Νέα εποχή Τραμπ ανατέλλει και το μεγάλο ερώτημα που κυριαρχεί στις τάξεις του State Department είναι ένα: θα υπάρξει συνέχεια ή ανατροπή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Στην Ελλάδα – και είναι λογικό- επικεντρώνουμε την προσοχή και το ενδιαφέρον μας στο κομμάτι των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αναλύοντας τα μηνύματα του Αμερικανού Προέδρου σε Αθήνα και Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, το βλέμμα των ειδικών του State Department είναι στραμμένο σε τρία «καυτά» μέτωπα, στα οποία η Ουάσιγκτον έχει ζωτικά ενδιαφέροντα και ειδικό ενδιαφέρον.
Κεφάλαιο Κίνα: Μαστίγιο ή καρότο;
Εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια ο «κοιμώμενος γίγαντας» της Ασίας αποτελεί τον βασικό ανταγωνιστή των Ηνωμένων Πολιτειών στη διεθνή σκακιέρα. Η Κίνα με την αυτοπεποίθηση που της δίνει η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη που έχει πετύχει, έχει καταστήσει σαφείς τις γεωπολιτικές της βλέψεις, αλλά και την επιθυμία της να μετατραπεί σε περιφερειακή ηγεμονική δύναμη. Η νέα αμερικανική διοίκηση όμως δεν είναι διατεθειμένη να αφήσει την Κίνα να πραγματώσει τις γεωπολιτικές επιδιώξεις της, ούτε να παίζει χωρίς αντίπαλο στην Ασία.
Ωστόσο, αυτό ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα το κάνει μόνο με μαστίγιο, αλλά και με καρότο. Εν αντιθέσει με τις πρώτες εκτιμήσεις, ο Αμερικανός Πρόεδρος ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του στο Λευκό Οίκο στέλνοντας θετικά μηνύματα στο Πεκίνο. Παρά τις απειλές που είχε εκτοξεύσει για την επιβολή δασμών στην Κίνα έως και 60%, ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος παρενέβη στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για απαγόρευση του TikTok στις ΗΠΑ, ανακοινώνοντας ότι θα εκδώσει εκτελεστικό διάταγμα παράτασης της λειτουργίας του κινεζικού κοινωνικού δικτύου ενώ λίγες ημέρες πριν αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά του, ο νέος πρόεδρος συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Κινέζο ομόλογό Σι Τζινπίνγκ και υποσχέθηκε καλή συνεργασία. «Η συνομιλία ήταν πολύ καλή τόσο για την Κίνα όσο και για τις ΗΠΑ», έγραψε ο Τραμπ στην διαδικτυακή του υπηρεσία Truth Social.
Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αφήσουν την Κίνα ανεξέλεγκτη στον Ειρηνικό και στη Νότια Σινική Θάλασσα. Ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, πρόκειται να συναντήσει τους ομολόγους του από την Ινδία, την Ιαπωνία και την Αυστραλία –την ομάδα που είναι γνωστή ως Quad- για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στην νότιο-Ανατολική Ασία.
Οι σχέσεις με τον Πούτιν και το κεφάλαιο Ρωσία
Στην τελευταία πράξη στη μακρά ιστορία των ρωσοαμερικανικών σχέσεων ο Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τον Πούτιν να κλείσει μια συμφωνία για τον τερματισμό του σχεδόν τριετούς πολέμου στην Ουκρανία διευκρινίζοντας ότι η Ρωσία θα έχει «μεγάλο πρόβλημα» εάν η σύγκρουση συνεχιστεί. Όπως είπε, ο Πούτιν οδεύει να «καταστρέψει» τη χώρα του αρνούμενος να υπογράψει συμφωνία ειρήνης με την Ουκρανία. «Θα πρέπει να κάνει μια συμφωνία. Νομίζω ότι καταστρέφει τη Ρωσία με το να μην κάνει συμφωνία», είπε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα μάλιστα με τον Bloomberg, το επιτελείο Τραμπ είναι έτοιμο για επιβολή πολύ σκληρών κυρώσεων προς την πλευρά της Ρωσίας σε περίπτωση που αυτή δεν έρθει σε συμφωνία για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν είναι διατεθειμένος να δει τον πόλεμο να συνεχίζεται ούτε φυσικά να στηρίζει τον Ουκρανό Ζελένσκι με τον τρόπο που έκαναν οι Δημοκρατικοί. Ο ίδιος θέλει ο πόλεμος να τελειώσει το συντομότερο δυνατό και για να πετύχει αυτόν τον στόχο είναι διατεθειμένος να ασκήσει πιέσεις και στις δυο πλευρές.
