Oι μηχανικές (μεταλλικές) βαλβίδες, που αποτελούσαν την πρώτη επιλογή των καρδιοχειρουργών τις προηγούμενες δεκαετίες σε περιπτώσεις στένωσης ή ανεπάρκειας των βαλβίδων, έχουν σήμερα πολύ περιορισμένη χρήση λόγω της ανάγκης λήψης ισόβιας αντιπηκτικής αγωγής με δικουμαρόλη ή βαρφαρίνη. Στις περιπτώσεις αυτές, όχι σπάνια, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν αιμορραγίες ή θρομβώσεις λόγω υπέρμετρης ή ανεπαρκούς αντιπηκτικής αγωγής αντίστοιχα. Ετσι σήμερα η χρήση τους περιορίζεται σε ασθενείς μικρότερης ηλικίας, συνήθως κάτω των 60 ετών, χάρη στη μεγαλύτερη ανθεκτικότητά τους στον χρόνο. Αντίθετα, η χρήση των βιολογικών ή βιοπροσθετικών βαλβίδων έχει αυξηθεί σημαντικά. Οι βαλβίδες αυτές κατασκευάζονται από μεμβρανώδεις ιστούς ζωικής προέλευσης, κυρίως από βοοειδή ή χοίρους. Αχίλλειο πτέρνα των βιολογικών βαλβίδων αποτελεί η μικρότερη αντοχή τους και η τάση να εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου. Μελέτες έχουν δείξει ότι η πιθανότητα σοβαρής εκφύλισης βιοπροσθετικής βαλβίδας μπορεί να φτάσει μέχρι και το 30% εντός 15 ετών μετά την εγχείρηση, ενώ όταν η ηλικία του ασθενούς κατά την εγχείρηση είναι κάτω των 60 ετών, η πιθανότητα σοβαρής εκφύλισης είναι ακόμη μεγαλύτερη.
To δεύτερο ανοικτό χειρουργείο καρδιάς για τον ασθενή με σοβαρά εκφυλισμένη βιοπροσθετική βαλβίδα, συνοδεύεται με αυξημένο κίνδυνο νοσηρότητας και θνητότητας συγκριτικά με το αρχικό χειρουργείο. Ετσι, τα τελευταία έτη, όλο και συχνότερα οι ασθενείς με εκφύλιση βιοπροσθετικής βαλβίδας υποβάλλονται σε εμφύτευση νέας βαλβίδας με διακαθετηριακή τεχνική (τεχνική «βαλβίδα μέσα σε βαλβίδα» – valve-in-valve), μέσω της μηριαίας αρτηρίας. Η μέθοδος εφαρμόζεται συχνότερα σε εκφυλισμένες βαλβίδες στη θέση της αορτικής βαλβίδας, αλλά εφαρμόζεται με καλά αποτελέσματα και στις άλλες καρδιακές βαλβίδες όπως στη μιτροειδή, τριγλώχινα και πνευμονική. Συνήθως η επέμβαση αυτή δεν απαιτεί γενική αναισθησία. Aποτελεί πλέον την πρώτη επιλογή σε υπερήλικους ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου. Αλλά και στους υπόλοιπους ασθενείς, η διακαθετηριακή τεχνική εμφύτευσης «βαλβίδα μέσα σε βαλβίδα» αποτελεί πλέον αξιόπιστη επιλογή και η ένδειξή της συγκριτικά με την επανεγχείρηση κρίνεται από ειδική διεπιστημονική ομάδα (Ομάδα Καρδιάς – Heart Team).
Στο εγγύς μέλλον, αναμένεται η τεχνική να κυριαρχήσει απόλυτα και οι μόνοι λόγοι ανοικτής επανεγχείρησης θα είναι είτε η αδυναμία εμφύτευσης «βαλβίδα μέσα σε βαλβίδα» λόγω ανατομικών ιδιαιτεροτήτων, είτε η τυχόν συνύπαρξη παθήσεων που επιβάλλουν το ανοικτό χειρουργείο, όπως η σοβαρή στεφανιαία νόσος ή το ανεύρυσμα αορτής.
Ο Κώστας Τσιούφης είναι καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ – Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνώ
Πηγή: tanea.gr
