Μια αναδυόμενη συναίνεση μεταξύ των αμερικανικών και ευρωπαϊκών υπηρεσιών ασφαλείας υποστηρίζει ότι τα ατυχήματα ήταν η αιτία της ζημιάς στις ενεργειακές και επικοινωνιακές γραμμές του βυθού της Βαλτικής, αντί για ρωσικό σαμποτάζ, όπως αποκάλυψε η Washington Post.
Οι ρήξεις υποθαλάσσιων καλωδίων που έχουν ταρακουνήσει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας τους τελευταίους μήνες ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα θαλάσσιων ατυχημάτων και όχι ρωσικού σαμποτάζ, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους των αμερικανικών και ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών.
Η διαπίστωση αυτή αντικατοπτρίζει μια αναδυόμενη συναίνεση μεταξύ των αμερικανικών και ευρωπαϊκών υπηρεσιών ασφαλείας, σύμφωνα με ανώτερους αξιωματούχους από τρεις χώρες που εμπλέκονται σε συνεχιζόμενες έρευνες για μια σειρά περιστατικών κατά τα οποία έχουν αποκοπεί κρίσιμες γραμμές ενέργειας και επικοινωνιών στο βυθό.
Οι υποθέσεις αυτές δημιούργησαν υποψίες ότι η Ρωσία στόχευε υποθαλάσσιες υποδομές στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εκστρατείας υβριδικών επιθέσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη και προκάλεσαν ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της ανακοίνωσης την περασμένη εβδομάδα ότι το ΝΑΤΟ θα ξεκινήσει νέες επιχειρήσεις περιπολίας και επιτήρησης στη Βαλτική Θάλασσα.
Οι έρευνες δεν έχουν βρει αποδείξεις, ούτε καν ενδείξεις πως έφταιγαν τα ρωσικά πλοία
Αλλά μέχρι στιγμής, δήλωσαν αξιωματούχοι, οι έρευνες στις οποίες συμμετέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και μισή ντουζίνα ευρωπαϊκές υπηρεσίες ασφαλείας δεν έχουν βρει καμία ένδειξη ότι τα εμπορικά πλοία που είναι ύποπτα για το σύρσιμο των αγκυρών σε συστήματα του βυθού το έκαναν σκόπιμα ή υπό την καθοδήγηση της Μόσχας.
Αντιθέτως, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα – συμπεριλαμβανομένων των υποκλαπέντων επικοινωνιών και άλλων διαβαθμισμένων πληροφοριών – υποδεικνύουν ατυχήματα που προκλήθηκαν από άπειρα πληρώματα που υπηρετούσαν σε κακώς συντηρημένα πλοία.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρθηκαν σε «σαφείς εξηγήσεις» που έχουν έρθει στο φως σε κάθε περίπτωση, οι οποίες υποδεικνύουν την πιθανότητα οι ζημιές να ήταν τυχαίες και την έλλειψη στοιχείων που να υποδηλώνουν ρωσική ενοχή. Αξιωματούχοι δύο ευρωπαϊκών υπηρεσιών πληροφοριών δήλωσαν ότι συμφωνούν με τις εκτιμήσεις των ΗΠΑ.
Παρά τις αρχικές υποψίες ότι η Ρωσία εμπλέκεται, ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι υπάρχουν «στοιχεία» που υποδηλώνουν το αντίθετο. Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν να διευκρινίσουν και μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, επικαλούμενοι την ευαισθησία των εν εξελίξει ερευνών.
Τρία περιστατικά με φθορές καλωδίων ή αγωγών που αποδίδονταν στη Μόσχα δεν αποδείχθηκαν
Οι έρευνες επικεντρώνονται σε τρία περιστατικά τους τελευταίους 18 μήνες, κατά τα οποία πλοία που ταξίδευαν προς ή από ρωσικά λιμάνια ήταν ύποπτα για τη διακοπή βασικών συνδέσμων σε ένα τεράστιο υποθαλάσσιο δίκτυο αγωγών που μεταφέρουν φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια και διαδικτυακή κίνηση σε εκατομμύρια ανθρώπους στη βόρεια Ευρώπη.
Στην πιο πρόσφατη περίπτωση, η Φινλανδία κατέσχεσε ένα πετρελαιοφόρο που ήταν ύποπτο ότι έσερνε την άγκυρά του σε μια υποθαλάσσια γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που συνδέει τη Φινλανδία με την Εσθονία.
Οι φινλανδικές αρχές δήλωσαν ότι το πλοίο, το Eagle S, αποτελεί μέρος ενός «σκιώδους στόλου» δεξαμενόπλοιων που βοηθούν τη Μόσχα να πουλάει πετρέλαιο στις παγκόσμιες αγορές κατά παράβαση των διεθνών κυρώσεων.
