Προχωρά ο σχεδιασμός για προσιτές κατοικίες με τη συμμετοχή πλέον και της…

Του Νίκου Ρουσάνογλου

Στη “μάχη” για την ανέγερση νέων κατοικιών κοινωνικού χαρακτήρα, μέσω του μοντέλου της κοινωνικής αντιπαροχής, που φιλοδοξεί να εφαρμόσει κυβέρνηση, “ρίχνεται” και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της ΕΤΕΠ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που εκτείνεται σε πανευρωπαϊκή κλίμακα και φιλοδοξεί να χρηματοδοτήσει έργα κατασκευής κατοικιών, μέσω του μοντέλου των ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα). Τα νέα διαμερίσματα θα διατίθενται με χαμηλά ενοίκια.

Το σχέδιο αυτό θα ανακοινωθεί από την Ευρ. Επιτροπή τον προσεχή Φεβρουάριο. Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Τσακίρη, αντιπρόεδρο της ΕΤΕΠ, “όταν λέμε προσιτή κατοικία σημαίνει ότι στην Ελλάδα μπορούμε να νοικιάσουμε ένα σπίτι που να μπορεί να το σηκώνει ο μισθός μας. Δηλαδή δεν γίνεται να παίρνεις 1.000 ευρώ για να δίνεις 800 ευρώ στο ενοίκιο, αλλά 300 ευρώ”. Το σχέδιο που εκπονείται προβλέπει χρηματοδότηση για την κατασκευή νέων προσιτών κατοικιών, όπου θα μπορούσε το Δημόσιο να εισφέρει γη και ο ιδιωτικός τομέας να χτίσει και να διαχειρίζεται για 30-50 χρόνια τις κατοικίες.

Με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιδοτεί κομμάτι της κατασκευής, σε συνδυασμό με τις χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ, θα υπάρξει η δέσμευση ότι αυτές οι κατοικίες θα προορίζονται για συγκεκριμένες εισοδηματικές κατηγορίες πολιτών. Το πλάνο θα αφορά νέες κατοικίες, αλλά και παλιές με ενεργειακή αναβάθμιση. Αυτό θα αφορά και κλειστά κτίρια, που, αν αναβαθμιστούν ενεργειακά θα μπορούν να βγουν πιο εύκολα στην αγορά.

Σε αντίθεση πάντως με ό,τι θα περίμενε κανείς, τα νέα αυτά σπίτια δεν θα έχουν σχέση με το μοντέλο του πρώην ΟΕΚ (Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας). Όπως ανέφερε πρόσφατα ο κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης, διοικητής της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), “μας αρέσει η κοινωνική αντιπαροχή, διότι απομακρύνεται από το μοντέλο του ΟΕΚ και της γκετοποίησης που δημιουργούσε”. Στην πράξη, με τον τρόπο αυτό, δημιουργείται ένα μίγμα χρηστών/ενοικιαστών, από διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά υπόβαθρα, με αποτέλεσμα να αλλάζει και ο χαρακτήρας των ακινήτων. Επίσης σημαντικό είναι και ότι, όπως ανέφερε ο κ. Πρωτοψάλτης, “μπορούμε να επιδοτήσουμε και την εργασία σε τέτοια εργοτάξια, ώστε να μειώνεται και το κόστος κατασκευής”.

Σίγουρα πάντως, η “εξίσωση” δεν είναι απλή. Προκειμένου να “βγαίνουν τα νούμερα” και να υπάρξει ενδιαφέρον από τους ιδιώτες, χρειάζονται συγκεκριμένες προδιαγραφές. Όπως ανέφερε πρόσφατα ο κ. Δημήτρης Ανδριόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dimand Real Estate, “όπου έχει εφαρμοστεί ένα τέτοιο μοντέλο δημιουργίας προσιτής στέγης, σε συνεργασία με ιδιώτες, τα κτίρια που κατασκευάζονται πρέπει να είναι μεγάλης επιφάνειας, ικανά να φιλοξενούν τουλάχιστον 200 διαμερίσματα”. Μόνο με τον τρόπο αυτό, δημιουργείται η απαιτούμενη μάζα, ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμο ένα τέτοιο έργο και να μπορεί να διατεθεί ένα ποσοστό των διαμερισμάτων για κοινωνικούς σκοπούς.

