Του Νίκου Ρουσάνογλου
Την 10η υψηλότερη αύξηση τιμών πώλησης κατοικιών σημείωσε η Ελλάδα σε επίπεδο Ε.Ε. κατά την διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2024. Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, εννιά χώρες κατέγραψαν μεγαλύτερες αυξήσεις, καθώς η εν εξελίξει διαδικασία χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής και αποκλιμάκωσης των επιτοκίων, έχουν δώσει το “σήμα” για επιστροφή των αγοραστών, αναθερμαίνοντας την αγορά κατοικίας σε πολλές χώρες, ιδίως στην περιφέρεια της Ευρώπης.
Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), ο ρυθμός αύξησης των τιμών των κατοικιών ήταν υπερδιπλάσιος του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Συγκεκριμένα, ενώ σε επίπεδο Ε.Ε., η ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε σε 3,8% κατά μέσο όρο, στην Ελλάδα, η μέση αύξηση άγγιξε το 7,8% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Την υψηλότερη αύξηση σημείωσε η αγορά κατοικίας της γειτονικής Βουλγαρίας με 16,5%, ενώ ακολουθούν η Πολωνία με αύξηση κατά 14,4% και η Ουγγαρία με αύξηση κατά 13,4%. Μεγάλες αυξήσεις τιμών σημείωσαν επίσης η Κροατία με 12,3%, η Ολλανδία με 10,3%, η Ιρλανδία με 9,9%, Πορτογαλία με 9,8% και η Ισπανία με 8,3%. Στον αντίποδα, στην Γαλλία, οι τιμές υποχώρησαν κατά 3,5% και στην Γερμανία επίσης σημείωσαν μικρή κάμψη κατά 0,7%, καθώς αμφότερες οι χώρες έχουν εισέλθει σε περίοδο οικονομικών και πολιτικών αναταράξεων.
Αντίστοιχα, θα πρέπει να σημειωθεί και ότι η ελληνική αγορά κατοικίας διανύει μια περίοδο σταθερής αποκλιμάκωσης του ρυθμού ανόδου των τιμών πώλησης κατοικιών, μετά από μια πολυετή περίοδο συνεχών αυξήσεων. Το τρίτο τρίμηνο του 2024, ήταν το πέμπτο στη σειρά, κατά το οποίο ο ρυθμός αύξησης των τιμών κινείται επιβραδυντικά.
Συγκεκριμένα, πριν από ένα χρόνο, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023, ο ρυθμός ανόδου των τιμών είχε διαμορφωθεί σε 12,7% από 13,8% το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο (β’ τρίμηνο του 2023). Αντίστοιχα, καθόλη την διάρκεια του 2024, παρατηρείται υποχώρηση του ρυθμού ανόδου, καθώς κατά το πρώτο τρίμηνο η αγορά κινήθηκε με ετήσιο ρυθμό αύξησης 10,6%, που υποχώρησε σταδιακά σε 9,4% το δεύτερο τρίμηνο και 7,8% το τρίτο τρίμηνο. Αντίστοιχα, στην Αττική η ετήσια άνοδος των τιμών πώλησης κατοικιών άγγιξε το 7,7%, από 9,6% το φετινό πρώτο τρίμηνο, αλλά και 12.5% κατά το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023.
Ωστόσο, σε αντίθεση με την πορεία που έχει καταγράψει η ευρωπαϊκή αγορά κατοικίας τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Συγκεκριμένα, με βάση την επεξεργασία των δεικτών της ΤτΕ, κατά την περίοδο από το χαμηλότερο σημείο της αγοράς στις αρχές του 2017 και μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του 2024, η αύξηση των τιμών πώλησης κατοικιών στο σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε σε 71,6%, απέχοντας πλέον μόλις 1,3% από το υψηλό του 2008.
Στα νεόδμητα ακίνητα (έως πέντε ετών), η αύξηση της περιόδου 2017-2024 αγγίζει το 77%, έχοντας ξεπεράσει κατά 3,7% το προηγούμενο υψηλό, κάτι όμως που δεν ισχύει ακόμα με τις παλιότερες κατασκευές (άνω των πέντε ετών), όπου παρά την αύξηση κατά 67,8%, οι τιμές είναι ακόμα 4,4% χαμηλότερες συγκριτικά με το 2008. Στη Θεσσαλονίκη, η αύξηση αγγίζει το 84,6%, με την μέση τιμή πώλησης να είναι 1,67% χαμηλότερη του προηγούμενου υψηλού, ενώ μικρότερες είναι οι αυξήσεις στην περιφέρεια. Ειδικότερα, στις άλλες μεγάλες πόλεις, καταγράφεται σωρευτική άνοδος κατά 51,5%, με τις τιμές να είναι ακόμα 9,15% χαμηλότερες σε σχέση με το 2008. Αυτό οφείλεται στο ότι στις πόλεις αυτές, η πτώση κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης ήταν μικρότερη, με αποτέλεσμα ανάλογα μικρότερη να είναι και η αύξηση που έχει μεσολαβήσει.
Στην πρόσφατη ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική, η ΤτΕ επισημαίνει ότι παρά τις ιδιαίτερες συνθήκες που ανέκυψαν κατά την τελευταία τριετία, με την εντεινόμενη γεωπολιτική αστάθεια, τα αυξημένα κατασκευαστικά και λειτουργικά κόστη στην εγχώρια αγορά, καθώς και το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, η ζήτηση παραμένει ενισχυμένη για συγκεκριμένες χρήσεις και θέσεις ακινήτων. “Η χαμηλή προσφορά ποιοτικών χώρων σε όλο το εύρος της αγοράς έχει δώσει ώθηση στην κατασκευαστική δραστηριότητα, η οποία εντούτοις δεν έχει αναπτύξει ρυθμούς που θα επέτρεπαν την πλήρη αποσυμπίεση της ζήτησης, ειδικά στην περίπτωση της κατοικίας. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, εκτιμάται ότι η αύξηση των τιμών θα συνεχιστεί μέχρι την αποκατάσταση σχετικής ισορροπίας, με ηπιότερους ωστόσο ρυθμούς σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο”.
Μάλιστα, στην αγορά εκτιμούν ότι τους επόμενους μήνες θα αυξηθεί εκ νέου ο ρυθμός ανόδου των τιμών πώλησης κατοικιών, ειδικά στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης και ως αποτέλεσμα του προγράμματος “Σπίτι Μου”, που ήδη έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον πάνω από 55.000 ενδιαφερόμενων.
Πηγή: capital.gr
