Στην εκτίμηση ότι η Τουρκία ενισχύει την περιφερειακή επιρροή της ενώ προσπαθεί να μετατρέψει τη Συρία σε «προτεκτοράτο» αναφέρεται άρθρο του πρώην αναλυτή πληροφοριών στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας, John R. Schindler, στην Washington Examiner.
Ο αρθρογράφος σημειώνει δε ότι η κατάρρευση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ και οι εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στη Συρία, υπό την αιγίδα της ΜΙΤ, αποτελούν μέρος σχεδίου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καταστήσει την Τουρκία ηγέτιδα δύναμη στην περιοχή, προωθώντας το νεο-οθωμανικό του όραμα.
Όπως αναφέρει η ξαφνική πτώση του Μπασάρ Άσαντ και του καθεστώτος του στις αρχές αυτού του μήνα χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από πολλούς. Ασφαλώς, η κατάρρευση μιας καταπιεστικής δικτατορίας που διοικούσε τη Συρία ως οικογενειακό φέουδο με σιδηρά πυγμή για 45 χρόνια είναι λόγος να για γιορτή. Και οι γεωστρατηγικές επιπτώσεις της πτώσης του Άσαντ περιλαμβάνουν αρκετά θετικά για τη Δύση.
Πλήγμα για Ρωσία και Ιράν
Η αλλαγή καθεστώτος είναι ένα βαθύ πλήγμα για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, του οποίου η στρατιωτική επέμβαση στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας το 2015 αγόρασε για το καθεστώς Άσαντ σχεδόν άλλη μια δεκαετία στην εξουσία. Τώρα, με τον ρωσικό στρατό να έχει βαλτώσει στην Ουκρανία, ο Πούτιν είχε ελάχιστη βοήθεια να προσφέρει στον φίλο του στη Δαμασκό. Αντίθετα, ο Άσαντ και οι ακόλουθοι του κατέφυγαν στη Μόσχα.
Εξίσου σκληρή σύμφωνα με τον αρθρογράφο ήταν η κατάρρευση του Άσαντ και για το καθεστώς του Ιράν. Η Συρία, υπό το παλιό καθεστώς, ήταν τόσο σημαντική για την περιφερειακή στρατηγική της Τεχεράνης όσο και για τη Μόσχα. Χωρίς τις βάσεις τους στη Συρία, θα είναι δύσκολο για την Τεχεράνη και το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης να συνεχίσουν τον πόλεμο διά αντιπροσώπων εναντίον του Ισραήλ. Οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις στο Ιράν χλευάζουν τους μουλάδες ότι θα έχουν την ίδια μοίρα με τον προστατευόμενό τους Άσαντ.
Νικητής και το Ισραήλ
Επισημαίνει επίσης ότι το Ισραήλ είναι ένας μεγάλος νικητής στην ξαφνική πτώση του Άσαντ. Σίγουρα, υπάρχουν πανηγυρισμοί στους κύκλους ασφαλείας του Ισραήλ, βλέποντας τον παλιό τους εχθρό, τη δυναστεία Άσαντ, να εξαφανίζεται.
Υπό τους Άσαντς, η Συρία πολέμησε απευθείας το Ισραήλ δύο φορές, το 1973 στο Γκολάν και το 1982 στον Λίβανο, και οι δύο μεγάλες νίκες για το Ισραήλ, ενώ οι τρομοκράτες που υποστηρίζονται από τον Άσαντ συνέχισαν τον αγώνα εναντίον του Ισραήλ μέχρι το τέλος του καθεστώτος. Ωστόσο, είναι ανοιχτό το ερώτημα πόσο θα βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη κατάσταση ασφαλείας του Ισραήλ με την απομάκρυνση του Άσαντ. Αφού η Μέση Ανατολή βρίθει από διαβόβους περισσότερο από άλλα μέρη.
Ωστόσο, ο μεγάλος νικητής από την αλλαγή καθεστώτος στη Συρία δεν είναι το Ισραήλ, αλλά η Τουρκία.
Επίτευγμα της Τουρκίας η κατάρρευση Άσαντ
Η κατάρρευση της δυναστείας Άσαντ ήταν το επίτευγμα της Τουρκίας, πάνω από όλα, συν ένας προσωπικός θρίαμβος για τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Διοικεί την Τουρκία από το 2003, μετατρέποντας τη χώρα του σε μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη. Κατά τη διάρκεια περισσότερων από δύο δεκαετίες διακυβέρνησής από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ο Ερντογάν έχει μετατρέψει την Τουρκία σε ένα όλο και πιο ισλαμιστικό κράτος με αυξανόμενους περιορισμούς στην ελευθερία του Τύπου, την πολιτική και τη θρησκευτική ελευθερία, ενώ είναι μέλος του ΝΑΤΟ και σύμμαχος των ΗΠΑ, τουλάχιστον επίσημα.
