Η ΕΕ έχει αλλάξει θεσμική (σ.σ. όχι και πολιτική) σελίδα και η εκτελεστική εξουσία, η Κομισιόν της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και των επιτρόπων της, έχει σηκώσει «τα μανίκια» για τις «πρώτες 100 ημέρες» της.
Παρά το αντιφατικό πολιτικό τοπίο, όλα τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε ένα πράγμα: το 2025, η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια σειρά δοκιμασιών που θα καθορίσουν την πορεία της και τη θέση της στον κόσμο για τα επόμενα χρόνια.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενωθούν και να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του χρέους που μαστίζει την ευρωπαϊκή ήπειρο, εγκαταλείποντας τη νοοτροπία του πλούσιου Βορρά που «σνομπάρει» τον φτωχό Νότο.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που είναι επιφυλακτικοί θα πρέπει να αναγνωρίσουν την ανάγκη για ένα μεγαλύτερο και πιο ευέλικτο «πορτοφόλι» της ΕΕ
Παράλληλα, θα κληθούν να αποφασίσουν εάν θα συνεχίσουν να βοηθούν την Ουκρανία ή θα αφήσουν το «παιχνίδι» στα χέρια του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς και να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που αφορούν στην εμπορική πολιτική της ΕΕ, αν θέλουν να εξασφαλίσουν ένα ειρηνικό 2025 για όλους, χωρίς διακρίσεις.
Με τα επιζήμια κοινωνικά και οικονομικά θραύσματα των πολέμων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, η νεοεκλεγείσα ομάδα που απαρτίζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες πρέπει να αναζωογονήσει την ατζέντα της, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να θέσει ακούσια σε κίνδυνο την παγκόσμια οικονομία.
Ευρωπαϊκή άμυνα
Ο Andrius Kubilius, επικεφαλής της πρώτης Επιτροπής Άμυνας και Διαστήματος της ΕΕ, επιμένει ότι δεν πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην επιθετική πολεμική τακτική κατά της Ρωσίας, αλλά στον συντονισμό των πολιτικών εξοπλισμών και προμηθειών των κρατών μελών της Ένωσης.
Ο ίδιος πιστεύει ότι πολλά κράτη μέλη βιάζονται πολύ να αυξήσουν τα αποθέματα όπλων τους ή τον αριθμό των στρατιωτών τους, αλλά αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί εμπόδιο εάν ο Τραμπ καταφέρει να περάσει την περικοπή των αμυντικών προϋπολογισμών.
Κρίση χρέους
Το Ifo, ένα ινστιτούτο οικονομικών ερευνών με έδρα το Μόναχο, αναφέρει ότι μόνο η Γερμανία έχει δημόσιο έλλειμμα 230 δισεκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό της, η Ιταλία 120 και η Ισπανία 80 δισ. ευρώ.
Η ΕΕ καλείται να κατανείμει το κόστος, συνεχίζοντας να βοηθά την Γάζα, την Συρία και τον Λίβανο, καθώς και να διατηρεί δαπάνες φιλικές προς το κλίμα.
Ο Μάριο Ντράγκι, ο Ιταλός πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, υπογράμμισε ότι απαιτούνται επενδύσεις ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για να είναι ανταγωνιστική η Ευρωπαϊκή Ένωση, απαιτώντας πολύ μεγαλύτερο κοινό δανεισμό για τη χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων προκειμένου να προσελκύσει ιδιώτες επενδυτές.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που είναι επιφυλακτικοί θα πρέπει να αναγνωρίσουν την ανάγκη για ένα μεγαλύτερο και πιο ευέλικτο «πορτοφόλι» της ΕΕ. Επιπλέον, η δημιουργία νέων και υφιστάμενων ταμείων, η επικείμενη μεταρρύθμιση των κρατικών ενισχύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα είναι καθοριστικής σημασίας για τη διοχέτευση των κεφαλαίων.
Για την κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κεφαλαιαγορών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ξεπεράσουν τη διαίρεση και να ενισχύσουν ένα πιο κεντρικό εποπτικό όργανο, ενώ παράλληλα θα πρέπει να εργαστούν για την ευθυγράμμιση των κεφαλαιαγορών με τη στρατηγική μετάβασης της Ευρώπης.
