Εντείνεται ο πονοκέφαλος «Ντόναλντ Τραμπ» για την ιατρική και επιστημονική κοινότητα μετά τα διατάγματα για την απόσυρση των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τη Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή. Οι εξελίξεις μάλλον δεν εκπλήσσουν: κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο νέος πλανητάρχης αποκάλεσε την κλιματική αλλαγή «μεγάλη κομπίνα», απέρριψε την αιολική ενέργεια και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και υποσχέθηκε να «ξεσκίσει» τους περιβαλλοντικούς κανόνες και την «νέα πράσινη απάτη» του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act), νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τους Δημοκρατικούς για τη στήριξη έργων καθαρής ενέργειας.
Οι φόβοι, βέβαια, δεν περιορίζονται στην πλανητική υγεία. Η απόσυρση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ, στον οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος καταλογίζει κακοδιαχείριση της πανδημίας COVID-19, είναι πιθανώς ενδεικτική της στάσης που θα κρατήσει σε ζητήματα δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με δυσοίωνα σενάρια εκτιμητών, η ως άνω κίνηση θα καθυστερήσει την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας και θα ανακόψει τη θετική πορεία στην καταπολέμηση της φυματίωσης και του HIV/AIDS. Χώρες όπως η Ζιμπάμπουε, όπου ένας στους 10 ενήλικες φέρει τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV), εκφράζουν ήδη ανησυχίες για το μέλλον τoυς.
Αγωνία, εντούτοις, επικρατεί και για τη γρίπη των πτηνών, στην οποία αναγνωρίζεται πλέον μεγάλο «πανδημικό δυναμικό». Στις 6 Ιανουαρίου, οι υγειονομικές αρχές της Λουιζιάνα ανακοίνωσαν τον πρώτο νεκρό από γρίπη των πτηνών στις ΗΠΑ, έναν άνδρα άνω των 65 ετών που νοσηλευόταν με σοβαρή λοίμωξη από τον ιό A(H5N1) από τα μέσα Δεκεμβρίου.
Αποχώρηση από τον ΠΟΥ και COVID-19
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο ΠΟΥ βρίσκεται στο επίκεντρο του συντονισμού της παγκόσμιας υγείας, από τη διαχείριση πανδημιών έως τη χάραξη εμβολιαστικών προγραμμάτων. Η αποχώρηση των ΗΠΑ, μια κίνηση που που «αφήνει τους Αμερικανούς και τον κόσμο λιγότερο ασφαλείς», όπως την περιγράφει ο Δρ Ashish Jha, κοσμήτορας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Brown, προκαλεί δικαιολογημένη ανησυχία.
«Μαζί δώσαμε τέλος στην ευλογιά και μαζί φέραμε την πολιομυελίτιδα κοντά στην οριστική της εξάλειψη» υπενθύμισε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, σχολιάζοντας την απόφαση Τραμπ. Ένας από τους λόγους, κατά τον Αμερικανό πρόεδρο, είναι η δυσανάλογη οικονομική συνεισφορά στα ταμεία του οργανισμού από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε ο ΠΟΥ, οι ΗΠΑ δώρισαν 1,28 δις δολάρια στον προϋπολογισμό για τη διετία 2022-2023, συμπεριλαμβανομένων 218 εκατ. σε εισφορές, 1,02 δις σε εθελοντικές εισφορές και 47 εκατ. σε εισφορές για το ταμείο έκτακτης ανάγκης. «Ελπίζουμε ότι οι ΗΠΑ θα το ξανασκεφτούν και προσβλέπουμε σε εποικοδομητικό διάλογο για τη διατήρηση της εταιρικής σχέσης μεταξύ των ΗΠΑ και του ΠΟΥ, προς όφελος της υγείας και της ευημερίας εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο» σχολίασε χθες ο οργανισμός.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, ο δεύτερος λόγος ήταν ο «κακός χειρισμός» της πανδημίας COVID-19 από τον ΠΟΥ, κάτι που παραδέχθηκε η διοίκηση του οργανισμού καθώς και άλλοι φορείς δημόσιας υγείας για τη δική τους διαχείριση του κορωνοϊού, όπως όπως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC). Αυτό δεν αναιρεί τις αποτυχίες της ηγεσίας Τραμπ, όπως αναλύονται σε άρθρο του 2022 στο επιστημονικό περιοδικό Public Administration.
