Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεωρεί εκ θεμελίων τον τρόπο με τον οποίο καταβάλλει τα κονδύλια προς την Τυνησία, μετά από έρευνα του Guardian που αποκάλυψε αναρίθμητες καταχρήσεις από τις δυνάμεις ασφαλείας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εκτεταμένης σεξουαλικής βίας εναντίον των μεταναστριών και των μεταναστών.
Οι αξιωματούχοι καταρτίζουν «συγκεκριμένους» κανόνες για να διασφαλίσουν ότι οι μελλοντικές ευρωπαϊκές πληρωμές προς την Τυνησία θα μπορούν να προχωρήσουν μόνο εάν δεν έχουν παραβιαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι όροι θα επηρεάσουν πληρωμές ύψους δεκάδων εκατομμυρίων λιρών για τα επόμενα τρία χρόνια.
Η έρευνα του Guardian
Πέρυσι, ο Guardian περιέγραψε λεπτομερώς τους ισχυρισμούς ότι η εθνική φρουρά της Τυνησίας είχε βιάσει εκατοντάδες μετανάστες/τριες, είχε ξυλοκοπήσει παιδιά και είχε συνεργαστεί με διακινητές.
Οι επικριτές θα θεωρήσουν τη μετατόπιση της θέσης της Ευρώπης έναντι της Τυνησίας ως παραδοχή ότι η αμφιλεγόμενη συμφωνία Τυνησίας-ΕΕ το 2023 έδωσε προτεραιότητα στη μείωση της μετανάστευσης προς το μπλοκ έναντι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μέχρι τώρα, η ΕΕ απέρριπτε τις κατηγορίες για αδικήματα στις συναλλαγές της με την Τυνησία, υποστηρίζοντας ότι διαθέτει ένα από τα πιο εξελιγμένα συστήματα παρακολούθησης των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Νέες ρυθμίσεις
Αξιωματούχοι, ωστόσο, επιβεβαιώνουν τώρα ότι προετοιμάζονται νέες ρυθμίσεις για τη σχέση της με το ολοένα και πιο αυταρχικό κράτος της Βόρειας Αφρικής κατά τα «επόμενα χρόνια».
Εκπρόσωπος της Επιτροπής περιέγραψε την επανεκκίνηση ως «επαναδραστηριοποίηση» της σχέσης, προσθέτοντας ότι μια σειρά από υποεπιτροπές θα συγκροτηθούν τους επόμενους τρεις μήνες για να διασφαλιστεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα θα βρίσκονται στο επίκεντρο των συναλλαγών της με τη χώρα από τώρα έως το 2027.
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι δημοκρατικές αρχές βρίσκονται στο επίκεντρο των σχέσεων της ΕΕ με τις χώρες εταίρους», δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τυνησία και η αδιαφάνεια
Η Έμιλι Ο’Ράιλι, η διαμεσολαβητής της ΕΕ, της οποίας η πρόσφατη έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή δεν ήταν διαφανής όσον αφορά τις πληροφορίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα που είχε στην κατοχή της για την Τυνησία, δήλωσε:
«Υπήρξαν εξαιρετικά ανησυχητικές αναφορές σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τυνησία».
Η Ο’Ράιλι δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια πρόσφατης έρευνας σχετικά με τους ισχυρισμούς για καταχρήσεις γύρω από τη συμφωνία της ΕΕ με την Τυνησία – η οποία περιελάμβανε περίπου 100 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των συνόρων της ως μέρος μιας ευρύτερης συμφωνίας – είχε ζητήσει επιτακτικά τη θέσπιση όρων για την ανάκτηση των κονδυλίων της ΕΕ σε περιπτώσεις παραβιάσεων της νομοθεσίας περί καταχρήσεων.
«Ζήτησα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καθορίσει σαφή κριτήρια για την αναστολή των κονδυλίων της ΕΕ λόγω παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε.
Το δημοσίευμα του Guardian του περασμένου Σεπτεμβρίου προκάλεσε εκκλήσεις της ΕΕ προς την πρωτεύουσα της Τυνησίας, Τύνιδα, να διερευνήσει τους ισχυρισμούς, αν και έκτοτε δεν έχει δημοσιοποιηθεί τίποτα.
Αντ’ αυτού, η Επιτροπή πήρε την κατάσταση στα χέρια της για να διασφαλίσει ότι οι συναλλαγές της με τον πρόεδρο της Τυνησίας, Κάις Σαΐντ, δεν συνδέονται με καταχρήσεις.
Η εσωτερική πολιτική της Τυνησίας και άλλων χωρών της Αφρικής
Οι αναφορές δείχνουν ότι η Τυνησία έχει γίνει όλο και πιο κατασταλτική από τότε που ο Σαΐντ εξασφάλισε δεύτερη θητεία τον περασμένο Οκτώβριο, προκαλώντας την καταστολή ακτιβιστών που αγωνίζονται για τα δικαιώματα των μεταναστών, καθώς και μερίδας των μέσων ενημέρωσης.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων πιστεύουν ότι η αυστηρότερη στάση της ΕΕ έναντι του Σαγιέντ θα μπορούσε να επισπεύσει παρόμοια μέτρα έναντι άλλων χωρών στις οποίες έχει συνάψει συμφωνίες για τη μείωση της μετανάστευσης προς την Ευρώπη.
Έχουν ήδη διατυπωθεί ανησυχίες σχετικά με τις αξιολογήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις συμφωνίες της ΕΕ με την Αίγυπτο και τη Μαυριτανία, καθώς και για τα σχέδια παροχής περισσότερης χρηματοδότησης σε άλλες χώρες, όπως το Μαρόκο.
Η Ο’Ράιλι, η οποία αποχωρεί από τη θέση της στο Παρατηρητήριο τον επόμενο μήνα, δήλωσε: «Η φαινομενική εξομάλυνση της εξωτερικής ανάθεσης της μετανάστευσης σε χώρες εκτός ΕΕ δεν πρέπει να επισκιάζει το γεγονός ότι οι υποχρεώσεις των θεσμικών οργάνων της ΕΕ όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένουν οι ίδιες.
«Οι υποχρεώσεις αυτές δεν πρέπει να θυσιάζονται για λόγους σκοπιμότητας ή για να ικανοποιούνται γεωπολιτικές ανησυχίες».
Πηγή: tanea.gr