Εμπορική πολιτική
Ο επακόλουθος εμπορικός πόλεμος με την Κίνα για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα παραμένει μια απειλή και θα μπορούσε να αμβλυνθεί περαιτέρω από την επιθυμία του Τραμπ να επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς στην Ευρώπη, την Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «οι εμπορικοί πόλεμοι δεν είναι καλοί για κανέναν, ο Τραμπ πρέπει να το μάθει αυτό. Πρέπει να του δείξουμε τους αριθμούς. Οι δασμοί πλήρους κλίμακας θα μπορούσαν να αφαιρέσουν το 7% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Είναι συγκρίσιμο με τη δεκαετία του ’30, όταν ο απομονωτισμός ήταν της μόδας».
Ωστόσο, υπάρχει μια αχτίδα ελπίδας, καθώς η ΕΕ υπέγραψε μια σημαντικότατη εμπορική συμφωνία με την ομάδα Mercosur στη Νότια Αμερική στις αρχές Δεκεμβρίου 2024, η οποία, όμως, πρέπει ακόμη να εγκριθεί.
Διατήρηση της ενότητας
Η ΕΕ δεν είναι πλέον η απάντηση σε πολλά πράγματα. Η πολιτική έχει γίνει πιο εθνικιστική, ενώ Γαλλία και Γερμανία είναι αντιμέτωπες έκαστη με τη δική της πολιτική αστάθεια.
Με τους παραπαίοντες προϋπολογισμούς της Ισπανίας, την ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας να παραμένει στην εξουσία, τις προσωρινές ηγεσίες του Βελγίου και της Αυστρίας, αλλά και την Ολλανδία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία με σοβαρούς ευρωσκεπτικιστές στο τιμόνι, το 2025 θα αποδειχθεί μια χρονιά με τεράστιες προκλήσεις για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και τους λαούς.
Ενίσχυση του συντονισμού για μια ΕΕ που χαράζει τη δική της πορεία
Ο Ντράγκι διατύπωσε την άποψη ότι η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια επιλογή μεταξύ «εξόδου, παράλυσης ή ολοκλήρωσης». Οι πολιτικές συνθήκες για περαιτέρω ευρωπαϊκή συνεργασία δεν είναι ιδανικές, αλλά η αξία της δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη.
Οι ευρωεκλογές και οι εθνικές εκλογές του 2024 είδαν την άνοδο ευρωσκεπτικιστικών και εθνικιστικών ομάδων σε αρκετές βασικές χώρες της ΕΕ και άφησαν το μπλοκ ακόμη πιο κατακερματισμένο. Παράλληλα, στοίχημα αποτελεί να μην δοκιμάσει την ενότητα της Ένωσης η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ.
Ωστόσο, μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ επιφυλάσσει σημαντικά οφέλη για την ευρωπαϊκή οικονομία και τη θέση της σε παγκόσμιο επίπεδο. Η διατήρηση της πορείας που έχει χαράξει για την καθαρή μετάβαση, κατ’ αρχήν, θα οδηγήσει σε διαρθρωτικά φθηνότερη και ασφαλέστερη ενέργεια.
Θεμελιώδη δομικά στοιχεία, όπως ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός υποδομών για την επέκταση του δικτύου, τον εξηλεκτρισμό και ένα σχέδιο για τη χρήση υδρογόνου και τη σταδιακή κατάργηση του φυσικού αερίου – ειδικά τώρα που η Ρωσία έκλεισε τις στρόφιγγες της διανομής του στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας – θα εξαρτηθούν από την πανευρωπαϊκή συμμετοχή που θα αξιοποιεί τα μοναδικά πλεονεκτήματα των κρατών μελών και των περιφερειών.
Το 2025, τελικά, η ΕΕ καλείται να αποδείξει την ικανότητά της να αντεπεξέλθει σε αυτές τις βασικές δοκιμασίες μέσα σε ένα πολύπλοκο μείγμα εθνικών πολιτικών, αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και διεθνούς δυναμικής. Το ερώτημα – και το ζητούμενο – είναι αν θα τα καταφέρει.
Πηγή: in.gr