Αυτή η ώθηση προς τον αυταρχισμό έχει αυξηθεί μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της χώρας το 2016, σημειώνει ο αρθρογράφος ο οποίος υποστηρίζει ότι ο Ερντογάν χρησιμοποίησε το πραξικόπημα για να εδραιώσει την εξουσία του, ιδιαίτερα εντός των δομών ασφαλείας της Τουρκίας.
Την ίδια στιγμή το άρθρο υπογραμμίζει ως ιδιαίτερα σημαντική την πολιτική άνοδος της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών της Τουρκίας, γνωστής ως MIT, η οποία είναι επιφορτισμένη με την προστασία του καθεστώτος στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Υπό την ηγεσία του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν από το 2010 έως το 2023, η MIT μεγάλωσε σε μέγεθος και ανάστημα, και έγινε η προσωπική δύναμη του Ερντογάν.
Ο Φιντάν, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως ο πιθανός διάδοχος του Ερντογάν, χρησιμοποίησε την MIT εκτός Τουρκίας με τρόπο πρωτόγνωρο.
Ο αρθρογράφος μεταξύ άλλων αναφέρει επίσης ότι από το πραξικόπημα του 2016, η MIT έχει απαγάγει δεκάδες υποτιθέμενους τρομοκράτες, συμπεριλαμβανομένων αρκετών στην Ευρώπη, για να τους φέρει αντιμέτωπους με τη δικαιοσύνη στην Τουρκία.
Αυτή η παγκόσμια εκστρατεία απαγωγών άγγιξε την αμερικανική πολιτική όταν Τούρκοι πράκτορες πρόσφεραν στον Μάικλ Φλυν, ο οποίος υπηρέτησε για λίγο ως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας στις αρχές της πρώτης θητείας του νεοεκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, πολλά εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει την Άγκυρα να αρπάξει φερόμενα μέλη της FETÖ στις ΗΠΑ.
Ο καθοριστικός ρόλος της ΜΙΤ
Η MIT – σύμφωνα με το άρθρο – έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Ο τουρκικός στρατός επιχειρούσε τακτικά στη βόρεια Συρία ενώ η ΜΙΤ συντόνισε τις ροές των πυρομαχικών και της υλικοτεχνικής υποστήριξης σε τζιχαντιστές που ήταν υπέρ της Άγκυρας. Τους παρείχαν ακόμη και πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για επιθέσεις εναντίων δυνάμεων του Assad.
Σημειώνει δε ότι η πιο σημαντική εξέλιξη έγινε το 2017 όταν η Άγκυρα ένωσε τις περισσότερες από τις τοπικές πολιτοφυλακές εντός της Συρίας στον Συριακό Εθνικό Στρατό (SNA) ο οποίος λειτούργησε ως προέκταση του τουρκικού στρατού.
Απολάμβανε πλούσια υλικοτεχνική υποστήριξη και υποστήριξη πληροφοριών από την Άγκυρα, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών επιδρομών από την τουρκική αεροπορία. Οι τραυματίες μαχητές του SNA απομακρύνθηκαν για ιατρική περίθαλψη στην Τουρκία, ενώ ορισμένοι μαχητές του SNA φορούσαν ακόμη και τουρκικές στρατιωτικές στολές. Η MIT κατέβαλε ελάχιστες προσπάθειες για να κρύψει ότι το SNA είναι το stand-in του τουρκικού στρατού.
Ο SNA έπαιξε ηγετικό ρόλο στην εκστρατεία για την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Εάν υπάρχουν περαιτέρω μάχες στη Συρία για να αποκτήσουν κυριαρχία το 2025, καλύπτοντας το κενό εξουσίας μετά τον Άσαντ, ο SNA βρίσκεται σε καλή θέση, δεδομένης της πλούσιας υποστήριξής του από τη γειτονική Τουρκία.
Η HTS
Όπως επισημαίνει ο αρθρογράφος ωστόσο η MIT υποστηρίζει και άλλους μαχητές εντός της Συρίας, συμπεριλαμβανομένης της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, της τζιχαντιστικής ομάδας που βρέθηκε να έχει τον έλεγχο μεγάλων περιοχών της Συρίας αυτόν τον μήνα.
Η σχέση της Άγκυρας με το HTS δεν ήταν ομαλή όλα αυτά τα χρόνια, αλλά η MIT έχει στενούς δεσμούς με πολλά ανώτερα στελέχη του HTS, συμπεριλαμβανομένων αρκετών που μόλις διορίστηκαν κορυφαίοι υπουργοί στη συριακή κυβέρνηση.
