Του Δημήτρη Γκάτσιου
Modus vivendi με το Οβάλ Γραφείο, στο νέο τετραετή κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ που ξεκίνησε στις 20 Ιανουαρίου, αναζητούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες. Οι εργασίες της άτυπης Συνόδου Κορυφής ολοκληρώθηκαν αργά το βράδυ της Δευτέρας, με το δείπνο στο οποίο έδωσε το “παρών” ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, με τους “27” να θέτουν επί τάπητος, στο μεγαλύτερο κομμάτι των διευρυμένων συνομιλιών τους, τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η θητεία του Ρεπουμπλικανού προέδρου, αλλά και τη στάση των Βρυξελλών σε μία χρονική συγκυρία ισχυρών ανακατατάξεων, αλλά και γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων τόσο στα ανατολικά σύνορα, όσο και στη Μέση Ανατολή.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, στη διάρκεια της παρέμβασής του:
-Τόνισε ότι η συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των μεγάλων κοινών προκλήσεων.
-Σημείωσε ότι είναι προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η συνεργασία με την Ουάσινγκτον και αυτό είναι ένα μήνυμα που η Ευρώπη πρέπει να εκπέμψει προς τη νέα αμερικανική διοίκηση.
-Ανέδειξε την ανάγκη η Ευρώπη να επιδείξει ενιαία στάση, αλλά και πραγματισμό στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, εστιάζοντας στα κοινά συμφέροντα.
-Ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ενισχύσει τον ρόλο της ως παγκόσμιος παίκτης και να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες, καθώς, όπως είπε χαρακτηριστικά, η συλλογική δύναμη είναι πολύ μεγαλύτερη από κάθε κράτους-μέλους χωριστά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι συζητήσεις των “27” της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν ιδιαίτερα έντονες στο μέτωπο των εξελίξεων πέριξ των ευρωατλαντικών σχέσεων, ιδιαίτερα μετά τις ανακοινώσεις του προέδρου Τραμπ για επιβολή δασμών σε Κίνα, Μεξικό και Καναδά, καθώς και τη ρητορική του Λευκού Οίκου απέναντι στη Δανία, όσον αφορά την κυριότητα της Γροιλανδίας. Οι “27” στάθηκαν στην αξία της εταιρικής σχέσης των Βρυξελλών με την Ουάσινγκτον, ενώ κοινή φαίνεται πως είναι η εκτίμηση εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας ότι είναι εφικτό να βρεθούν λύσεις, εφόσον αυτό απαιτηθεί. Σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, η άποψη που επικράτησε στις κεκλεισμένων των θυρών διευρυμένες συνομιλίες είναι πως τυχόν δασμοί μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών θα επέφεραν ζημιά και στις δύο πλευρές. Στο…ραντεβού των “27”, που ήταν το πρώτο μετά την ορκομωσία του Ρεπουμπλικανού προέδρου, το “παρών” έδωσαν ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, με τον Μαρκ Ρούτε να ξεκαθαρίζει ότι οι δαπάνες των συμμάχων θα είναι σαφώς άνω του 2%. “Προς το παρόν αξιολογούμε τις διαφορές των δαπανών που υπάρχουν μεταξύ των συμμάχων. Πού βρισκόμαστε και πού θα έπρεπε να είμαστε. Στη βάση αυτών θα αποφασιστούν οι στόχοι και θα αποφασίσουμε το ύψος των νέων αμυντικών δαπανών. Αυτό για το οποίο μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι δαπάνες θα είναι σαφώς πάνω του 2%”, σχολίασε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, με κυβερνητικά στελέχη που συνόδευαν τον κ. Μητσοτάκη στη βελγική πρωτεύουσα να σημειώνουν ότι η χώρα μας προσέρχεται στη συγκεκριμένη συζήτηση από θέση ισχύος. Κι αυτό καθώς ήδη δαπανά πάνω από το 3% του ΑΕΠ της για την αμυντική της θωράκιση.
Το μέτωπο της κοινής άμυνας
Σε χρόνο παράλληλο με την επιχείρηση “αποκρυστάλλωσης” της επόμενης ημέρας στις σχέσεις Βρυξελλών-Ουάσινγκτον, οι συζητήσεις των ηγετών κινήθηκαν γύρω από την…καυτή ατζέντα της ασφάλειας και της αμυντικής θωράκισης των κρατών-μελών. Οι συνομιλίες, αν και ανεπίσημες, αποτελούν δομικό στοιχείο της καθοδήγησης των “27” προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και την ύπατη εκπρόσωπο, Κάγια Κάλας, για τη σύνταξη της αποκαλούμενης και “λευκής βίβλου”. Της έκθεσης, δηλαδή, στην οποία θα καταγράφονται και θα προτείνονται πολιτικές για τον τομέα της άμυνας, με τους ηγέτες να επανέρχονται στο συγκεκριμένο πεδίο στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.
