Της Ελευθερίας Κούρταλη
Το 2025 θα είναι άλλη μια δύσκολη χρονιά για την οικονομία της ευρωζώνης, όπως εκτιμά η Goldman Sachs. Πρώτον, το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς είναι πιθανό να επιβαρύνει σημαντικά την ανάπτυξη, με μεγάλο μέρος αυτού του “χτυπήματος” να προέρχεται από την εντονότερη αβεβαιότητα στην εμπορική πολιτική. Δεύτερον, οι αρνητικές εμπορικές επιπτώσεις είναι πιθανό να ενισχυθούν από τις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές αντιξοότητες στον μεταποιητικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών τιμών ενέργειας και των ανταγωνιστικών πιέσεων από την Κίνα. Και τρίτον, αναμένεται συνεχιζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.
Ειδικά όσον αφορά τους δασμούς, το βασικό σενάριο της Goldman είναι ότι ο Τραμπ επιβάλλει στοχευμένους δασμούς στην Ευρώπη, εστιάζοντας στις εξαγωγές που σχετίζονται με αυτοκίνητα. Εκτιμά ότι οι αυξημένες εμπορικές εντάσεις θα μειώσουν το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ σε ολόκληρη την περιοχή κατά 0,5%, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στα πραγματικά εισοδήματα, την ανακατανομή του εμπορίου και την αντιστάθμιση πολιτικής. Αναμένει ότι το χτύπημα της ανάπτυξης θα επικεντρωθεί σε διάστημα ενός έτους, ξεκινώντας το α’ τρίμηνο του 2025, και θα κορυφωθεί στο τρίτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Το σωρευτικό χτύπημα είναι πιθανό να είναι το μεγαλύτερο στη Γερμανία (0,6%) και το μικρότερο στην Ισπανία και την Ιταλία (0,3%). Η ανάλυσή της υποδηλώνει ότι τα χτυπήματα του ΑΕΠ θα είναι διπλάσια σε ένα σενάριο όπου ο Τραμπ επιβάλλει γενικούς δασμούς 10% στην ΕΕ.
Πάντως, όπως επισημαίνει η Goldman, υπάρχουν και αρκετή λόγοι για συνεχή ανάπτυξη, αντί για ύφεση στη ζώνη του ευρώ. Η αναπτυξιακή δυναμική παραμένει συγκρατημένα θετική: η κατανάλωση είναι πιθανό να ανακάμψει, δεδομένης της αύξησης των πραγματικών εισοδημάτων και των αυξημένων αποταμιεύσεων, και οι χώρες του Νότου, όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, αναμένεται να επιδείξουν συνεχή ανθεκτικότητα σε σύγκριση με τον Βορρά.
“Η οικονομική υπεραπόδοση της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας ήταν εντυπωσιακή φέτος, λόγω της ανάπτυξης των υπηρεσιών των επιχειρήσεων (υπεύθυνη για μεγαλύτερο μερίδιο της συνολικής δραστηριότητας από ό,τι στο Βορρά), της αυξημένης μετανάστευσης (υποστηρίζει την ισχυρή ανάπτυξη της απασχόλησης) και της επενδυτικής υποστήριξης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αν και η ανάπτυξη σε όλο το Νότο θα είναι πιο “συκγρατημένη” το επόμενο έτος, αλλά βλέπουμε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις εμπορικές εντάσεις και τις ανταγωνιστικές πιέσεις από την Κίνα από ό,τι στον Βορρά” τονίζει η Goldman.
Ως εκ τούτου, η αμερικάνικη τράπεζα προβλέπει ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ κατά 0,2% το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο, 0,1% το τρίτο τρίμηνο και 0,2% το τέταρτο τρίμηνο. Αυτό οδηγεί σε ανάπτυξη 0,8% σε ολόκληρη την περιοχή για το 2025, αρκετά κάτω από τις προβλέψεις της συναίνεσης που την τοποθετούν στο 1,2%. Η πιο αδύναμη ανάπτυξη αναμένεται στη Γερμανία (0,3%), ακολουθούμενη από την Ιταλία (0,6%) και τη Γαλλία (0,7%), με την Ισπανία να έχει και πάλι μεγαλύτερη επίδοση (2%).
