Του Κώστα Κατίκου
Αλλαγές στο µείγµα των προγραµµάτων απασχόλησης έρχονται µέσα στην επόµενη χρονιά, µε έµφαση σε κίνητρα για προσλήψεις γυναικών, µακροχρόνια ανέργων και ανέργων άνω των 55 ετών. Σε αυτές τις τρεις οµάδες σχεδιάζονται ειδικά προγράµµατα από τη Δηµόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), καθώς εµφανίζουν χαµηλότερα ποσοστά ένταξης στην αγορά εργασίας τόσο έναντι των υπολοίπων ανέργων, και δη των νέων, όσο και σε σύγκριση µε τους ευρωπαϊκούς δείκτες απασχόλησης.
Αν πριν από µερικά χρόνια το ζητούµενο ήταν να ξεκολλήσουν από το 40% τα ποσοστά ανεργίας των νέων, τώρα είναι η αύξηση απασχόλησης στις γυναίκες και στους ανέργους µέσης ηλικίας, καθώς αποτελούν µια µεγάλη δεξαµενή για την περαιτέρω τόνωση της απασχόλησης και ταυτόχρονα την ηλικιακή οµάδα της οποίας οι προοπτικές επανένταξης στην αγορά εργασίας είναι δυσµενέστερες.
Ήδη, µέσω του νέου µεσοπρόθεσµου προγράµµατος 2024-2027, δίδεται βάρος στη µεταρρύθµιση των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, και θα υλοποιηθούν πέντε στοχευµένα βραχυπρόθεσµα προγράµµατα επιδότησης απασχόλησης στον ιδιωτικό τοµέα για 41.500 ανέργους που αντιµετωπίζουν σηµαντικά εµπόδια στην επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Η έµφαση θα δοθεί σε επιδοτούµενες προσλήψεις γυναικών, καθώς και στην απόκτηση επαγγελµατικής/εργασιακής εµπειρίας για ανέργους ηλικίας 30 ετών και κυρίως σε ανέργους µέσης ηλικίας (45-64 ετών).
Η µεγάλη στροφή που θα επιχειρηθεί από τη ΔΥΠΑ θα αφήσει πίσω τα προγράµµατα επιδότησης θέσεων εργασίας για νέους ανέργους έως 30 ετών, αφενός γιατί η ανεργία υποχωρεί στις νέες ηλικίες και αφετέρου διότι δεν απορροφώνται από τις επιχειρήσεις όλες οι θέσεις για την απασχόληση νέων, παρά την αυξηµένη επιδότηση που παρέχουν τα προγράµµατα της ΔΥΠΑ µε κάλυψη µισθού και εισφορών έως 715 ευρώ µηνιαίως.
Αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι οι επιχειρήσεις που χρειάζονται εξειδικευµένο προσωπικό δεν κάνουν αιτήσεις για να µπουν στα προγράµµατα της ΔΥΠΑ, αλλά προσλαµβάνουν “έτοιµους” εργαζοµένους µε γνώση του αντικειµένου ακόµα και µε µοναδικό προσόν τις σπουδές τους, αν δεν έχουν προϋπηρεσία. Αντιθέτως, όταν πρόκειται για θέσεις χαµηλής ειδίκευσης, τότε η πρόσφορη επιλογή πολλών µικρών –κυρίως– επιχειρήσεων είναι να κάνουν προσλήψεις από τα προγράµµατα της ΔΥΠΑ, λαµβάνοντας και την ανάλογη επιδότηση.
Οι νέοι βρίσκουν πιο εύκολα δουλειά και χωρίς τη στήριξη των προγραµµάτων και αυτό φαίνεται από το ποσοστό ανεργίας στους νέους έως 24 ετών, που έχει υποχωρήσει στο 16,3%, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Οκτώβριο του 2024, από 23,1% που ήταν τον ίδιο µήνα του 2023. Σε σχέση, δε, µε το “εφιαλτικό” ποσοστό 39,3% του 2019, η ανεργία στους νέους έχει υποχωρήσει θεαµατικά. Η µείωση αυτή δεν οφείλεται στις επιδοτούµενες προσλήψεις µέσω των προγραµµάτων της ΔΥΠΑ, αλλά στη δυναµική που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια η αγορά εργασίας και που αντανακλάται στη µείωση της ανεργίας όλων των ηλικιών.