Μεταξύ άλλων, οι αναλυτές επισημαίνουν το κλίμα πόλωσης που καλλιέργησε και την ολιγωρία της κυβέρνησης παρά τις έγκαιρες προειδοποιήσεις για τους κινδύνους της πανδημίας του 2019, τη σοβαρότητα της οποίας αγνόησε επιδεικτικά. Η ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, ενώ υπήρχαν διαρθρωτικές αδυναμίες, η εκτελεστική εξουσία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στα αργά αντανακλαστικά.
Αγωνία για τη γρίπη των πτηνών
Ο συναγερμός για τη γρίπη των πτηνών ηχεί παγκόσμια. Στη χώρα μας, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, τόνισε την ανάγκη για εγρήγορση, με έγκαιρη αναγνώριση και καταγραφή των κρουσμάτων. Η προσοχή πλέον στρέφεται στην Αμερική, απ’ όπου θα μπορούσε να ξεκινήσει μια νέα πανδημία του ιού Α(H5N1).
Στις ΗΠΑ Έχουν αναφερθεί πάνω από 66 ανθρώπινα κρούσματα, συμπεριλαμβανομένου ενός θανάτου. Ο Andrew Pekosz, καθηγητής μοριακής μικροβιολογίας και ανοσολογίας, και η Meghan Davis, κτηνίατρος με ειδίκευση στη δημόσια υγεία, εξηγούν ότι η τελευταία περίπτωση περιλάμβανε μεταλλάξεις του ιού δυνητικά ενισχυτικές της ικανότητάς του να μολύνει ανθρώπους.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν προέβη σε γενναίες επενδύσεις ύψους 306 εκατ. δολαρίων για την πρόληψη μιας πιθανής πανδημίας από τη γρίπη των πτηνών. Εμπειρογνώμονες φοβούνται τα χειρότερα με δεδομένο το ιστορικό του προέδρου Τραμπ και την κατάργηση, το 2017, του Γραφείου Πανδημικής Ετοιμότητας του Λευκού Οίκου. Χωρίς ισχυρό διεθνή συντονισμό, από τον οποίο δείχνει να απομακρύνεται, η κατάσταση μπορεί να φύγει εκτός ελέγχου.
Αβέβαιο μέλλον
Σύμφωνα με τους ειδήμονες, οι αποφάσεις της κυβέρνησης Trump -ιδιαίτερα η αποχώρηση από τον ΠΟΥ- σηματοδοτούν ενδεχομένως την απομάκρυνση από τον ρόλο ηγέτη στην παγκόσμια υγεία, γεννώντας προκλήσεις για τις ΗΠΑ και ολόκληρο τον κόσμο. Όσο η παγκόσμια συνεργασία παραμένει το θεμέλιο της αποτελεσματικής πρόληψης και ανταπόκρισης σε ασθένειες, οι επιλογές του νέου Αμερικανού προέδρου ενδέχεται να αναδιαμορφώσουν τη δημόσια υγεία, με συνέπειες εμφανείς για χρόνια, πολύ πιο πέρα από τη θητεία του.
*Με πληροφορίες από: Time, John Hopkins Bloomberg School ofPublic Health, The Converstation, NPR και CNN.
Διαβάστε επίσης
Γρίπη των πτηνών: Στην Ευρώπη η πρώτη χώρα στον κόσμο που ξεκινά εμβολιασμούς
Κινδυνεύουν οι Ευρωπαίοι από τη γρίπη των πτηνών; Διευκρινίσεις από το ECDC
Γρίπη των πτηνών: Πώς εξαπλώνεται – 9 ερωτήσεις για τη νόσο που προκαλεί ανησυχία
Πηγή: ygeiamou.gr