Όσον αφορά τις περιοχές που κρίνονται κατάλληλες για τέτοια έργα, ο κ. Ανδριόπουλος, σημείωσε στο πρόσφατο συνέδριο Prodexpo ότι “υπάρχουν ολόκληρες γειτονιές και περιοχές, που είναι αποκομμένες από τη λειτουργία της πόλης. Πιστεύουμε ότι αν ενταχθούν οι γειτονιές όπως Άγιοι Ανάργυροι, Μενίδι, Ζεφύρι, Θρακομακεδόνες, αν με κάποια μέσα σταθερής τροχιάς αποκτήσουν εγγύτητα με την πόλη, εκεί μπορεί να βρει κανείς μεγάλο στοκ”. Με τον τρόπο αυτό, θα “ξεκλειδωθούν” αποθέματα κτιρίων που βρίσκονται σε αποκομμένες περιοχές της Αθήνας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το στεγαστικό πρόβλημα και να προστεθούν ακίνητα στην αγορά.

Παράλληλα, ο κ. Ανδριόπουλος κάλεσε το υπουργείο και την κυβέρνηση σε διάλογο λέγοντας πως “πρέπει να φωνάξετε την αγορά, να την ακούσετε, να φιλτράρετε και να καταλήξετε στο πρότζεκτ της κοινωνικής αντιπαροχής και να πετύχουμε. Το πρόβλημα που προσπαθούμε να λύσουμε και κυρίως η κυβέρνηση, έρχεται σε δύσκολη χρονική στιγμή για την αγορά. Το 2013 που δεν κινείτο τίποτα, μιλούσαν για 160.000 άδεια διαμερίσματα. Σήμερα, η Γλυφάδα πουλάει 12.000 ευρώ/τ.μ. Πώς να ασχοληθεί κανείς να φτιάξει νέα διαμερίσματα στα Λιόσια, όταν οι τιμές είναι 2.500 ευρώ/τ.μ.”;

Με βάση το μοντέλο που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση, έχουν εντοπιστεί οικόπεδα άνω των 200 στρεμμάτων στην Αττική και ακόμα 400 στρέμματα σε διάφορες περιοχές της χώρας, όπου θα δρομολογηθούν διαγωνισμοί για την ανάπτυξη τέτοιων κτιρίων κατοικίας. Το πρόγραμμα αυτό της κοινωνικής αντιπαροχής θα εξελιχθεί σε διάφορες φάσεις, καθώς έχουν καταγραφεί 1.600 δημόσια ακίνητα που είναι μη αξιοποιημένα και αφορούν κυρίως οικόπεδα. Αυτή η λίστα τελεί υπό επεξεργασία και ανάλυση, ώστε να αξιολογηθεί σε πρώτη φάση η καταλληλότητα των ακινήτων και το κατά πόσο μπορούν να δημιουργήσουν εμπορικό ενδιαφέρον, με βάση την τοποθεσία και την εμπορικότητά τους.

Ήδη, περίπου 100 οικόπεδα εντός σχεδίου και συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, αναμένεται να αποτελέσουν την πρώτη “μαγιά”. Εξ αυτών, περίπου το 1/3 βρίσκεται στην Αττική και τα υπόλοιπα 2/3 σε διάφορες πόλεις της περιφέρειας. Στόχος των έργων αυτών θα είναι η ανάπτυξη 2.500 κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους, νέους έως 39 ετών, με ετήσιο εισόδημα από 10.000 ευρώ έως 16.000 ευρώ για άγαμο και έως 24.000 ευρώ για έγγαμο. Ο πρώτος διαγωνισμός αναμένεται στο τέλος του 2024, χωρίς πάντως να αποκλείεται το ενδεχόμενο αυτό να συμβεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2025.