Ο Ζεράρ Μπιάρ είναι αρχισυντάκτης του «Charlie Hebdo» από το ξεκίνημα της σατιρικής εφημερίδας το 1992. Βρισκόταν στο Λονδίνο την ημέρα των επιθέσεων, τον Ιανουάριο του 2015. Μιλάει στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» για το τι έχει απομείνει από το πνεύμα του «Charlie», δέκα χρόνια μετά.
Τι έχει αλλάξει μέσα σε δέκα χρόνια; Πώς καταφέρνετε να αποφεύγετε να είστε αιχμάλωτος της θλίψης που άφησε η αιματηρή επίθεση;
Εχουμε νέους συνεργάτες. Και νέους σχεδιαστές. Αυτό δεν μας βοηθάει να βρούμε γαλήνη, διότι είχαμε και έχουμε θυμό, αλλά υπάρχει μια κάποια ελαφρότητα που μας τη δίνουν άνθρωποι που δεν κουβαλούν το βάρος αυτού του δράματος επειδή δεν το έχουν ζήσει. Κοιτάμε το μέλλον, αλλά μόνο αν το σκεφτούμε. Η απάντησή μας σε όλο αυτό είναι η εργασία. Οι ειδήσεις είναι πλούσιες και μας φέρνουν πολλά θέματα στα οποία μπορούμε να επικεντρωθούμε. Αλλά είμαστε αυτό που ήμασταν πάντα: μια πολιτική, σατιρική εφημερίδα που σχολιάζει την επικαιρότητα. Το κάναμε ήδη από την επομένη των γεγονότων για να αποδείξουμε ότι τα αδέλφια Κουασί δεν είχαν δίκιο.
Πράγματι, αυτοί οι τρομοκράτες, τα αδέλφια Κουασί, βγήκαν έξω μετά τη σφαγή και φώναζαν «σκοτώσαμε το “Charlie Hebdo”». Εσείς αποδείξατε το αντίθετο, συνεχίζοντας να υπάρχετε και κάνοντας τον κόσμο να γελάει. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικές οι εκδηλώσεις μνήμης;
Κοιτάξτε, τα αδέλφια Κουασί σκότωσαν ανθρώπους με όπλα πολέμου σε μια ειρηνική χώρα, αλλά όχι το «Charlie». Οπότε, ναι, το πρώτο πράγμα που έπρεπε να κάνουμε ήταν να συνεχίσουμε. Οι εκδηλώσεις μνήμης μάς βοηθούν να θυμόμαστε, αλλά πάνω απ’ όλα είναι σημαντικό για την κοινωνία. Το «Charlie» είναι μοναδική εφημερίδα στο διεθνές τοπίο των μέσων ενημέρωσης. Είμαστε η μόνη πολιτική και σατιρική εφημερίδα που δίνει εξέχουσα θέση στις γελοιογραφίες. Αυτό είναι σημαντικό σε μια εποχή που όλο και περισσότερες εφημερίδες, όπως οι «New York Times», αποφασίζουν να βγαίνουν χωρίς γελοιογραφίες για να μην «μπλέξουν σε πολεμικές». Αυτό είναι καταστροφικό και ανησυχητικό, διότι τα σκίτσα στον Τύπο είναι ένα δημοσιογραφικό εργαλείο που δεν έχει αντίστοιχο, που μας επιτρέπει να βλέπουμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία, διαφορετική από εκείνη ενός συντάκτη.
Δέχεστε ακόμα τόσο πολλές απειλές για τα πρωτοσέλιδα του «Charlie Hebdo»;
Ναι, εξακολουθούμε να δεχόμαστε απειλές, κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα. Αλλά, σε σύγκριση με πριν, δεν μπορούμε να τις αφήσουμε να περάσουν απαρατήρητες. Δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Ενημερώνουμε λοιπόν τις Αρχές όταν διατυπώνονται απειλές θανάτου. Αλλά όντως οι απειλές δεν σταματούν, και μάλιστα λαμβάνουμε πολύ περισσότερες όταν η πρώτη σελίδα προκαλεί.
Μετά τις επιθέσεις, όλος ο κόσμος συσπειρώθηκε για το «Charlie». Ενα εκατομμύριο άνθρωποι διαδήλωσαν στο Παρίσι και το σύνθημα «Je suis Charlie» έγινε viral. Δέκα χρόνια μετά, τι έχει απομείνει από το πνεύμα του «Charlie» που υπερασπίστηκε την ελευθερία της έκφρασης;
Αυτό που συνέβη το 2015 ήταν μοναδικό στη Γαλλία και η αντίδραση ήταν γιγαντιαία, αλλά η ζωή συνεχίστηκε. Σήμερα, με τα κοινωνικά δίκτυα, έχουμε την εντύπωση ότι ο καθένας αισθάνεται άμεσα στοχοποιημένος μόλις εκφράσει μια άποψη που διαφέρει. Είναι μια νέα μορφή λογοκρισίας.
Πηγή: tanea.gr