Οι άλλες υποθέσεις αφορούσαν ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με νηολόγηση στο Χονγκ Κονγκ, το Newnew Polar Bear, το οποίο έσπασε έναν αγωγό φυσικού αερίου στον Κόλπο της Φινλανδίας τον Οκτώβριο του 2023, και ένα κινεζικό πλοίο, το Yi Peng 3, το οποίο έκοψε δύο καλώδια δεδομένων στα σουηδικά ύδατα τον περασμένο Νοέμβριο.
Φούσκες από φυσικό αέριο στην Βαλτική Θάλασσα στο σημείο της βλάβης του Nord Stream.
Δεν πίστεψαν τη Ρωσία, γιατί είχε προηγηθεί σαμποτάζ εναντίον της στους Nordstream 1 και 2
Οι αρνήσεις της Ρωσίας για την ανάληψη ευθύνης έχουν γίνει δεκτές με έντονο σκεπτικισμό από Ευρωπαίους αξιωματούχους που αντιμετωπίζουν ένα ευρύτερο κύμα υβριδικών επιθέσεων που αποδίδονται στη Μόσχα.
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας διέκοψαν πέρυσι ένα υποτιθέμενο ρωσικό σχέδιο για την παράνομη μεταφορά εμπρηστικών μηχανισμών σε φορτηγά αεροπλάνα, σε μια προφανή δοκιμαστική λειτουργία για μεταγενέστερες επιθέσεις με στόχο τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά.
Αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών προειδοποίησαν επίσης τις γερμανικές αρχές ότι η Ρωσία σχεδίαζε να δολοφονήσει τον διευθύνοντα σύμβουλο ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς όπλων στην Ευρώπη, μια εταιρεία που είχε ανακοινώσει σχέδια για την κατασκευή μονάδας παραγωγής πυρομαχικών στην Ουκρανία.
Την ίδια στιγμή, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν κατηγορήσει τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί πληρεξούσιους για να πραγματοποιήσει εκατοντάδες εμπρηστικές επιθέσεις, σιδηροδρομικές διακοπές και μικρότερες επιχειρήσεις δολιοφθοράς με στόχο να σπείρει διαιρέσεις στην Ευρώπη και να αποδυναμώσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Το πρόσφατο κόψιμο των καλωδίων που επηρέασε την Εσθονία και την Φινλανδία έριξε λάδι στη φωτιά
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ζημιές στα συστήματα του βυθού προσέθεσαν στην Ευρώπη την αίσθηση ότι βρίσκεται υπό πολιορκία. Ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Μπόρις Πιστόριους χαρακτήρισε το περιστατικό με το τράβηγμα της άγκυρας τον Νοέμβριο «σαμποτάζ» και δήλωσε ότι «κανείς δεν πιστεύει ότι αυτά τα καλώδια κόπηκαν κατά λάθος».
Εβδομάδες αργότερα, ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ δήλωσε ότι ένα περιστατικό την ημέρα των Χριστουγέννων «σίγουρα» συνδέεται με τη Ρωσία.
Οι εμπειρογνώμονες έχουν επίσης πει ότι οι υποθέσεις στο βυθό της θάλασσας ταιριάζουν σε ένα μοτίβο ρωσικής επιθετικότητας.
Η αποκοπή των καλωδίων «μπορεί κάλλιστα να είναι τυχαία ατυχήματα», δήλωσε ο Έρικ Τσιαραμέλα, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Endowment for International Peace, ο οποίος στο παρελθόν υπηρέτησε ως αναπληρωτής αξιωματικός των εθνικών υπηρεσιών πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Ρωσία.
«Αλλά είναι δύσκολο να αποκλείσουμε μια συντονισμένη ρωσική εκστρατεία όταν οι υπηρεσίες πληροφοριών (της Μόσχας) προσπαθούν να δολοφονήσουν στελέχη γερμανικών επιχειρήσεων, να βάλουν φωτιές σε εργοστάσια σε όλη την Ευρώπη και να τοποθετήσουν βόμβες σε φορτηγά αεροπλάνα».
Δεν πιστεύουν ούτε τις μυστικές υπηρεσίες πως δεν ευθύνεται η Ρωσία!
Η αναδυόμενη άποψη μεταξύ των δυτικών κατασκοπευτικών υπηρεσιών ότι τα ατυχήματα – και όχι η Ρωσία – είναι πιθανό να ευθύνονται για τις υποθαλάσσιες ζημιές απορρίφθηκε από ορισμένους επικριτές της Ρωσίας.
