Σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο μπαίνει η σχέση Κυπριακής Δημοκρατίας και Ηνωμένων Πολιτειών μετά την ανακοίνωση χθες βράδυ από τον απερχόμενο πρόεδρο Τζο Μπάιντεν της υπογραφής από τον ίδιο διατάγματος το οποίο προνοεί την ένταξη της Κύπρου σε τρία πολύ σημαντικά προγράμματα των ΗΠΑ τα οποία σχετίζονται με την άμυνα και την ασφάλεια.
Κύπρος: Εξοπλισμοί
To πρώτο είναι το Foreign Military Sales (FMS, ελληνιστί Ξένες Αμυντικές Πωλήσεις), το οποίο αφορά εξοπλισμούς, κοινή εκπαίδευση και συντήρηση καθώς και κοινές στρατιωτικές ασκήσεις των χωρών που μετέχουν με τις ΗΠΑ. Tο πρόγραμμα αυτό επιτρέπει σε μικρό αριθμό χωρών, οι πλείστες νατοϊκές, να κάνουν τα πιο πάνω κατευθείαν με τις ΗΠΑ. Είναι μια διαδικασία και ταχύτερη αλλά και φθηνότερη από την αγορά μέσω εταιρειών, ενώ, συν τοις άλλοις, παρέχεται η δυνατότητα αγοράς υλικού το οποίο δεν διατίθεται στην αγορά από τις ΗΠΑ.
Κύπρος: Αναβάθμιση Εθνικής Φρουράς
Το δεύτερο είναι το EDA (Excess Defense Articles, δηλαδή Πλεονάζοντα Αμυντικά Προϊόντα). Πρόκειται για όλο το αμυντικό υλικό των ΗΠΑ το οποίο όταν αντικαθίσταται, λόγω αναβαθμίσεων στην τεχνολογία, διατίθεται σε φιλικές και συμμαχικές χώρες είτε δωρεάν είτε σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Και αυτό είναι κρίσιμο για την περαιτέρω αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς.
Το τρίτο είναι η ένταξη σε ένα πρόγραμμα ειδικού σκοπού, των προγραμμάτων «Title 10» που ενισχύουν την υποστήριξη χωρών που συμμετέχουν σε αυτό μέσω παροχής εκπαίδευσης και υλικού, κυρίως όσον αφορά ασφάλεια χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων και αντιμετώπισης τρομοκρατίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το διάταγμα το λεγόμενο Presidential Determination (Προεδρική Διακήρυξη) στις ΗΠΑ είναι μια εμπίπτουσα στις αρμοδιότητες του εκάστοτε Προέδρου επίσημη πράξη διά της οποίας εφαρμόζεται μια συγκεκριμένη απόφαση ή διατυπώνεται μια πολιτική θέση για ζητήματα εθνικής σημασίας. Πρόκειται για εργαλείο της εκτελεστικής εξουσίας που επιτρέπει στον Πρόεδρο να κατευθύνει τις υπηρεσίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, σε συγκεκριμένες πράξεις εξωτερικής πολιτικής, αμυντικής βοήθειας, ελέγχου εξοπλισμών ή την παροχή οικονομικής υποστήριξης σε τρίτες χώρες.
«Δεν έχουμε κάποια ένδειξη»
Σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ» εάν και πώς μπορεί να επηρεάσει την κίνηση αυτή της Ουάσιγκτον η αλλαγή κυβέρνησης στις ΗΠΑ, ανώτερη κυβερνητική πηγή μάς είπε ότι η Λευκωσία δεν θέλει να προκαταλάβει τις αποφάσεις του νέου Προέδρου.
Δεν έχουμε κάποια ένδειξη ότι θα υπάρξει αλλαγή της απόφασης, σημείωσε η ίδια πηγή, τονίζοντας ότι η προσέγγιση με τις ΗΠΑ δεν ξεκίνησε επί Τζο Μπάιντεν αλλά επί προηγούμενης διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ.
Επικοινωνία Τραμπ – Χριστοδουλίδη
Υπενθύμισε ότι μετά την εκλογή του ο Ντόναλντ Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και πρόσθεσε ότι η Λευκωσία προσδοκά σε μία ακόμα στενότερη και αναβαθμισμένη συνεργασία με τις ΗΠΑ.
Οσον αφορά τον χρόνο της εξαγγελίας, σημείωσε ότι κριτήριο αποτέλεσαν η πολιτική που ακολουθεί η Λευκωσία και τα προγράμματα που αναπτύσσει, όπως το «Αμάλθεια» και το «Εστία» για ανθρωπιστική αρωγή στην περιοχή, αλλά και το γεγονός ότι θεωρείται πλέον απολύτως αξιόπιστος εταίρος για τις ΗΠΑ.
Πηγή: tanea.gr