Στις λίστες των ανέργων της ΔΥΠΑ, µάλιστα, οι εγγεγραµµένοι άνεργοι από 20 έως 24 ετών αποτελούν µόλις το 6% του συνόλου των ανέργων και οι άνεργοι από 25 ως 29 ετών αποτελούν το 8,5%.
Στις επόµενες ηλικιακές οµάδες, όµως, τα ποσοστά ανεβαίνουν εντυπωσιακά. Το 31% των εγγεγραµµένων ανέργων είναι από 30 έως 44 ετών, το 23,9% είναι από 45 ως 54 ετών, ενώ στις ηλικίες 55-64 ετών βρίσκεται το 22% των εγγεγραµµένων ανέργων.
Οι εγγεγραμμένοι και οι επιδοτούμενοι άνεργοι τον Οκτώβριο του 2024
Με τις αλλαγές που σχεδιάζει η ΔΥΠΑ, δεν θα εκλείψουν οι επιδοτούµενες προσλήψεις των νέων, θα περιοριστούν όµως δραστικά, προκειµένου να δοθεί βαρύτητα σε προσλήψεις ανέργων µεγαλύτερης ηλικίας, των οποίων οι προοπτικές ένταξης στην αγορά εργασίας είναι δυσµενέστερες.
Παράλληλα, όµως, θα δοθεί έµφαση σε περισσότερες δράσεις κατάρτισης, καθώς η αγορά εργασίας αναπτύσσεται ραγδαία και οι καταρτισµένοι άνεργοι είναι αυτοί που βρίσκουν πιο εύκολα καλές θέσεις µε καλύτερους µισθούς.
Η αλλαγή πλεύσης στα προγράµµατα απασχόλησης προβάλλει ως αναπόδραστη ανάγκη όχι µόνον γιατί υπάρχει µεγάλο απόθεµα υποψήφιων απασχολουµένων στις µέσες ηλικίες, αλλά διότι στις ηλικίες αυτές βρίσκεται έως έναν βαθµό και η απάντηση στο δηµογραφικό πρόβληµα, καθώς στα επόµενα χρόνια η µεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης αναµένεται στις ηλικίες 55-65 ετών.
Σωσίβιο για το δηµογραφικό!
Σύµφωνα µε την τελευταία µελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το δηµογραφικό, στις ηλικίες από 55 έως 64 ετών καταγράφεται µια αύξηση απασχόλησης της τάξης των 20,8 µονάδων! Από το 57,4%, που είναι σήµερα το ποσοστό απασχόλησης αυτής της ηλικιακής οµάδας, θα αυξηθεί στο 78,2% έως το 2070. Ήδη έως το 2030 θα βρίσκεται στο 65,5% και το 2050 θα έχει φτάσει στο 74%.
Το ίδιο εντυπωσιακή προβλέπεται να είναι και η αύξηση της συµµετοχής των γυναικών σε ηλικίες 55-64 ετών στην απασχόληση, καθώς, από 44,8% που είναι σήµερα το ποσοστό απασχόλησης αυτής της κατηγορίας, θα φτάσει στο 71% έως το 2070, καταγράφοντας αύξηση κατά 26,4 µονάδες.
Στις ηλικίες 65 έως 74 ετών, η γυναικεία απασχόληση θα αυξηθεί κατά 15,8 µονάδες και, από το 6%, θα φτάσει στο 21,7% έως το 2070.
Στους άνδρες 65 έως 74 ετών, το ποσοστό απασχόλησης, από 13,2%, θα πάει στο 27%, µε αύξηση κατά 14 µονάδες.
Στις ηλικίες 20 έως 64 ετών η απασχόληση, από το 75,4% που είναι σήµερα, θα φτάσει στο 80% έως το 2070.
Στις νέες ηλικίες 20 έως 24 ετών καταγράφεται η µικρότερη αύξηση της απασχόλησης και, από το 46,6% που είναι σήµερα το ποσοστό συµµετοχής τους, θα φτάσει στο 50% έως το 2070.
Στις ηλικίες 25-54 ετών η απασχόληση µένει σταθερή και δεν πέφτει κάτω από το 85%, όπου είναι και σήµερα.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Κεφάλαιο”.
Πηγή: capital.gr