Δεδομένης της υποτονικής προοπτικής ανάπτυξης, η Goldman αναμένει ότι το ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί το επόμενο έτος, φτάνοντας το 6,7% στις αρχές του 2026. Βλέπει την αύξηση των μισθών να επιβραδύνεται στο 3,2% έως το δ’ τρίμηνο του 2025, καθώς το catch-up σε αυτό το μέτωπο ολοκληρώνεται και η αγορά εργασίας χαλαρώνει. Ο υποκείμενος πληθωρισμός έχει συνεχίσει την πτωτική του τάση από το καλοκαίρι και αναμένεται ότι ο ονομαστικός και ο δομικός πληθωρισμός να επιστρέψουν στο 2% με βιώσιμο ρυθμό έως το τέλος του 2025, λόγω της περαιτέρω μείωσης του πληθωρισμού των υπηρεσιών.
Η υποτονική ανάπτυξη και ο συνεχιζόμενος αποπληθωρισμός συνεπάγονται αυξανόμενες πιέσεις για την ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια και η Goldman αναμένει ότι το Διοικητικό Συμβούλιο θα μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων στο 1,75% έως τον Ιούλιο. Πιστεύει ότι οι μειώσεις κατά 25 μονάδες βάσης παραμένουν πιο πιθανές από ότι οι πιο επιθετικές κινήσεις των 50 μονάδων βάσης, αλλά υπάρχει πιθανότητα για επιτάχυνση του ρυθμού μείωσης το πρώτο τρίμηνο, εάν τα στοιχεία για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό απογοητεύσουν σημαντικά.
Το επόμενο έτος θα φέρει επίσης μια σειρά από πολιτικούς και δημοσιονομικούς κινδύνους για την ευρωζώνη, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα. Μια αλλαγή κυβέρνησης στη Γερμανία δημιουργεί την προοπτική δημοσιονομικής επέκτασης, αλλά εκτιμά ότι οι Συντηρητικοί θα υποστηρίξουν μόνο περιορισμένα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα με αμελητέα αναπτυξιακά αποτελέσματα πριν από το 2026.
Η Γαλλία θα προσπαθήσει να μειώσει απότομα το έλλειμμά της, αλλά η σημαντική δημοσιονομική διολίσθηση φαίνεται πιθανή και νέες βουλευτικές εκλογές είναι πιθανές μετά τον Ιούλιο του 2025. Η κυβέρνηση της Ιταλίας είναι πιθανό να τηρήσει τους φιλόδοξους δημοσιονομικούς στόχους της, παρέχοντας ένα εποικοδομητικό σκηνικό για τα ιταλικά ομόλογα και η Ισπανία ενώ θα σημειώσει πιθανότατα μεγαλύτερο έλλειμμα από το προγραμματισμένο λόγω των πλημμυρών στη Βαλένθια, ο δείκτης χρέους της παραμένει σε πτωτική πορεία. Σημειώνεται πως σε πρόσφατη έκθεσή της για την Ελλάδα η Goldman επανέλαβε τη θετική της άποψη για την ελληνική οικονομία προβλέποντας νέες αναβαθμίσεις της αξιολόγησής της από τους οίκους, προβλέποντας πτώση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ στο 145% το 2025.
Όπως προσθέτει πάντως, σε γενικές γραμμές, η δημοσιονομική στήριξη μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης παραμένει θετική το 2025, αλλά η ώθηση δεν είναι αρκετή για να ανατρέψει τη συσταλτική στάση των εθνικών δημοσιονομικών πολιτικών.
Τέλος, η αμερικάνικη τράπεζα υπογραμμίζει και τις σημαντικές διαθρωτικές προκλήσεις της οικονομίας της ζώνης του ευρώ. Επί του παρόντος, βλέπει τη δυνητική ανάπτυξη της ευρωζώνης στο 1%, αλλά αναμένει ότι η τάση της ανάπτυξης θα επιβραδυνθεί στο 0,8% έως το 2030. Ενώ η έκθεση του Μάριο Ντράγκι εντόπισε τομείς δράσης πολιτικής για την ενίσχυση της ανάπτυξης στην Ευρώπη, η Goldman βλέπει σημαντικά εμπόδια για την εφαρμογή, ειδικά σχετικά με την πρόσθετη κοινή χρηματοδότηση της ΕΕ . Ωστόσο, βλέπει και περιθώρια για πρόσθετες αμυντικές δαπάνες της ΕΕ και κάποια ρυθμιστική εναρμόνιση από το επόμενο έτος.
Πηγή: capital.gr