Η πρόταση του κ. Μητσοτάκη και του Πολωνού ομολόγου του, Ντόναλντ Τουσκ να υπάρξει αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα της Ευρώπης ήταν μεταξύ των θεμάτων στα οποία ήταν εστιασμένες οι συνομιλίες των ηγετών. “Σχετικά με τις αμυντικές δυνατότητες που πρέπει να αναπτυχθούν κατά προτεραιότητα, συμφωνούμε να επικεντρωθούμε στα πιο κρίσιμα κενά που εντόπισαν τα κράτη-μέλη μέσω του έργου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ. Να εστιάσουμε στις πιο πιεστικές ανάγκες ανάμεσά τους. Και να επικεντρωθούμε σε τομείς όπου υπάρχει σαφής προστιθέμενη αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, επεσήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, προσθέτοντας πως στη συζήτηση υπήρξε ειδική μνεία στην αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, καθώς επίσης στους πυραύλους, στα πυρομαχικά και στην κινητικότητα. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από την πλευρά της, τόνισε ότι ισχυρή υποστήριξη στην πρόταση Μητσοτάκη-Τουσκ. “Όλοι γνωρίζουν ότι κανένα κράτος-μέλος δεν έχει μόνο του τη δυνατότητα να οικοδομήσει δική του αντιαεροπορική άμυνα”, σημείωσε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Επιστροφή στα των εσωτερικών
Η επιστροφή του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου συνδυάζεται από μία σειρά εσωτερικών συζητήσεων και αναζήτησης στρατηγικών, σε μία συγκυρία έντονης πίεσης για την κυβερνητική έδρα, με σημείο αναφοράς τις συνεχείς αποκαλύψεις για την τραγωδία στην κοιλάδα των Τεμπών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι συσκέψεις εντός της Ηρώδου Αττικού 19 για τη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη θα συνεχιστούν και σήμερα, παρουσία ειδικών επιστημόνων, ενώ σε χρόνο παράλληλο στον ορίζοντα ανοίγεται η τρίτη ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, αν και στα…γαλάζια πηγαδάκια φουντώνουν τα σενάρια για τον ανασχηματισμό του υπουργικού σχήματος. Σύμφωνα με πηγές πληροφόρησης, οι αλλαγές στην κυβερνητική ομάδα μπορεί να μη βρίσκονται και τόσο μακριά, σε σχέση με τις προθέσεις που κυριαρχούσαν στην προ των μαζικών συγκεντρώσεων περίοδο, με…κυκλωμένη κατά πολλούς την περίοδο λίγο πριν ή λίγο μετά το Πάσχα και σε κάθε περίπτωση (πλην απροόπτου) τις ημέρες μετά την ορκωμοσία του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Για πολλά στελέχη, δεδομένη θεωρείται η απόφαση να…σπάσει το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών. Στόχος της συγκεκριμένης κίνησης θα είναι η διαμόρφωση ενός νέου χαρτοφυλακίου, το οποίο θα δίνει έμφαση στον εκσυγχρονισμό και στην ασφάλεια του δικτύου των συγκοινωνιών. Ταυτόχρονα, η σεναριολογία που αναπτύσσεται φέρνει στο προσκήνιο και την ενίσχυση της κυβερνητικής έδρας, με κεντρικό πρόσωπο στις συζητήσεις να είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης. Μία ενδεχόμενη επιστροφή του κ. Γεραπετρίτη στο Μέγαρο Μαξίμου θα αποτελούσε την απαρχή ενός μεγάλου κύκλου από καραμπόλες σε μεγάλα υπουργεία, ενώ από την εξίσωση μίας τέτοιας κίνησης δεν πρέπει να αγνοείται ο παράγοντας του υπό εξέλιξη ελληνοτουρκικού διαλόγου, στον οποίο πρωταγωνιστεί ο επικεφαλής της διπλωματίας. Τα σενάρια, επίσης, φέρνουν κοντά την επιστροφή στην Ηρώδου Αττικού 19 του πρώην υπουργού, Σταύρου Παπασταύρου.
Πηγή: capital.gr