Στις 17 Ιανουαρίου το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επικύρωσε νόμο που απαγορεύει τα κοινωνικά δίκτυα που ελέγχονται από «ξένους αντιπάλους», ξεχωρίζοντας το TikTok και την Κίνα.
Η απαγόρευση της εφαρμογής αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου, με τους χρήστες να πιέζουν για ανάκληση της απόφασης και τους πολίτες να διερωτώνται κατά πόσο ο Ντόναλντ Τραμπ διαθέτει τη δύναμη να αλλάξει τον νόμο.
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για το TikTok
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου αποτελεί το τέλος του νομικού αγώνα του TikTok για επιβίωση, ενώ οι ελάχιστες ελπίδες του στηρίζονται πλέον σε μια πολιτική λύση. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πρόκειται να γίνει πρόεδρος στις 20 Ιανουαρίου, την επομένη της απαγόρευσης του TikTok, δήλωσε ότι θέλει να «σώσει» την εφαρμογή. Η κυβέρνηση της Κίνας, εν τω μεταξύ, αγωνιά να προλάβει έναν εμπορικό πόλεμο με την Αμερική, με τον οποίο έχει απειλήσει ο κ. Τραμπ. Μπορεί άραγε να προκύψει συμφωνία;
Ο νόμος περί προστασίας των Αμερικανών από ελεγχόμενες από ξένους αντιπάλους εφαρμογές (PAFACA) καθιστά παράνομη τη «διανομή, συντήρηση ή ενημέρωση» απαγορευμένων εφαρμογών, οπότε η Apple και η Google αναμένεται να αφαιρέσουν το TikTok από τα καταστήματα εφαρμογών τους και να σταματήσουν να προσφέρουν ενημερώσεις ή διορθώσεις. Οι αμερικανικές εταιρείες που φιλοξενούν τα δεδομένα του TikTok ή εξυπηρετούν τις διαφημίσεις του, πιθανότατα θα απομακρυνθούν από την εφαρμογή. Το TikTok έχει δηλώσει ότι μπορεί να απενεργοποιήσει την υπηρεσία του την πρώτη ημέρα της απαγόρευσης, για να μεγιστοποιήσει την κατακραυγή από τους 170 εκατομμύρια Αμερικανούς χρήστες του, αναφέρει το economist.com.
Για να αποφύγει τη μόνιμη απαγόρευση, το TikTok βασίζεται σε έναν απίθανο σύμμαχο. Ο Τραμπ, ο οποίος προσπάθησε να κλείσει την εφαρμογή κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρικής του θητείας, το 2020, έχει γίνει οπαδός του TikTok, προσκαλώντας, σύμφωνα με πληροφορίες, τον διευθύνοντα σύμβουλό του, Shou Chew, στην ορκωμοσία του. Η μεταστροφή του Τραμπ αντανακλά την αλλαγή της κοινής γνώμης. Ενώ στις αρχές του 2023 οι μισοί Αμερικανοί ενήλικες ήθελαν να απαγορεύσουν το TikTok, μέχρι το περασμένο καλοκαίρι το ποσοστό είχε πέσει στο ένα τρίτο, σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών Pew. Ο Τραμπ, ο οποίος εντάχθηκε στην εφαρμογή πέρυσι και έχει 15 εκατ. ακολούθους, θεωρεί ότι τον βοήθησε να κερδίσει ψήφους από τους νέους, καθώς και ότι παρέχει ανταγωνισμό σε κατεστημένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Meta του Μαρκ Ζούκερμπεργκ.
