Χωρίς επίσημες ομιλίες, μόνο με τους ήχους της «Μασσαλιώτιδας» και των ονομάτων των νεκρών, τίμησε χθες η Γαλλία τα συνολικά 17 θύματα των επιθέσεων που εξαπέλυσαν πριν από μια δεκαετία τρεις τζιχαντιστές στο Παρίσι: τους 12 ανθρώπους που σκότωσαν οι αδελφοί Κουασί στις 7 Ιανουαρίου του 2015 στα γραφεία του σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo», ανάμεσά τους και οκτώ μέλη της συντακτικής του ομάδας, τη δημοτική αστυνομικό
που σκότωσε την επομένη ένας συνεργός τους, ο Αμεντί Κουλιμπαλί, κοντά σε ένα εβραϊκό σχολείο, και τους ακόμη τέσσερις ανθρώπους που δολοφόνησε ο ίδιος ένα 24ωρο αργότερα μέσα σε ένα εβραϊκό παντοπωλείο, το Hyper Cacher. «Δέκα
χρόνια μετά, το “Charlie Hebdo” είναι πάντα εδώ, διαβεβαίωσε ο Riss, ο διευθυντής του περιοδικού, σε ένα ειδικό τεύχος που κυκλοφόρησε, διεκδικώντας τον τίτλο του «increvable!» – σε ελεύθερη μετάφραση, αυτού που δεν πρόκειται να τα τινάξει ποτέ.
«Δέκα χρόνια μετά, είμαστε πάντα “Charlie”» διαβεβαίωσαν από την πλευρά τους πλήθος αξιωματούχων, θυμίζοντας το θρυλικό σύνθημα που φώναξαν στη Γαλλία λίγες ημέρες μετά τις επιθέσεις, στις 11 Ιανουαρίου, περισσότεροι από τέσσερα εκατομμύρια διαδηλωτές, ανάμεσά τους και ξένοι ηγέτες – κάνοντάς το να αντηχήσει ταυτόχρονα σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Κι εντούτοις, στο κύριο άρθρο του, ο Riss προειδοποίησε πως «οι αξίες του “Charlie Hebdo”, όπως το χιούμορ, η σάτιρα, η ελευθερία της έκφρασης, η οικολογία, ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους, ο φεμινισμός […] αμφισβητούνται περισσότερο από ποτέ. Ισως», πρόσθεσε ο ίδιος, «επειδή η ίδια η δημοκρατία απειλείται από νέες σκοτεινές δυνάμεις».
Γελώντας με τον Θεό
Στο ειδικό τεύχος των 32 σελίδων που κυκλοφόρησε το σατιρικό περιοδικό δημοσιεύονται τα 40 σκίτσα που ξεχώρισαν σε διεθνή διαγωνισμό που πραγματοποίησε με τίτλο «#RiredeDieu (Γελώντας με τον Θεό)». «Η σάτιρα έχει ένα προσόν που μας βοήθησε να περάσουμε αυτά τα τραγικά χρόνια: την αισιοδοξία», τόνισε ο Riss. «Αν έχεις όρεξη να γελάσεις, έχεις όρεξη να ζήσεις. Το γέλιο, η ειρωνεία και η καρικατούρα είναι εκφράσεις αισιοδοξίας. Ο,τι κι αν συμβεί, δραματικό ή χαρούμενο, η επιθυμία για γέλιο δεν θα εξαφανιστεί ποτέ». Μετά τη σφαγή τόσων συναδέλφων του, ωστόσο, ανάμεσά τους μερικοί από τους κορυφαίους σκιτσογράφους της Γαλλίας, όπως ο Wolinski, ο Charb, ο Cabu, ο Tignous, τόσο ο ίδιος όσο και η υπόλοιπη ομάδα του «Charlie» ζουν υπό συνεχή αστυνομική προστασία, με τη διεύθυνση των γραφείων του περιοδικού να φυλάσσεται σαν επτασφράγιστο μυστικό.
Οπως έλεγε χθες στη «Monde» ο τότε εισαγγελέας του Παρισιού Φρανσουά Μολέν, μπορεί η τρομοκρατική απειλή να είναι σήμερα στη Γαλλία διαφορετική από εκείνη του 2015 (η επίθεση στο «Charlie Hebdo» ήταν μόλις η πρώτη μιας πραγματικά φρικτής χρονιάς, που έκλεισε με τις πολύνεκρες τζιχαντιστικές επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου στο Bataclan, το Stade de France, καθώς και σε μπαρ και εστιατόρια του 10ου και του 11 διαμερίσματος του Παρισιού), να είναι πλέον περισσότερο ενδογενής, αλλά κάθε άλλο παρά έχει εκλείψει. Η απειλή μιας τρομοκρατικής επίθεσης στη Γαλλία συνδαυλίζεται από τα σόσιαλ μίντια και ουδέποτε υπήρξε μεγαλύτερη, δήλωσε από την πλευρά του στην εφημερίδα «Le Parisien» ο «σκληρός» υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Μπαϊρού, Μπρουνό Ρεταγιό, σημειώνοντας πως στη διάρκεια της περσινής χρονιάς αποτράπηκαν εννέα επιθέσεις.
Διπλή κληρονομιά
Στο κύριο άρθρο της, η «Le Monde» θύμισε πως οι επιθέσεις του τριημέρου 7-9 Ιανουαρίου του 2015 αποτέλεσαν για την «πατρίδα των δικαιωμάτων του ανθρώπου» ένα σοκ ανάλογης βιαιότητας – τηρουμένων των αναλογιών – με εκείνο της 11ης Σεπτεμβρίου για τις ΗΠΑ. Στη Γαλλία, βέβαια, δεν στοχοποιήθηκε ένα σύμβολο οικονομικής ισχύος αλλά μια διπλή κληρονομιά, ανεκτίμητη όσο και θεμελιώδης: η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα των γάλλων Εβραίων να ζουν ειρηνικά στη χώρα τους. Για την εφημερίδα, αυτή η μαύρη επέτειος, που τιμάται εν μέσω πρωτοφανούς πολιτικής κρίσης, με την Ακροδεξιά να καιροφυλακτεί, πρέπει, πέρα από το ουσιαστικό καθήκον της μνήμης προς τα θύματα, να χρησιμεύσει ως υπενθύμιση του πόσο εύθραυστη είναι η οικουμενική κληρονομιά του Διαφωτισμού: ούτε η ελευθερία της έκφρασης ούτε η αρχή της κοσμικότητας ούτε το κράτος δικαίου αποτελούν, όπως σημειώνει, οριστικά κεκτημένα. «Πρόκειται για αξίες που απαιτούν καθημερινή επαγρύπνηση και κινητοποίηση όλων».
Πηγή: tanea.gr