Ο Πέκα Τοβέρι, ο οποίος εκπροσωπεί τη Φινλανδία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο παρελθόν διετέλεσε ανώτατος αξιωματούχος των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών της χώρας, δήλωσε ότι οι υποθέσεις του βυθού αποτελούν μέρος μιας «τυπικής υβριδικής επιχείρησης» της Μόσχας.
«Το πιο σημαντικό πράγμα σε κάθε υβριδική επιχείρηση είναι η δυνατότητα άρνησης», δήλωσε ο Τοβέρι. Οι υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας μπορεί να κατάφεραν να μην αφήσουν «καμία απόδειξη που θα μπορούσε να σταθεί στο δικαστήριο», είπε, αλλά το συμπέρασμα ότι επρόκειτο για ατυχήματα «είναι απόλυτη μπούρδα».
Ο Τοβέρι και άλλοι αναφέρθηκαν σε ανωμαλίες στη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων σκαφών, καθώς και σε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Ρωσία έχει αφιερώσει εδώ και δεκαετίες εκτεταμένους πόρους -συμπεριλαμβανομένης μιας ειδικής στρατιωτικής μονάδας, γνωστής ως Κύρια Διεύθυνση Έρευνας Βαθέων Θαλασσών του Γενικού Επιτελείου- για τη χαρτογράφηση της δυτικής υποδομής του βυθού και τον εντοπισμό των τρωτών σημείων της.
Αν ήταν ατύχημα τα πλοία θα αντιμετώπιζαν προβλήματα ναυσιπλοΐας λέει Φινλανδός ευρωβουλευτής
Τουλάχιστον δύο από τα πλοία που θεωρούνται ύποπτα για την πρόκληση ζημιών φαίνεται να έχουν σύρει τις άγκυρές τους 100 μίλια ή και περισσότερο στον πυθμένα. Ένα πλοίο που έριξε άγκυρα κατά λάθος, είπε ο Τοβέρι, θα σύρονταν αμέσως τόσο αισθητά εκτός πορείας που τα πληρώματα θα έτρεχαν να σταματήσουν το πλοίο και να εκτιμήσουν τη ζημιά.
Ο Μάικ Πλάνκετ, ναυτιλιακός εμπειρογνώμονας στην εταιρεία ερευνών ασφαλείας Janes, δήλωσε ότι «εκτός από έναν πολύ δυνατό παφλασμό, θα υπάρχει επίσης πολύς θόρυβος από την αλυσίδα της άγκυρας που περνά μέσα από την τρύπα του πλοίου».
Περιέγραψε τις πιθανότητες τριών περιστατικών ρίψης άγκυρας στην περιοχή της Βαλτικής από το 2023 ως «εξαιρετικά μικρές», αν και όχι μηδενικές. Αλλά είπε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδειχθεί σκόπιμο σαμποτάζ.
Η χρονική στιγμή των περιστατικών έχει αυξήσει τις υποψίες. Οι πιο πρόσφατες περιπτώσεις, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, προκάλεσαν ζημιές σε υποθαλάσσιες ενεργειακές γραμμές σε μια εποχή που τα κράτη της Βαλτικής επιταχύνουν τις προσπάθειες να αποσυνδέσουν τα ηλεκτρικά τους δίκτυα από τη Ρωσία, μια κίνηση που απέκτησε επείγοντα χαρακτήρα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Τι κέρδος είχε η Ρωσία να θέσει σε κίνδυνο τον σκιώδη στόλο;
Υπάρχουν επίσης λόγοι για να διερωτηθεί κανείς γιατί η Ρωσία θα διακινδύνευε να στοχεύσει υποθαλάσσια συστήματα σε υδάτινους δρόμους που τώρα επενδύονται από χώρες μέλη του ΝΑΤΟ.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις επιχειρήσεις λαθρεμπορίου πετρελαίου στις οποίες στηρίζεται η Ρωσία για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία και ενδεχομένως να προκαλέσει πιο επιθετικές προσπάθειες από τις δυτικές κυβερνήσεις να αποκόψουν τη διαδρομή της Ρωσίας προς τον Βόρειο Ατλαντικό.
Στη σύνοδο κορυφής της Βαλτικής στο Ελσίνκι στις 14 Ιανουαρίου, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε ανακοίνωσε σχέδια για νέες περιπολίες από φρεγάτες, αεροσκάφη, υποβρύχιους δορυφόρους και έναν «μικρό στόλο ναυτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών» που έχουν σχεδιαστεί για να εντοπίζουν υποθαλάσσια σαμποτάζ.
Παρά τις προόδους στις δυνατότητες υποθαλάσσιας επιτήρησης, η απόδοση των επιθέσεων έχει αποδειχθεί δύσκολη.