Λίγες οι επιλογές Τραμπ
Ωστόσο, ο νέος πρόεδρος έχει λίγες επιλογές. Οι σύμμαχοί του έχουν προτείνει ότι θα μπορούσε να εκδώσει αναστολή εκτέλεσης χρησιμοποιώντας μια ρήτρα του PAFACA που επιτρέπει στον πρόεδρο να καθυστερήσει την απαγόρευση του TikTok κατά 90 ημέρες. Αλλά αυτό θα απαιτούσε αποδείξεις «σημαντικής» προόδου προς την κατεύθυνση της πώλησης της εφαρμογής, οι οποίες δεν φαίνεται να υπάρχουν. Ο Τραμπ θα μπορούσε να δώσει εντολή στον Γενικό Εισαγγελέα του να μην εφαρμόσει τον νόμο, όπως έκαναν οι προηγούμενοι πρόεδροι όσον αφορά την ομοσπονδιακή απαγόρευση της μαριχουάνας.
Το PAFACA δίνει στον πρόεδρο το περιθώριο να αφήσει το TikTok να ξεφύγει από το «αγκίστρι» δηλώνοντας ότι η εκποίηση της ιδιοκτησίας του έχει μετριάσει τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια. Μια αναμόρφωση της εταιρικής δομής της TikTok, ίσως με την είσοδο ενός Αμερικανού εταίρου, θα μπορούσε να παράσχει κάλυψη στον Τραμπ για να προβεί σε μια τέτοια κίνηση. Αλλά οι προηγούμενες προσπάθειες να απομακρυνθεί το TikTok από τους Κινέζους ιδιοκτήτες της – για παράδειγμα, με την Oracle, μια αμερικανική εταιρεία τεχνολογίας, να επεξεργάζεται τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών στο έδαφός της – απέτυχαν να πείσουν το Κογκρέσο ότι έχει γίνει ένας ουσιαστικός διαχωρισμός. Ηχηρές αντιρρήσεις θα ακολουθούσαν αν ο Τραμπ επιχειρούσε ένα τέτοιο τέχνασμα. Το PAFACA θα μπορούσε, θεωρητικά, να καταργηθεί εντελώς. Αλλά ψηφίστηκε με τόσο μεγάλη, διακομματική πλειοψηφία (360 προς 58 στη Βουλή των Αντιπροσώπων, 79 προς 18 στη Γερουσία) που ο Τραμπ θα δυσκολευόταν να την ανατρέψει.
Ο πιο σίγουρος δρόμος για την επιβίωση του TikTok θα ήταν να το πουλήσει ο Κινέζος ιδιοκτήτης του, η ByteDance. Η εταιρεία έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι το TikTok δεν πωλείται- ακόμη και αν η ByteDance ήταν πρόθυμη να εγκαταλείψει το πολύτιμο απόκτημά της, η εξαγορά του TikTok βρίσκει αντίθετη την κυβέρνηση της Κίνας, η οποία έχει δεσμούς με την ByteDance μέσω συμμετοχής σε μια από τις θυγατρικές της εταιρείας. Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν περιγράψει τις προσπάθειες της Αμερικής να αγοράσει την εφαρμογή ως «λεηλασία» και έχουν χαρακτηρίσει τον αλγόριθμο της TikTok ως ευαίσθητη τεχνολογία που δεν μπορεί να εξαχθεί.
Η αγορά της εφαρμογής
Η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο μπορεί να καταστήσει πιο πιθανή μια συμφωνία κάποιου είδους. Ο εκλεγμένος πρόεδρος δήλωσε ότι συζήτησε το TikTok με τον πρόεδρο της Κίνας, Xi Jinping, σε τηλεφωνική επικοινωνία στις 17 Ιανουαρίου. Η Κίνα επιθυμεί διακαώς να αποτρέψει τον εμπορικό πόλεμο που έχει υποσχεθεί ο Τραμπ και το TikTok είναι ένα «χαρτί» που θα μπορούσε να παίξει από τις περιορισμένες επιλογές που διαθέτει όταν πρόκειται για ευρύτερες συνομιλίες σχετικά με τους δασμούς. Η κυβέρνηση της Κίνας φέρεται να εξετάζει τον Elon Musk ως πιθανό αγοραστή της TikTok (σύμφωνα με το Bloomberg) ή ως διαμεσολαβητή μιας συμφωνίας με άλλες εταιρείες (σύμφωνα με τους Financial Times). Ο Μασκ, σύμμαχος του Τραμπ, κατέχει ήδη ένα κοινωνικό δίκτυο με τη μορφή του X. Οι μεγάλες επενδύσεις του στην Κίνα, μέσω της αυτοκινητοβιομηχανίας του, Tesla, μπορεί να πείσουν τους Κινέζους αξιωματούχους ότι είναι ένας αξιόπιστος εταίρος -ή, ίσως, κάποιος στον οποίο έχουν επιρροή.
