Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια τρέχει με ξέφρενους ρυθμούς το εγχώριο εν πολλοίς εξοπλιστικό της πρόγραμμα, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στο κομμάτι των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (UAV), των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών Μάχης (UCAV) και των συστημάτων που είναι γνωστότερα ως «Περιφερόμενα Πυρομαχικά» ή «Καμικάζι drones».
Ειδικά με τα γνωστά Bayraktar τα προηγούμενα χρόνια «έκλεψε» σε σημαντικό βαθμό τις εντυπώσεις σε διάφορα πεδία μαχών, όπως της Ουκρανίας, της Συρίας και του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η κατάσταση αυτή, όπως ήταν φυσικό, προβλημάτισε για μεγάλο χρονικό διάστημα την Ελλάδα καθώς χρειάστηκε να «ανέβουν τα μανίκια» και να πέσει δουλειά και μελέτη για το πώς οι Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας θα μπορέσουν να απαντήσουν.
Η Αθήνα για αυτόν τον σκοπό προχώρησε στη δημιουργία του ΕΛΚΑΚ και αποφάσισε να ρίξει στη «μάχη» και την ΕΑΒ. Ο άνθρωπος που κλήθηκε να συντονίσει την προσπάθεια στην ΕΑΒ ήταν ο νέος της πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, αντιναύαρχος ε.α Αλέξανδρος Διακόπουλος, σε συνεργασία με τους Εντεταλμένους Συμβούλους του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΑΒ, Αντιπτέραρχο ε.α. Γεώργιο Καραδήμα και Δημήτριο Σκαλαίο.
Τέσσερα είναι τα βασικά αντι-drone συστήματα που τρέχει η ΕΑΒ αυτό το διάστημα.
Το πρώτο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες των «ΝΕΩΝ Σαββατοκύριακο», είναι ένα νέο αντι-drone σύστημα που αναπτύσσει η ΕΑΒ με τον κωδικό «ΥΠΕΡΙΩΝ». Πρόκειται για πρωτοποριακό αντι-drone σύστημα ανίχνευσης προσδιορισμού και καταστολής σμηνών drones κατηγορίας 1 και 2. Εχουν γίνει ήδη οι πρώτες δοκιμές και το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη. Διαθέτει παθητικό σύστημα τρισδιάστατης ανίχνευσης και προσδιορισμού και σύγχρονη αντι-drone τεχνολογία καταστολής, καλύπτοντας και τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό είτε όλα μαζί ταυτόχρονα, δίχως κινούμενα μέρη. Ενδεικτικά το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία από περιφερόμενα πυρομαχικά τόσο σε αποβατικά σκάφη ανορθόδοξου πολέμου όσο και σε άρματα μάχης του Στρατού Ξηράς. Το σύστημα μπορεί να είναι είτε σταθερό είτε εποχούμενο.
Το δεύτερο σύστημα είναι λίγο-πολύ γνωστό πλέον και είναι το «Κένταυρος». Πρόκειται για σύστημα ανίχνευσης και προσδιορισμού μεσαίων και μεγάλων UAVs/drones κατηγορίας 2 και 3. Ξεκίνησε ως πρόγραμμα το 2019 για να καλύψει τις ανάγκες απειλών από εχθρικά UAVs. Το πρωτότυπο ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2023 και το 2024 τροποποιήθηκε προκειμένου να εγκατασταθεί στις φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού που επιχειρούν στην Ερυθρά Θάλασσα. Το πρωτότυπο σύστημα απέδειξε τις ικανότητές του στην Ερυθρά Θάλασσα (Battle Proven), αναγνωρίζοντας και καταρρίπτοντας τρία UAVs των ανταρτών Χούθι τον Ιούλιο του 2024. Εκτοτε έχει ενταχθεί στον απαραίτητο εξοπλισμό των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού μας που συμμετέχουν στην επιχείρηση «Ασπίδες» και τοποθετείται από τεχνικούς της ΕΑΒ σε κάθε πλοίο προ απόπλου, έχοντας έτσι συντελέσει στο να έχουν εκτελεστεί πάνω από 100 επιτυχείς αποστολές συνοδείας εμπορικών πλοίων. Οι τεχνικοί της ΕΑΒ παρέχουν τη σχετική εκπαίδευση στα πληρώματα των πλοίων και είναι διαθέσιμοι όλο το 24ωρο για την υποστήριξη των συστημάτων, όποτε απαιτηθεί. Αυτή είναι και μια τεράστια ειδοποιός διαφορά έναντι ενός αντίστοιχου συστήματος που πιθανόν να αγοραζόταν από το εξωτερικό. Η δυνατότητα, δηλαδή, της ΕΑΒ, που είναι ο βασικός φορέας υποστήριξης, συντήρησης και επισκευής μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, να παρέχει ασφάλεια εφοδιασμού και υποστήριξης των μέσων που διαθέτει σε αυτές.
Αυτή τη στιγμή η ΕΑΒ σε συνεργασία με το ΕΛΚΑΚ είναι σε διαδικασία ολοκλήρωσης της ναυτικής έκδοσης του συστήματος. Ταυτόχρονα η ΕΑΒ έχει υπογράψει μνημόνια συνεργασίας με μεγάλες κρατικές και ιδιωτικές εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας για την περαιτέρω ενσωμάτωση και αξιοποίηση του συστήματος, ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του αντι-drone Θόλου. Το σύστημα έχει τη δυνατότητα, χρησιμοποιώντας το αντι-drone υποσύστημά του, να αναγνωρίζει UAVs από μεγάλη απόσταση, πέραν των 100 χιλιομέτρων, εξασφαλίζοντας πολύτιμο χρόνο αντίδρασης για την καταστολή τους. Το σύστημα βασίζεται σε παθητική ανίχνευση, δίνοντας το πλεονέκτημα του μη εντοπισμού του και μπορεί να είναι είτε σταθερό είτε εποχούμενο.