Το ερώτημα βέβαια είναι κατά πόσο θα μπορέσει να πείσει τον Ρώσο Προέδρο να φύγει από την Ουκρανία και τι διαβεβαιώσεις θα του δώσει για την παρουσία του ΝΑΤΟ λίγα χιλιόμετρα μακριά από την ρωσική πρωτεύουσα. Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Ρώσος Πρόεδρος είχε δώσει το στίγμα του. Μιλώντας με μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας λίγο πριν την ορκωμοσία του Τραμπ, ο Πούτιν είπε ότι «ακούμε τις δηλώσεις του Τραμπ και των μελών της ομάδας του σχετικά με την επιθυμία τους να αποκαταστήσουν τις άμεσες επαφές με τη Ρωσία, οι οποίες διακόπηκαν χωρίς δική μας ευθύνη από την απερχόμενη διοίκηση».
«Ακούμε επίσης τις δηλώσεις του για την ανάγκη να κάνουμε τα πάντα για να αποτρέψουμε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σίγουρα χαιρετίζουμε μια τέτοια προσέγγιση και συγχαίρουμε τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ για την ανάληψη των καθηκόντων του». Ο Πούτιν είπε ότι η Μόσχα είναι ανοιχτή να συζητήσει μια μελλοντική ειρηνευτική διευθέτηση στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να οδηγήσει όχι σε μια σύντομη εκεχειρία αλλά σε μια διαρκή ειρήνη και να λάβει υπόψη τα συμφέροντα της Ρωσίας.
Κεφάλαιο τρίτο: ΝΑΤΟ και Ευρώπη
Με το… καλημέρα, ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει αποδείξει πως θέλει να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στις σχέσεις Ουάσιγκτον και Βρυξελλών. Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει άμεσα να δει τις χώρες της Ευρώπης να βάζουν βαθιά το χέρι στη τσέπη για το ΝΑΤΟ, ενώ παράλληλα θα ήθελε να δει τους Ευρωπαίους alt-right συμμάχους του να σηκώνουν κεφάλι και να αναλαμβάνουν την εξουσία.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος πιέζει θεσμικά προς την κατεύθυνση της αύξησης των δαπανών για το ΝΑΤΟ ενώ ο μεγιστάνας σύμβουλος του Έλον Μασκ παρεμβαίνει με τρόπο πρωτόγνωρο στα εσωτερικά των ευρωπαϊκών χωρών. Αυτό που έχει πάντως ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι πως την ώρα ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ορκιζόταν 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε με ανάρτησή του δήλωσε ότι η Συμμαχία θα αυξήσει με ταχείς ρυθμούς τις δαπάνες και την παραγωγή στην Άμυνα, καθώς ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει προειδοποιήσει ότι θα ζητήσει από τα κράτη μέλη της συμμαχίας να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.
«Με τον Πρόεδρο Τραμπ ξανά στην εξουσία, θα αυξήσουμε σημαντικά τις δαπάνες και την παραγωγή για την Άμυνα», έγραψε ο Ρούτε σε σε ανάρτηση στο «X».
Υπενθυμίζεται πως ο Αμερικάνος Πρόεδρος είχε γίνει γνωστό πως θα ζητήσει από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους, σύμφωνα με όσα είπε η μεταβατική ομάδα του Αμερικανού προέδρου σε Ευρωπαίους αξιωματούχους που επικαλούνται οι Financial Times. Οι στενότεροι σύμβουλοι εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ μοιράστηκαν τις προθέσεις του σε συζητήσεις που είχαν με ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με άτομα με γνώση των συνομιλιών. Μια από τις πηγές είπε ότι οι αξιωματούχοι κατανόησαν ότι ο Τραμπ θα συμβιβαζόταν με ένα 3,5% και ότι σχεδιάζει να συνδέσει ρητά τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες και την προσφορά ευνοϊκότερων εμπορικών όρων με τις ΗΠΑ.
Πηγή: in.gr
