόμενη μείωση του πληθωρισμού, η αποδυνάμωση της αύξησης των μισθών και οι ακόμη υποτονικοί δείκτες δραστηριότητας και κλίματος το γ’ τρίμηνο έχουν κάνει την ασθενή ανάκαμψη της ανάπτυξης της ευρωζώνης πιο σημαντική για τις προβλέψεις της ΕΚΤ σχετικά με τον πληθωρισμό και τον καθορισμό του κατάλληλου επιτοκίου πολιτικής.
Η αύξηση των πραγματικών μισθών, η χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών, η πλήρης αντιστροφή του αρνητικού σοκ των όρων του εμπορίου και οι μειώσεις των επιτοκίων εξηγούν τη βασική πρόβλεψη της Fitch για άνοδο της ανάπτυξης της ευρωζώνης πάνω από την τάση το επόμενο έτος.
Ο οίκος αναμένει ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% μέχρι το τέλος του 2025, ενώ η έρευνα της κεντρικής τράπεζας για τον τραπεζικό δανεισμό έδειξε ότι η ζήτηση για πιστώσεις αυξάνεται μεταξύ των νοικοκυριών και – πιο επιφυλακτικά – μεταξύ των εταιρειών.
Ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών στην ευρωζώνη δεν μειώνεται ακόμη, αλλά ακόμη και μια σταθεροποίηση θα σήμαινε επιτάχυνση της κατανάλωσης των νοικοκυριών, η οποία αυξήθηκε κατά 0,5% σε τριμηνιαία βάση στη Γαλλία και κατά 1,1% στην Ισπανία το γ’ τρίμηνο του 2024.
Εκτός από μια πιο υποτονική ανάκαμψη της κατανάλωσης, οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην προσπάθειά τους να εξισορροπήσουν την ανάπτυξη, διατηρώντας παράλληλα τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών, σημειώνει η Fitch. Η δημοσιονομική πολιτική φαίνεται ότι θα γίνει αυστηρότερη, καθώς οι κανόνες της ΕΕ υποχρεώνουν τις χώρες με υψηλότερο χρέος να περιορίσουν τα ελλείμματα, ωθώντας τις μεγαλύτερες οικονομίες προς μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση. Οι τάσεις του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ παραμένουν βασικός μοχλός των αξιολογήσεων των κρατών στην ανεπτυγμένη Ευρώπη, τονίζει ο οίκος.
Οι δασμοί των ΗΠΑ θα ενισχύσουν τις προκλήσεις της ΕΕ σε ανάπτυξη και δημοσιονομικά
Παράλληλα, όπως επισημαίνει, μια σημαντική βραχυπρόθεσμη αβεβαιότητα είναι εάν οι επιπτώσεις της πολιτικής από το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ θα επιδεινώσουν την ανάπτυξη και τις δημοσιονομικές προκλήσεις της Ευρώπης. Μια γενική αύξηση των δασμών θα αντιπροσώπευε ένα πρόσθετο εμπόδιο στην ανάπτυξη, και ειδικά στην εξαγωγική οικονομία της Γερμανίας, προειδοποιεί ο οίκος.
Ειδικότερα τονίζει ότι μια πιθανή προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να δημιουργήσει σημαντικές εμπορικές προκλήσεις για την ΕΕ, ιδιαίτερα εάν οι ΗΠΑ υιοθετήσουν μια πιο περιοριστική προσέγγιση στο εμπόριο, τις επενδύσεις και την εξωτερική πολιτική. Μια πιθανή αύξηση των δασμών θα είχε αρχικά μέτριο αρνητικό αντίκτυπο στις οικονομίες της ΕΕ, αλλά θα μπορούσε να εμποδίσει περαιτέρω την ήδη αδύναμη ανάπτυξη.
Η Fitch ανέλυσε την εμπορική έκθεση σε πιθανούς δασμούς των ΗΠΑ των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ – της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Χρησιμοποιώντας τους κωδικούς προϊόντων στο εναρμονισμένο σύστημα (HS), ο οίκος υπολόγισε συγκεκριμένους ισχύοντες δασμολογικούς συντελεστές σε επίπεδο προϊόντος και χώρας.
Οι δασμοί στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ κυμαίνονται μεταξύ 1,0%-2,6%, με την Ιταλία να έχει το υψηλότερο ποσοστό, καθώς το καλάθι εξαγωγών της περιέχει προϊόντα (όπως είδη ένδυσης και υποδήματα) που υπόκεινται σε υψηλότερους ατομικούς δασμολογικούς συντελεστές.
Συνολικά, η Fitch διαπιστώνει ότι στις τέσσερις χώρες, υψηλοί δασμοί επιβάλλονται μόνο σε διακριτά και μικρής αξίας εξαγωγικά στοιχεία, ενώ οι ομάδες προϊόντων με τα μεγαλύτερα μερίδια στο καλάθι των εξαγωγών αντιμετωπίζουν ελάχιστους ή καθόλου δασμούς.
Ο δυνητικός αντίκτυπος των αυξημένων δασμών υπολογίστηκε με υποθετικούς συντελεστές 10%, 15% και 20% για όλες τις κατηγορίες, με την προϋπόθεση ότι ολόκληρο το δασμολογικό βάρος μετακυλίεται στους Ευρωπαίους εξαγωγείς.
Όπως κατέληξε η ανάλυση της Fitch, η επίδραση του ΑΕΠ θα ήταν πιο σημαντική για τη Γερμανία (0,3% με δασμό 10%), ακολουθούμενη από την Ιταλία (0,23%) και πιο μέτρια για τη Γαλλία (0,17%) και την Ισπανία (0,11%), εξαιρουμένων των δευτερογενών επιπτώσεων.
Όπως προειδοποιεί η Fitch, οι δασμοί των ΗΠΑ θα επιδεινώσουν τις υπάρχουσες αναπτυξιακές προκλήσεις στην Ευρώπη, ιδιαίτερα για την εξαγωγική οικονομία της Γερμανίας, η οποία ήδη αντιμετωπίζει κυκλικές και διαρθρωτικές αλλαγές.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη της ευρωζώνης και να διευρύνει το χάσμα της οικονομικής απόδοσης με τις ΗΠΑ. Ο πρόσθετος κίνδυνος ανάπτυξης θα μπορούσε επίσης να επιβαρύνει τα δημόσια οικονομικά, καθιστώντας δύσκολη την επίτευξη των στόχων για το έλλειμμα και το χρέος.
Πηγή: capital.gr
