Κανείς δεν αμφέβαλλε ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θα τύγχανε χθες θερμής υποδοχής από τον αμερικανό πρόεδρο, καθώς είναι και ο πρώτος ξένος ηγέτης που προσκλήθηκε στον Λευκό Οίκο μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η συνάντησή τους συνέπεσε με μια ιδιαιτέρως κρίσιμη στιγμή για την επανέναρξη των έμμεσων διαπραγματεύσεων για τη Λωρίδα της Γάζας. Η περίπλοκη σχέση των δύο ανδρών και το γεγονός ότι στις μικρές λεπτομέρειες της μεταξύ τους συζήτησης θα μπορούσε να «παίζεται» το μέλλον της Μέσης Ανατολής συγκέντρωσαν ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο χθεσινό τους τετ α τετ. Η περιοχή βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, με την εκεχειρία της Γάζας να παραμένει εύθραυστη, μια παράλληλη συμφωνία εκεχειρίας Ισραήλ – Χεζμπολάχ στον Λίβανο να πλησιάζει σε πιθανή λήξη και τις ανησυχίες για τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν να εξακολουθούν να υφίστανται. Πριν από τη συνάντηση, ο Τραμπ υπέγραψε μνημόνιο που επιβάλλει εκ νέου τη σκληρή πολιτική της Ουάσιγκτον στο Ιράν και άλλο για την απαγόρευση μελλοντικής χρηματοδότησης της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους παλαιστίνιους πρόσφυγες. Την ίδια ώρα, η πρόταση του Τραμπ να μετακινηθούν οι κάτοικοι της Γάζας σε γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, τροφοδοτεί την περιφερειακή ανησυχία, απηχώντας τις επιθυμίες της ισραηλινής Ακροδεξιάς, και έρχεται σε αντίθεση με τη δέσμευση του πρώην προέδρου Μπάιντεν ενάντια στον μαζικό εκτοπισμό Παλαιστινίων. Για τον Νετανιάχου, του οποίου η διεθνής απομόνωση για τον πόλεμο της Γάζας υπογραμμίστηκε με ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, η επίσκεψη προσφέρει την ευκαιρία να φρεσκάρει τα διπλωματικά του διαπιστευτήρια στην Ουάσιγκτον, που απορρίπτει τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ στην υπόθεση αυτή.
Τεταμένες σχέσεις
Μέχρι το τέλος της θητείας του Μπάιντεν, οι σχέσεις μεταξύ αμερικανών και ισραηλινών ηγετών ήταν τόσο τεταμένες που οι δυο πλευρές έμειναν μήνες χωρίς να συνομιλούν, παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα και τις εντατικές προσπάθειες συμβούλων του προηγούμενου αμερικανού προέδρου να μεσολαβήσουν για κατάπαυση του πυρός. Η υλοποίηση της εκεχειρίας στη Γάζα πιστώθηκε τελικώς στον Τραμπ και στον απεσταλμένο του στη Μέση Ανατολή Στίβεν Γουίτκοφ, χάρη στην πίεση που άσκησε στον Νετανιάχου να αποδεχθεί τη συμφωνία, η οποία αργότερα αποκαλύφθηκε ότι βρισκόταν στο τραπέζι από τον Δεκέμβριο του 2023. Αναλυτές δεν απέκλειαν και το ενδεχόμενο να είναι η επίσκεψη Νετανιάχου μέρος αυτού που μπορεί να προσφέρθηκε ως «αντάλλαγμα» για την εφαρμογή της εκεχειρίας στη Γάζα.
