Εκατοντάδες καταναλωτές σε όλη τη Βαλκανική συμμετείχαν σε μποϊκοτάζ κατά των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, διαμαρτυρόμενοι για τις αυξανόμενες τιμές βασικών αγαθών και τη συνεχιζόμενη ακρίβεια.
Η καμπάνια ξεκίνησε για πρώτη φορά στην Κροατία, αλλά τώρα έχει αρχίσει να επεκτείνεται και σε άλλα βαλκανικά κράτη, κερδίζοντας έδαφος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Halo, inspektore», είπαν οι καταναλωτές από την Κροατία
Η κροατική ομάδα για τα δικαιώματα των καταναλωτών «Halo, inspektore» («Γεια σου, επιθεωρητά») έκανε την αρχή και το κίνημα επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων όπως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και η Σερβία.
Μπορεί να συμβάλει στην πτώση των τιμών;
Ο όρος µποϊκοτάζ είναι ένας διεθνής όρος (γαλλικά boycottage, αγγλικά boycott) που συνήθως αποδίδεται ως εμπορική απομόνωση, άρνηση εμπορικής σχέσης και αντίστοιχων οικονομικών επαφών. Προήλθε από το όνομα του Άγγλου γαιοκτήμονα Τσαρλς Μπόικοτ (Charles Boycott) στον οποίο αρνήθηκαν οι καλλιεργητές του κάθε υπηρεσία.
Μπορεί ένα οργανωμένο μποϊκοτάζ να συμβάλει στην πτώση των τιμών κάποιων προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ;
Η κροατική κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να ελέγξει την κατάσταση, πρόσθεσε 40 νέα προϊόντα στη λίστα των βασικών αγαθών με ανώτατες επιτρεπόμενες τιμές. Σε αυτά περιλαμβάνονται συγκεκριμένα είδη τυριών, καφές και είδη πρώτης ανάγκης, όπως σαπούνι.
Ο υπουργός Οικονομίας της Κροατίας, Άντε Σούσνιαρ, δήλωσε: «Ο βασικός μας στόχος είναι να προστατεύσουμε τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες».
Οι επιπτώσεις του μποϊκοτάζ ήταν εμφανείς, καθώς οι συναλλαγές στα σούπερ μάρκετ της χώρας μειώθηκαν κατά 44%, ενώ ο συνολικός τζίρος κατέγραψε πτώση 53%, σύμφωνα με τα στοιχεία της κροατικής φορολογικής αρχής.
Παράλληλα, μεγάλες αλυσίδες ανακοίνωσαν μειώσεις τιμών ως απάντηση στη διαμαρτυρία.
Και στην Ελλάδα;
H έλλειψη οργανωμένης καταναλωτικής συνείδησης που συναντάται στην Ελλάδα λειτουργεί αποτρεπτικά για αντίστοιχη διαμαρτυρία που θα κορυφωθεί με μποϊκοτάζ.
Κατά την περσινή χρονιά ο ΙΝΚΑ προέτρεψε τρεις φορές τους καταναλωτές να προχωρήσουν σε μποϊκοτάζ, αλλά αυτές οι δράσεις δεν στέφθηκαν από ιδιαίτερη επιτυχία.
Το πρώτο μποϊκοτάζ που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, καταγράφηκε το 1975 και αφορούσε διαμαρτυρία για τις τιμές του κρέατος. Τρία χρόνια μετά σημειώθηκε μποϊκοτάζ για τις τιμές των εισιτηρίων των λεωφορείων. Τη δεκαετία του 1980 σημειώθηκαν αρκετά μποϊκοτάζ που αφορούσαν μεταξύ άλλων τις τιμές στο ψωμί, και τα οπωροκηπευτικά, αλλά και τη χρήση ορμονών σε κρέας, ενώ χαρακτηριστικό ήταν και το μποϊκοτάζ του 1996 που αφορούσε πληθώρα προϊόντων. Με ορισμένες εξαιρέσεις, τα μποϊκοτάζ αυτά δεν είχαν μεγάλη συμμετοχή, ενώ ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα σήμερα.
Ένα από τα πιο επιτυχημένα μποϊκοτάζ τα οποία οργάνωσε η ΕΚΠΟΙΖΩ, σύμφωνα με την πρόεδρό της, έγινε το 2008 και αφορούσε το βρεφικό γάλα. Τότε, «με πολύ συντονισμένες προσπάθειες», δύο εταιρείες έριξαν την τιμή κάτω από το ένα ευρώ και στη συνέχεια το ίδιο έπραξαν και άλλες.
«Όπλο» για τους καταναλωτές
Εκ των πραγμάτων, το καταναλωτικό κίνημα στην Ελλάδα είναι αδύναμο. Οι ενώσεις δεν έχουμε εμπνεύσει τον κόσμο. Ένα επιτυχημένο μποϊκοτάζ θα μπορούσε να αποτελέσει «όπλο» για τους καταναλωτές και να μην έχουμε τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας που παρατηρούνται στην ελληνική αγορά.
Στην αποτυχία αυτή μερίδιο ευθύνης φέρει και η Πολιτεία που δεν επιθυμεί να υπάρχει ένα οργανωμένο καταναλωτικό κίνημα με δυναμική φοβούμενη πως αυτό θα λειτουργήσει κατά κάποιον τρόπο αντιπολιτευτικά προς την εκάστοτε κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα όμως, ο μοναδικός ρόλος ενός καταναλωτικού κινήματος είναι να υπάρχει διαφάνεια και να μην έχουμε φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας που παρατηρούνται στην ελληνική αγορά.
Πηγή: in.gr