Του Τάσου Δασόπουλου
Μαύρα σύννεφα για το ευρώ, συγκεντρώνει η κλιμακούμενη πλέον κρίση της Γαλλίας, η οποία έρχεται να προστεθεί στην – επίσης κλιμακούμενη – κρίση της Γερμανίας, πριν ακόμη ο Ντόναλντ Τράμπ πραγματοποιήσει τις απειλές του για δασμούς στις ευρωπαϊκές εξαγωγές.
Το “κοινό” ευρωπαϊκό νόμισμα, το οποίο αποτελεί βαρόμετρο για την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών, του ισχυρού όπλου της Ευρωζώνης στη διεθνή οικονομική “σκακιέρα”, έχει αρχίσει να διολισθαίνει σε σχέση με το δολάριο από την εκλογή Τράμπ και εξής. Μετά όμως την κλιμάκωση της πολιτικοοικονομικής κρίσης στη Γαλλία και τη διογκούμενη κρίση στην Γερμανία, η διολίσθηση για το επόμενο διάστημα θα είναι ανεξέλεγκτη. Μάλιστα, αναλύσεις βλέπουν από τώρα την ισοτιμία ευρώ δολαρίου στο 1:1 πριν τον τέλος του 2024. Η εξέλιξη αυτή έχει σημάνει συναγερμό σε όλα τα οικονομικά κέντρα της Ευρώπης, καθώς είναι πολύ πιθανό να επαναφέρει τον εφιάλτη του πληθωρισμού, με μηδενική ή αρνητική ανάπτυξη. Δηλαδή στασιμοπληθωρισμό.
Αν δει κανείς το φαινόμενο από μια περιορισμένη οπτική γωνία, ένα “μαλακό” ευρώ μπορεί να ευνοήσει τις εξαγωγές φέρνοντας κέρδη και στην Ελλάδα, αν και δεν θεωρείται εξαγωγική χώρα. Δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι έτσι.
Η “Αχίλλειος Πτέρνα” της Ευρωζώνης είναι η έλλειψη ενεργειακής επάρκειας. Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι τεράστιες ποσότητες φθηνού φυσικού αερίου οι οποίες τροφοδοτούσαν τη Γερμανία και τις άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης, αντικαταστάθηκαν εν μέρει από πανάκριβο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και κατά ένα μικρό μέρος από τη Νορβηγία. Το πρόβλημα, βρίσκεται στο ότι όλα τα ενεργειακά προϊόντα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) εκκαθαρίζονται σε ρήτρα δολαρίου.
Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη – και κατ’ επέκταση και η Ελλάδα – θα πληρώνει σταδιακά όλο και ακριβά την ενέργεια για να λειτουργεί τα εργοστάσια της και να θερμαίνει τα σπίτια των πολιτών της μέσα στον χειμώνα. Το χειρότερο είναι ότι το κόστος σταδιακά θα μεγαλώνει, ακόμη και αν οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων παραμένουν σταθερές, λόγω της επιδείνωσης της ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου.
Όσο για το αναμενόμενο “κέρδος” για τις εξαγωγές, από ένα “μαλακό” ευρώ είναι σαφές, ότι είναι ανύπαρκτο. Η ακριβότερη ενέργεια θα αυξήσει το κόστος παραγωγής στα βιομηχανικά προϊόντα, καθιστώντας τα λιγότερο ανταγωνιστικά από τα αμερικανικά και τα κινεζικά. Επιπλέον, η τυχόν επιβολή ή η αύξηση δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές από την ΕΕ θα ανατρέψει το όποιο κέρδος από το φθηνό ευρώ, περιορίζοντας τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, επιτείνοντας παράλληλα και την επιβράδυνση των μεγάλων οικονομιών του μπλοκ των 27.
Αδυναμία λήψης αποφάσεων
Με τη Γερμανία και τη Γαλλία σε πολιτικοοικονομική κρίση, το άτυπο κέντρο λήψης αποφάσεων της Ευρωζώνης θα απενεργοποιηθεί για αρκετούς μήνες. Τούτο, δε, ειδικά αν και η Γαλλία δεν καταφέρει να ψηφίσει τον προϋπολογισμό με τις αυξήσεις φόρων και προχωρήσει σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Είναι προφανές ότι οι συζητήσεις για επενδύσεις στην Άμυνα, άλλα και η συνέχεια για το Ταμείο Ανάκαμψης, παρότι έχουν ήδη καθυστερήσει, θα “παγώσουν” για αρκετό διάστημα μέχρι η κατάσταση να ομαλοποιηθεί.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η διάσωση του ευρώ θα πέσει στις πλάτες της ΕΚΤ, η οποία θα πρέπει να πάρει κρίσιμες αποφάσεις, τόσο για την ταχύτητα μείωσης των επιτοκίων, όσο και για την παροχή ρευστότητας στην αγορά ώστε να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα.
Πηγή: capital.gr