Η δυτική συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες επικεντρώθηκε στο εάν η HTS, ως τζιχαντιστική ομάδα που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, έχει πραγματικά γίνει πιο μετριοπαθής στις απόψεις της, όπως ισχυρίστηκε η ηγεσία της. Είναι εξίσου σημαντικό να αναλογιστούμε πόσο κοντά είναι οι μεγάλοι του HTS με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες και την Άγκυρα.
Ενδεικτική η επίσκεψη Καλίν
Το άρθρο χαρακτηρίζει ενδεικτική για το πού πηγαίνει η Συρία την επίσκεψη του Ibrahim Kalin, του αφεντικού της MIT, στη Δαμασκό λίγες μέρες μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, για να συζητήσει με τους ηγέτες του HTS που τώρα διοικούν μεγάλο μέρος της Συρίας.
Αυτή ήταν η πρώτη επίσκεψη ξένου επίσημου στο νέο καθεστώς. Ασυνήθιστο για έναν κατάσκοπο, αυτή ήταν μια επίσκεψη που δημοσιοποιήθηκε δείχνοντας ποιος είναι τώρα το πραγματικό αφεντικό στη Δαμασκό.
Ακολούθησε, όπως αναφέρει δύο εβδομάδες αργότερα η επίσκεψη υψηλού προφίλ στη Δαμασκό του Φιντάν, πρώην διευθυντή της MIT και δεξί χέρι του Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με την ηγεσία του HTS ότι η Τουρκία «θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό σας. … Ας ελπίσουμε ότι οι πιο σκοτεινές μέρες της Συρίας είναι πίσω, [και] μας περιμένουν καλύτερες μέρες».
Γίνεται – κατά τον αρθρογράφο – όλο και πιο σαφές ότι η Συρία μετατρέπεται σε τουρκικό προτεκτοράτο, υπό την αιγίδα των κατασκόπων της Άγκυρας. Ο Τραμπ, ο οποίος έχει την ικανότητα να λέει με ειλικρίνεια αυτό που δεν λέγεται, δήλωσε ότι «η Τουρκία έκανε μια μη φιλική κατάληψη» ανατρέποντας τον Άσαντ.
Έχει δίκιο. Αυτό μπορεί να είναι μια διακριτική μορφή νεοαποικιοκρατίας με Σύριους που έχουν την έγκριση της MIT να διαχειρίζονται παράλληλες σκιώδεις δομές για λογαριασμό της Άγκυρας. Ήδη, οι φιλικές προς την τζιχάντ ισλαμιστικές ΜΚΟ που υποστηρίζονται από την Άγκυρα έχουν αυξήσει τις επιχειρήσεις τους εντός της Συρίας, προς όφελος των σουνιτών εξτρεμιστών. Η Τουρκία μας έδωσε τελικά την έννοια του Deep State.
Το νεοαποικιακό πείραμα της Τουρκίας
Επιπλέον, το νεοαποικιακό πείραμα της Τουρκίας στη Συρία δεν είναι τυχαίο, αλλά μάλλον σχέδιο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, ο Ερντογάν επέδειξε αγάπη για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία κατέρρευσε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφού κυβέρνησε τη Μέση Ανατολή για το μεγαλύτερο διάστημα της χιλιετίας. Αυτός ο αταβισμός δεν παίζει καλά με τις περισσότερες από τις χώρες που βρίσκονταν υπό οθωμανική κυριαρχία, ωστόσο ο Ερντογάν τον ενστερνίζεται. Ακολουθεί την πολιτικοποιημένη σουνιτική πίστη και την επιθυμία του να δει την Τουρκία ως την ηγετική δύναμη στην περιοχή της, η οποία, για τους νεο-Οθωμανούς, είναι απλώς η φυσική κατάσταση των πραγμάτων.
Ο Ερντογάν δεν έκρυψε ποτέ το νεο-οθωμανικό όραμά του για την Τουρκία, αλλά λίγοι στη Δύση έχουν δώσει σημασία, σύμφωνα με τον αρθρογράφο.
Καταλήγοντας ο αρθρογράφος αναφέρει μεταξύ άλλων: Η ιδέα ότι η πτώση του Άσαντ αντιπροσωπεύει τη γέννηση του εφαρμοσμένου νεο-οθωμανισμού ακούγεται περίεργη, αλλά αυτό συμβαίνει. Υπήρχαν σημάδια στην πορεία, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι μονάδες του SNA που ευνοούνταν ιδιαίτερα από την Τουρκία έφεραν τα ονόματα ιστορικών Οθωμανών σουλτάνων.
Το πραγματικό ερώτημα τώρα είναι: Η νεο-οθωμανική ιδεολογία-ως-πολιτική του Ερντογάν εκτείνεται πέρα από τη Συρία;
Πηγή: in.gr