Το τρίτο σύστημα με την ονομασία «Τηλέμαχος» είναι ένα ενεργητικό σύστημα ανίχνευσης και προσδιορισμού μικρών drones τύπου DGI Phantom κατηγορίας 1 και προορίζεται για φύλαξη σημείου και εγκαταστάσεων υψηλής αξίας. Το καλοκαίρι του 2024 ολοκληρώθηκε το αντι-drone υποσύστημά του, αποκτώντας τη δυνατότητα και καταστολής.
Το τέταρτο σύστημα είναι το E-CUAS. Πρόκειται για πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας (EDF), στο οποίο συμμετέχει ενεργά η ΕΑΒ ως μέρος κοινοπραξίας 26 φορέων. Αφορά την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος εντοπισμού, αναγνώρισης και εξουδετέρωσης απειλών από συστήματα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (UAS). To έργο υλοποιείται υπό την αιγίδα και συγχρηματοδότηση του ΓΕΕΘΑ, με εκδηλωμένη πρόθεση αγοράς του τελικού συστήματος και πιθανή επιπλέον συγχρηματοδότηση μέσω του ΕΛΚΑΚ. Η ΕΑΒ έχει αναλάβει την ανάπτυξη της τεχνολογίας μικροκυματικού ηλεκτρονικού παλμού, έχοντας ήδη εκτελέσει με απόλυτη επιτυχία την εφαρμογή της στις εγκαταστάσεις της, στο πλαίσιο σχετικής επίδειξης στους εταίρους του προγράμματος και τους επιτελείς του ΥΠΕΘΑ.
Το iFURTHER
Στην ΕΑΒ όμως δουλεύουν και πάνω στα ραντάρ μεγάλων αποστάσεων του μέλλοντος που ενώ θα εντοπίζουν τους στόχους, αυτοί δεν θα έχουν ιδέα ότι έχουν εντοπιστεί. Με το iFURTHER η ΕΑΒ εισέρχεται δυναμικά ως ηγέτιδα στον πυρήνα των ευρωπαϊκών οργανισμών που αναπτύσσουν τεχνολογία συστημάτων πολύ έγκαιρης προειδοποίησης, τα οποία θα αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στην αμυντική ικανότητα της ΕΕ. Εχουν ήδη εγκατασταθεί πειραματικές διατάξεις στον ελλαδικό χώρο και επίκειται η εγκατάσταση άλλων διατάξεων εντός της ΕΑΒ. Τα αποτελέσματα του iFURTHER έχουν ήδη ξεκινήσει να καταγράφονται σε ειδικές διατάξεις και είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες της μελετώμενης τεχνολογίας για τον παθητικό εντοπισμό στόχων σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Το πρόγραμμα παρακολουθείται στενά από το ΓΕΕΘΑ και την ΠΑ, καθώς μπορεί να προσδώσει σημαντικό τεχνολογικό και στρατηγικό προβάδισμα στις Ενοπλες Δυνάμεις μας στο άμεσο μέλλον.
Παράλληλα στην ΕΑΒ τρέχουν και συστήματα drones. Το βασικό πρόγραμμα αυτή τη στιγμή είναι ο «ΑΡΧΥΤΑΣ» και πρόσφατα ξεκίνησε εμπλοκή της στο πρόγραμμα ACTUS. Επίσης, η ΕΑΒ πρόκειται να συμμετάσχει στην τεχνική αξιολόγηση συγκεκριμένων αποτελεσμάτων πτήσεων του UAS NEURON της Dassault, το οποίο ξεκινά νέες πτητικές δοκιμές (flight campaign) εντός του τρέχοντος έτους. Η ΕΑΒ έχει συμμετάσχει στο παρελθόν στην ανάπτυξη του γαλλικού demonstrator, αποκομίζοντας σημαντική τεχνογνωσία, την οποία θα εφαρμόσει με τη συμμετοχή της στην επανεκκίνησή του εν λόγω προγράμματος.
Ο «ΑΡΧΥΤΑΣ» βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ρυθμίσεων παραμέτρων πτήσης και του αυτόματου πιλότου. Ταυτόχρονα, έχει εκκινήσει η σχηματοποίηση της δομής του τελικού πτητικού πρωτοτύπου, ενώ προχωρούν κανονικά τόσο η διαδικασία πιστοποίησης αξιοπλοΐας του αεροχήματος (Type Certificate) όσο και η διαδικασία πιστοποίησης της εταιρικής δομής της ΕΑΒ που το σχεδιάζει και το υλοποιεί (Design Organization Approval). Σε ό,τι αφορά τον «ΓΡΥΠΑ», το πρόγραμμα βαίνει προς ολοκλήρωση – δηλαδή τα εμπλεκόμενα πανεπιστήμια θα παραδώσουν τις σχετικές μελέτες σε επίπεδο προκαταρκτικής σχεδίασης, όπως ακριβώς προβλεπόταν εξαρχής ως τελικό παραδοτέο του προγράμματος.
Πηγή: tanea.gr
