Του Κώστα Κατίκου
Νέο μοντέλο σε αμοιβές και απασχόληση φέρνουν 6 αλλαγές που δρομολογούνται φέτος στο εργασιακό πεδίο.
Οι αλλαγές προέρχονται από ψηφισμένες ρυθμίσεις από νέες υπουργικές αποφάσεις, καθώς και από σειρά δράσεων που θα εφαρμοστούν μέσα στη νέα χρονιά από το υπουργείο Εργασίας.
Οι 6 μεγάλες αλλαγές που έρχονται στον εργασιακό τομέα είναι οι εξής:
1. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 μονάδα μοιρασμένη κατά 0,5% και 0,5% σε εργαζόμενους και εργοδότες. Η μείωση θα προέλθει από τις εισφορές του κλάδου ασθένειας και δη, από το κομμάτι των παροχών σε είδος.
2. Νέο μίγμα αυξήσεων στον κατώτατο μισθό με ενισχυμένη την παράμετρο της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων, καθώς το ζητούμενο είναι να αντέξουν οι χαμηλοί μισθοί την ακρίβεια που παραμένει στις τιμές των προϊόντων. Η εκτίμηση είναι πως η αύξηση θα κινείται γύρω στο 6% (περίπου στα 50 ευρώ) με τον νέο κατώτατο να διαμορφώνεται από 1ης Απριλίου 2025 στα 880 ευρώ. Με τριετίες οι αμοιβές θα είναι υψηλότερες, ενώ στους έγγαμους που λαμβάνουν το επίδομα γάμου (σε όσους καταβάλλεται) ο κατώτατος μισθός θα είναι ενισχυμένος κατά 10% σε όλα τα κλιμάκια. Ο κατώτατος μισθός αφορά σχεδόν το 20% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή περίπου 500.000 εργαζομένους, και η αύξηση που θα αποφασιστεί θα είναι ενδεικτική για τις αυξήσεις που θα έχουν οι μισθωτοί με υψηλότερες αμοιβές. Ο κατώτατος μισθός θα αυξάνεται έως το 2027 με απόφαση της κυβέρνησης και από το 2028 θα τεθεί σε εφαρμογή ο νέος αυτόματος μηχανισμός αυξήσεων με κριτήριο την παραγωγικότητα της οικονομίας και την τόνωση των φτωχότερων εισοδημάτων.
3. Σχέδιο δράσης για την τόνωση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας όλων των ειδών, δηλαδή των επιχειρησιακών, των κλαδικών και των ομοιοεπαγγελματικών. Το νέο σχέδιο θα καταρτιστεί από το υπουργείο Εργασίας με τη συνδρομή των προτάσεων που θα υποβάλουν η ΓΣΕΕ και οι εργοδοτικές οργανώσεις. Ο στόχος είναι να αυξηθούν οι συλλογικές συμβάσεις από 27% που είναι τώρα στο 80% που προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία, ώστε να υπάρχει ένα δίχτυ προστασίας που να εγγυάται επαρκείς μισθούς για τους χαμηλόμισθους.
Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, έχει τονίσει πως η αύξηση των συμβάσεων αποτελεί κεντρικό στόχο του υπουργείου και για τον λόγο αυτόν παροτρύνει τους κοινωνικούς εταίρους να υπογράψουν συλλογικές συμβάσεις πάνω από τον κατώτατο μισθό, ο καθορισμός του οποίου θα παραμείνει στη δικαιοδοσία της κυβέρνησης έως το 2027. Το σχέδιο δράσης θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, νέες παραμέτρους στις συλλογικές διαπραγματεύσεις για τις αυξήσεις μισθών, όπως για παράδειγμα η κερδοφορία των επιχειρήσεων του εκάστοτε κλάδου που συμμετέχει στη διαπραγμάτευση, ο μέσος όρος των μισθολογικών αυξήσεων στο σύνολο της οικονομίας, ή ακόμη και οι προοπτικές απασχόλησης σε κλαδικό επίπεδο.
Η ευρωπαϊκή οδηγία θέτει επίσης και άλλες παραμέτρους που μπορεί να λαμβάνονται υπόψη στις διαπραγματεύσεις, όπως το 60 % του ακαθάριστου διάμεσου μισθού και το 50% του ακαθάριστου μέσου μισθού. Το ζητούμενο από το σχέδιο δράσης είναι να καθοριστεί ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης που σήμερα δεν υπάρχει, διότι η κάθε πλευρά θέτει το μέγιστο των επιδιώξεων, γι’ αυτό και οι συζητήσεις για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων σε διάφορους κλάδους αποτυγχάνουν πριν καν ξεκινήσουν.
4. Νέο επίδομα ανεργίας που συνδέει το ποσό της επιδότησης με τον μισθό και την προϋπηρεσία των ανέργων. Το νέο σύστημα αλλάζει ριζικά το μοντέλο επιδότησης λόγω ανεργίας και θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε 15.000 ανέργους στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Οι υποψήφιοι δικαιούχοι θα επιλεγούν τυχαία από τη λίστα ανέργων της ΔΥΠΑ με βάση τις προδιαγραφές του νέου μηχανισμού, δηλαδή θα επιλεγούν άνεργοι που έχουν προϋπηρεσία έως και 20 έτη και έπαιρναν ως εργαζόμενοι μέσο μισθό έως και 3.190 ευρώ.
5. Σχέδιο για την κατά προτεραιότητα αύξηση της απασχόλησης των γυναικών. Ο στόχος είναι να κινητοποιηθούν ομάδες πληθυσμού που βρίσκονται σε “εργασιακή αδράνεια”, παρότι διαθέτουν όλες τις τυπικές προϋποθέσεις για να εργαστούν. Έμφαση δίδεται σε μακροχρόνια ανέργους, αλλά κυρίως σε γυναίκες που δεν έχουν ξαναεργαστεί στο παρελθόν, ή που έχουν σποραδική επαφή με την απασχόληση για κάποιες μέρες τον χρόνο. Η νέα αυτή δεξαμενή απασχόλησης είναι σημαντική για τη διεύρυνση της βάσης των απασχολουμένων και την περαιτέρω μείωση της ανεργίας.
6. Καθολική εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι στον τουρισμό και την εστίαση, δύο τομείς όπου η ψηφιακή κάρτα έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά και εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025 οι επιχειρήσεις τουρισμού και εστίασης θα περάσουν στην υποχρεωτική εφαρμογή του μέτρου.
Εκτιμάται ότι στους δύο αυτούς τομείς, που απασχολούν περί τους 400.000 με 500.000 εργαζομένους, μόνιμους και εποχικούς, η ψηφιακή κάρτα θα φέρει κυριολεκτικά τα πάνω κάτω, καθώς θα καταγραφούν ωράρια και υπερωρίες που βρίσκονται σε μεγάλο ποσοστό κάτω από το ραντάρ της νομιμότητας. Η καταγραφή των ωραρίων και κυρίως της υπερωριακής απασχόλησης μέσω της ΕΡΓΑΝΗ θα φέρει και αύξηση αμοιβών λόγω υπερωριακής απασχόλησης σε χιλιάδες εργαζομένους.
Πηγή: capital.gr
