Περίπου το 4% του γενικού πληθυσμού θα διαγνωσθεί με καρκίνο του παχέος εντέρου κάποια στιγμή στη ζωή του. Συνήθως αναπτύσσεται σε έδαφος προκαρκινωματώδων πολυπόδων, οι οποίοι εντοπίζονται εγκαίρως κατά την προληπτική κολονοσκόπηση και αφαιρούνται. Σύμφωνα με τις νέες αμερικάνικες κατευθυντήριες οδηγίες, ο προληπτικός έλεγχος με κολονοσκόπηση πρέπει να αρχίζει από την ηλικία των 45 ετών έως τη ηλικία των 75. Αν και η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου παχέος εντέρου σταθερά μειώνεται κατά 1% σε άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 55 λόγω της εφαρμογής του προληπτικού ελέγχου, υπήρξε μια αύξηση 51% σε άτομα νεότερα των 50 από το 1994. Πράγματι, 1 στους 10 καρκίνους του παχέος εντέρου διαγιγνώσκονται σε ηλικία κάτω των 50 ετών. Στην Ευρώπη, η ηλικία έναρξης είναι επίσημα ακόμη τα 50 έτη, αλλά είναι πιθανόν το ηλικιακό όριο να αλλάξει προσεχώς. Στις περιπτώσεις, όμως, που υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο παχέος εντέρου ή δύο και περισσότεροι δεύτερου βαθμού, συστήνεται η έναρξη να γίνεται στα 40 έτη. Μία άλλη εύκολη μη επεμβατική μέθοδος προληπτικού ελέγχου για καρκίνο παχέος εντέρου είναι το τεστ ανίχνευσης λανθάνουσας αιμορραγίας στα κόπρανα (FOBT) που μπορεί να ανιχνεύσει μικρή μη εμφανή ποσότητα αίματος σε δείγμα κοπράνων. Το self-test αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί με δύο μεθόδους: είτε με δοκιμασία γουαϊάκης είτε με ανοσοχημική δοκιμασία (γνωστή και ως ανοσοχημικό τεστ κοπράνων, FIT).
Και τα δύο τεστ μπορούν να πραγματοποιηθούν κατ’ οίκον. Το self-test αυτό αποτελεί το πρώτο βήμα εφαρμογής για τον προληπτικό έλεγχο πολιτών ηλικίας άνω των 45 ετών και επαναλαμβάνεται σε ετήσια βάση. Σε περίπτωση θετικού τεστ ανίχνευσης λανθάνουσας αιμορραγίας πρέπει να διενεργείται κολονοσκόπηση. Ο έλεγχος με FOBT γουαϊάκης ή FIT έχει μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του παχέος εντέρου κατά 20-30%. Στη χώρα μας, προσφάτως έχει ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα δωρεάν προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Συγκεκριμένα, 2,8 εκατομμύρια έλληνες πολίτες ηλικίας 50-69 ετών που έχουν ΑΜΚΑ και έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, έλαβαν δωρεάν συνταγή για self test ανίχνευσης αίματος κοπράνων. Επί θετικού αποτελέσματος στο self-test θα προγραμματίζεται δωρεάν επίσκεψη σε συνεργαζόμενο γαστρεντερολόγο για κλινική αξιολόγηση και ενδεχόμενη κολονοσκόπηση.
Ο Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής Θεραπευτικής Αιματολογίας – Ογκολογίας, τ. πρύτανης του ΕΚΠΑ
Πηγή: tanea.gr