Μια προσφορά έχει υποβληθεί από μια κοινοπραξία που αυτοαποκαλείται People’s Bid, με επικεφαλής τον Frank McCourt, πλούσιο πρώην ιδιοκτήτη της ομάδας μπέιζμπολ LA Dodgers. Την τελευταία φορά που τέθηκε θέμα πιθανής πώλησης της TikTok, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του κ. Τραμπ, στους πιθανούς αγοραστές περιλαμβάνονταν η Oracle, η Microsoft και η Walmart. Η Wedbush Securities, μια επενδυτική εταιρεία, πιστεύει ότι οποιαδήποτε πώληση είναι απίθανο να περιλαμβάνει τον πολύτιμο αλγόριθμο και εκτιμά την αξία της TikTok που προκύπτει στα 40-50 δισ. δολάρια. Αυτή είναι μια μεγάλη έκπτωση για μια εφαρμογή της οποίας τα διαφημιστικά έσοδα στην Αμερική φέτος προβλέπεται να φτάσουν σχεδόν τα 16 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών eMarketer.
Βαθιές οι συνέπειες της απαγόρευσης
Αν κανένα από αυτά τα τεχνάσματα δεν αποδώσει και το TikTok εξαφανιστεί οριστικά στην Αμερική, ο αγώνας θα ξεκινήσει για να κερδίσει την προσοχή των χρηστών του, οι οποίοι ξοδεύουν κατά μέσο όρο σχεδόν μία ώρα την ημέρα στην εφαρμογή. Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι ο κύριος ωφελημένος θα είναι η Meta, της οποίας το Facebook και το Instagram θα πάρουν ίσως τα μισά από αυτά τα λεπτά, με το YouTube της Google να είναι ο δεύτερος. Ο μεγαλύτερος νικητής σε σχετικούς όρους μπορεί να είναι το Snapchat, μια μικρότερη εφαρμογή. Αν κληρονομούσε το 10-20% των χαμένων αμερικανών χρηστών του TikTok -και τα διαφημιστικά δολάρια που θα τους ακολουθούσαν- τα εγχώρια έσοδά του θα αυξάνονταν κατά 25-50%, σύμφωνα με την Madison and Wall, μια εταιρεία συμβούλων διαφήμισης.
Οι ευρύτερες συνέπειες μιας απαγόρευσης του TikTok θα μπορούσαν να είναι βαθιές. Η Κίνα θα αντιδρούσε σίγουρα. Οι αμερικανικές εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το YouTube, έχουν ήδη απαγορευτεί εκεί, αλλά και άλλες αμερικανικές εταιρείες μπορεί να είναι ευάλωτες. Η Apple μεταφέρει εσπευσμένα την παραγωγή στην Ινδία, αλλά εξακολουθεί να κατασκευάζει τα περισσότερα από τα gadgets της στην Κίνα. Η Tesla έχει ένα γιγαντιαίο εργοστάσιο στη Σαγκάη.
Η Κίνα διαθέτει ένα οπλοστάσιο νέων νόμων που μπορεί να χρησιμοποιήσει εναντίον ξένων εταιρειών. Τους τελευταίους μήνες τους χρησιμοποίησε για να διαταράξει τις τοπικές δραστηριότητες αμερικανικών εταιρειών, όπως η Skydio, μια εταιρεία κατασκευής drone, η PVH Group, στην οποία ανήκουν μάρκες μόδας όπως η Calvin Klein, και η Intel, μια εταιρεία κατασκευής τσιπ.
Πηγή: tanea.gr