Για το σαμποτάζ του Nord Stream κατηγόρησαν τη Ρωσία, αλλά μάλλον έφταιγε η Ουκρανία
Ο βομβαρδισμός των αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream μεταξύ της Ρωσίας και της Γερμανίας τον Σεπτέμβριο του 2022 αρχικά χρεώθηκε ευρέως στη Ρωσία, αλλά τώρα πιστεύεται ότι πραγματοποιήθηκε από ανώτερο Ουκρανό στρατιωτικό αξιωματικό με στενούς δεσμούς με τις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας.
Η Φινλανδία υιοθέτησε μια πιο επιθετική προσέγγιση στην υπόθεση της 25ης Δεκεμβρίου για τη βλάβη του καλωδίου, αναγκάζοντας το Eagle S να εισέλθει σε φινλανδικά ύδατα πριν η αστυνομία και οι αρχές της ακτοφυλακής επιβιβαστούν στο πλοίο με ελικόπτερο.
Στα μέλη του πληρώματος που θεωρούνται ύποπτα ότι βρίσκονταν σε υπηρεσία κατά τη διάρκεια της ζημιάς από την άγκυρα απαγορεύεται η έξοδος από τη Φινλανδία, ενώ η έρευνα προχωρά.
Σκανδιναβός αξιωματούχος που ενημερώθηκε για την έρευνα δήλωσε ότι οι συνθήκες στο δεξαμενόπλοιο ήταν άθλιες. «Πάντα βγαίναμε με την υπόθεση ότι τα πλοία του σκιώδους στόλου είναι σε κακή κατάσταση», δήλωσε ο αξιωματούχος. «Αλλά αυτό ήταν ακόμη χειρότερο από ό,τι νομίζαμε».
«Μεταφέραμε ρωσικό πετρέλαιο αλλά δεν παραβιάσαμε το διεθνές δίκαιο»
Ο Χέρμαν Λιούνμπεργκ , δικηγόρος που εκπροσωπεί τον ιδιοκτήτη του δεξαμενόπλοιου Eagle S, αναγνώρισε σε τηλεφωνική συνέντευξη ότι το πλοίο μετέφερε ρωσικό πετρέλαιο, αλλά αρνήθηκε ότι παραβίαζε το διεθνές δίκαιο ή ότι το πλήρωμα είχε προκαλέσει σκόπιμα οποιαδήποτε ζημιά.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας δήλωσαν ότι η κύρια υπηρεσία πληροφοριών της Φινλανδίας συμφωνεί με τους δυτικούς ομολόγους της ότι το περιστατικό της 25ης Δεκεμβρίου φαίνεται να ήταν ατύχημα, αν και προειδοποίησαν ότι μπορεί να είναι αδύνατο να αποκλειστεί ο ρωσικός ρόλος.
Μια εκπρόσωπος του Εθνικού Γραφείου Ερευνών της Φινλανδίας, το οποίο ηγείται της έρευνας για το Eagle S, δήλωσε ότι η έρευνα του γραφείου είναι «ακόμη ανοικτή και είναι πολύ νωρίς για να βγουν τελικά συμπεράσματα σχετικά με τα αίτια ή τους συνδυασμούς που κρύβονται πίσω από τις ζημιές».
Επανόρθωση ζητά η Μαρία Ζαχάροβα για τις «άδικες κατηγορίες»
Η Ρωσία αναμένει να ακούσει διαψεύσεις από όλους εκείνους που κατηγόρησαν τη Μόσχα για σαμποτάζ υποβρυχίων καλωδίων στη Βαλτική Θάλασσα, δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, σύμφωνα με το TASS.
Η ίδια επέστησε την προσοχή στο παραπάνω άρθρο της Washington Post που αναφέρει ότι «οι ρήξεις υποθαλάσσιων καλωδίων που έχουν ταρακουνήσει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας τους τελευταίους μήνες ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα ναυτικών ατυχημάτων και όχι ρωσικού σαμποτάζ, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους των αμερικανικών και ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών».
«Περιμένουμε όλους εκείνους που νωρίτερα προέβησαν σε ψευδείς κατηγορίες, μπροστά στα μικρόφωνα», έγραψε στο κανάλι της στο Telegram. Η Ζαχάροβα επικαλέστηκε επίσης την εξήγηση της αμερικανικής εφημερίδας ότι «τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα υποδεικνύουν ατυχήματα που προκλήθηκαν από άπειρα πληρώματα που υπηρετούσαν σε κακοσυντηρημένα πλοία».
Παράλληλα, υπενθύμισε ότι πολλοί στη Δύση άρχισαν να δείχνουν με κατηγορηματικό δάχτυλο πριν ακόμη αρχίσει η έρευνα, όπως «συμβαίνει πάντα εκεί».
Πηγή: in.gr