Αλλωστε, παρά τη στενή, όπως συχνά περιγράφεται, σχέση του Τραμπ με τον Νετανιάχου, κυρίως μέσω του γαμπρού του Τζάρεντ Κούσνερ, ο αμερικανός πρόεδρος δεν έχει διστάσει ακόμη και να χλευάσει δημόσια τον ισραηλινό πρωθυπουργό. «Fuck him» είχε πει χαρακτηριστικά όταν ο Νετανιάχου συνεχάρη τον Τζο Μπάιντεν για τη νίκη του το 2020, κάνοντας λόγο για «φρικτό λάθος». Στις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου, ωστόσο, ακόμη και στην ομάδα Μπάιντεν δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ο Νετανιάχου ήταν υπέρ της νίκης Τραμπ. Σε αυτό το κλίμα, ο Μπισάρα Μπάχμπα, επικεφαλής της πρωτοβουλίας «Arab-Americans for Trump», εκτιμά ότι ο Νετανιάχου δεν επισκέπτεται την Ουάσιγκτον για να φύγει με άδεια χέρια. Τη Δευτέρα, δημοσίευμα της WSJ ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ ετοίμαζε μια συμφωνία για όπλα δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Ισραήλ. Ηδη ο Τραμπ έχει καταργήσει τις παραδόσεις βαρέων βομβών στο Ισραήλ, ανατρέποντας μια από τις λίγες πολιτικές της εποχής Μπάιντεν που είχαν σκοπό να ασκήσουν μόχλευση στο Ισραήλ εν μέσω του πολέμου στη Γάζα.
Ομαλοποίηση σχέσεων
Οπως και κατά την πρώτη της θητεία, η κυβέρνηση Τραμπ προωθεί την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με τις αραβικές χώρες (οι λεγόμενες Συμφωνίες του Αβραάμ ξεκίνησαν κατά την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ το 2020), ενώ τώρα το άνοιγμα της διπλωματίας Ισραήλ – Σαουδικής Αραβίας παραμένει ο απώτερος στόχος. Επίσης, καθώς και στο παρελθόν οι επισκέψεις του Νετανιάχου στις ΗΠΑ επικεντρώθηκαν στην εντατικοποίηση της οικονομικής και στρατιωτικής πίεσης στην Τεχεράνη, την οποία το Τελ Αβίβ θεωρεί ως τον κύριο υποκινητή της αντι-ισραηλινής βίας, θεωρείται βέβαιο ότι στους στόχους του ισραηλινού πρωθυπουργού και στη χθεσινή συνάντηση ήταν να προσπαθήσει να αποτρέψει τον Τραμπ από το να ανοίξει την πόρτα στη διπλωματία με το Ιράν. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός συναντήθηκε στην Ουάσιγκτον με τον Ιλον Μασκ και συζήτησαν την ενίσχυση της συνεργασίας Ισραήλ και ΗΠΑ στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ηταν δε η τρίτη συνάντηση του Νετανιάχου με τον Μασκ, ο οποίος φιλοξένησε τον ισραηλινό πρωθυπουργό στο εργοστάσιο της Tesla στην Καλιφόρνια πριν από περίπου ενάμιση χρόνο και επισκέφθηκε το Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αναμένεται να παραμείνει στις ΗΠΑ ως το απόγευμα του Σαββάτου.
Αρχισαν οι διαπραγματεύσεις για τη β΄φάση της εκεχειρίας
Ξεκίνησαν χθες οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ για τη «δεύτερη φάση» της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Η πρώτη φάση της συμφωνίας τέθηκε σε εφαρμογή στις 19 Ιανουαρίου, έπειτα από δεκαπέντε μήνες πολέμου, και περιλάμβανε τη διακοπή των εχθροπραξιών, την απελευθέρωση ορισμένων ισραηλινών και άλλων ομήρων από τη Χαμάς και την αποφυλάκιση παλαιστίνιων κρατουμένων από την πλευρά του Ισραήλ. Η δεύτερη από τις τρεις φάσεις θα επικεντρωθεί σε μια συμφωνία για την απελευθέρωση και των υπόλοιπων ομήρων και την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα.
Δύο ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και οκτώ τραυματίστηκαν χθες όταν ένοπλος άνοιξε πυρ εναντίον στρατιωτών στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ανταλλαγή πυρών. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ανακοίνωση της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA), ο καταυλισμός της Τζενίν, στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, «οδεύει προς την καταστροφή», έπειτα από μια εκτεταμένη επιχείρηση του ισραηλινού στρατού εκεί.
Πηγή: tanea.gr
