Του Τάσου Δασόπουλου
Η συνολική υπεραπόδοση των εσόδων που βλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά δείχνει να “αγνοεί” το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΕΘΟ), η οποία υπολογίζεται σε ένα ποσό 1,2 δισ. με 1,3 δισ. ευρώ για το 2025 θα είναι η βάση για το νέο πακέτο θετικών παρεμβάσεων που θα ανακοινωθεί στην ερχόμενη ΔΕΘ, μέρος των οποίων μπορεί να εφαρμοστεί εντός του επομένου χρόνου.
Στις φθινοπωρινές προβλέψεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει για την Ελλάδα πρωτογενές πλεόνασμα 2,9% του ΑΕΠ για το 2024 και το 2025. Το ΥΠΕΘΟ στις δικές του προβλέψεις, όπως αποτυπώθηκαν στον προϋπολογισμό του 2025, προβλέπει με τη σειρά του πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ για φέτος και 2,4% του ΑΕΠ για το 2025.
Η διαφορά των δύο εκτιμήσεων για την διετία είναι 0,9% του ΑΕΠ, δηλαδή 2,25 δισ. ευρώ. Αν υποθέσουμε ότι οι λογαριασμοί για το 2024 έχουν κλείσει, με την Ελλάδα να προχωρά σε αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 2,6% που ήταν το όριο που είχε θέσει η Κομισιόν για φέτος, το ζητούμενο είναι τι θα γίνει με το 2025. Η διαφορά της πρόβλεψης του πρωτογενούς πλεονάσματος του ΥΠΕΘΟ σε σχέση με αυτή της Κομισιόν είναι αρκετά μεγάλη στο 0,5% του ΑΕΠ δηλαδή 1,25 δισ. ευρώ παρότι σε πάγια βάση, οι Βρυξέλλες είναι πιο συντηρητικές από την Αθήνα. Ακόμη και αν υπολογίσει κανείς το περιθώριο του στατιστικού λάθους (0,2-0,3% του ΑΕΠ) η διαφορά των δύο προβλέψεων δεν πέφτει κάτω από 650-750 εκατ. ευρώ για τον επόμενο χρόνο.
Η υποεκτίμηση των εσόδων από την Αθήνα είναι κατά ένα μέρος “στρατηγική” και κατά ένα άλλο μέρος ρεαλιστική. Με βάση δηλώσεις αρμόδιων κύκλων του ΥΠΕΘΟ, βάση των προβλέψεων παραμένει η διασφάλιση της εκπλήρωσης των στόχων χωρίς υπεραισιόδοξες προβλέψεις σε ό,τι αφορά τα τακτικά έσοδα.
Παράλληλα, για το 2025 και τα επόμενα χρόνια υπάρχει ένα κομμάτι των εσόδων η πορεία των οποίων δεν μπορεί να υπολογιστεί εκ των προτέρων. Πρόκειται για τα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής τα οποία δεν γίνεται να μπουν ως πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Μπορούν μόνο να αποτυπωθούν απολογιστικά, δηλαδή μόλις καταγραφούν από την εκτέλεση του προϋπολογισμού για να χρησιμοποιηθούν δυνητικά την επόμενη χρονιά, όπως συμβαίνει και φέτος. Ενώ βρισκόμαστε στο τέλος του Νοεμβρίου, το ΥΠΕΘΟ υπολογίζει τα επιπλέον έσοδα από την φοροδιαφυγής στα 1,8 δισ. ευρώ τα οποία θα διατεθούν για τα θεσμοθετημένα μέτρα του 2025. Τι ποσό παραπάνω από τα 1,8 δισ. ευρώ θα έρθει στα δημόσια ταμεία για το 2025 είναι δύσκολο να υπολογιστεί από τώρα. Πάντως δεδομένο είναι ότι η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και η πλήρης εφαρμογή της ψηφιοποίησης της διαχείρισης των φορολογικών ελέγχων, ξεκίνησε περίπου από τα μέσα του χρόνου. Συνεπώς, είναι πολύ πιθανό, το 2025, τα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής να είναι υψηλότερα από τα φετινά, αν και είναι δύσκολο να φανεί πόση θα είναι η αύξηση.
Το περιθώριο για νέα μέτρα
Ο μόνος περιορισμός για νέες θετικές παρεμβάσεις είναι η οροφή της αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών η οποία έχει ήδη αυξηθεί στο 3,7% από 3% που ήταν η αρχική εκτίμηση της Επιτροπής.
Το μυστικό της παράκαμψης του κόφτη των δαπανών μπορεί να βρίσκεται στην “ελαστικότητα” που έχει το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών υπό κατανομή οι οποίες αθροίζονται για το 2025 σε 17,6 δισ. ευρώ. Τούτο, υπό την έννοια ότι κάθε χρόνο οι προϋπολογισμοί, ενσωματώνουν δαπάνες οι οποίες τελικά δεν υλοποιούνται Στον απολογισμό του 2023, στην έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2023, παρατηρείται ότι για τον προηγούμενο χρόνο περίπου 2 δισ. ευρώ δαπανών δεν έγιναν ποτέ. Αν επαναληφθεί το ίδιο και για τον επόμενο χρόνο, το ΥΠΕΘΟ θα μπορεί να προτείνει πρόσθετα μέτρα μέσα στο χρόνο χωρίς να φοβάται για την οροφή αύξησης των δαπανών.
Πηγή: capital.gr
