Oγδόντα χρόνια συμπληρώνονται από τη Διάσκεψη της Γιάλτας – σύμβολο μιας διπλωματίας όπου οι ισχυροί μοιράζονται τον κόσμο. Σήμερα, με τη Ρωσία του Πούτιν και την Αμερική του Τραμπ να λειτουργούν εκ νέου ως ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, η Ιστορία φαίνεται να εισέρχεται σε ένα νέο στάδιο.
Ηταν 4 Φεβρουαρίου του 1945, όταν ξεκίνησε η Διασυμμαχική Διάσκεψη της Γιάλτας σε ένα παραθαλάσσιο θέρετρο στη σοβιετική Κριμαία. Διήρκεσε μία εβδομάδα, με την παρουσία των ηγετών των τριών μεγάλων δυνάμεων που κέρδιζαν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: του προέδρου των ΗΠΑ Φραγκλίνου Ρούζβελτ, του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ και του σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν. Στόχος ήταν να συντονίσουν τις τελικές στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Γερμανών και Ιαπώνων, αλλά να σχεδιάσουν και την επόμενη ημέρα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη.
Αυτή η διάσκεψη, η οποία επικύρωσε προηγούμενες διασυμμαχικές διαπραγματεύσεις για την κατανομή των «ζωνών επιρροής», επρόκειτο να έχει δραματικές συνέπειες για τους λαούς της Ανατολικής Ευρώπης, τους οποίους ο Ρούζβελτ είχε εγκαταλείψει στον Στάλιν. Φυσικά, δεν προσκλήθηκαν όλα αυτά τα έθνη στη Γιάλτα για να πουν τη γνώμη τους. Αυτό το σύστημα «περιορισμένης κυριαρχίας», όπως θα το χαρακτήριζε αργότερα ο Μπρέζνιεφ, θα διαρκούσε μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991.
Σήμερα γίνεται προσπάθεια, γράφει η «Φιγκαρό», για ένα νέο μοίρασμα. Σε συνέντευξη Τύπου στις 14 Ιανουαρίου στη Μόσχα, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ πρότεινε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να δείξει κατανόηση προς την Αμερική για το ζήτημα της Γροιλανδίας, εάν η Ουάσιγκτον έκανε το ίδιο για το ζήτημα της Ουκρανίας. Μάλιστα, συμβούλεψε Αμερικανούς και Δανούς να ακούσουν τους κατοίκους της Γροιλανδίας, «με τον ίδιο τρόπο που η Ρωσία άκουσε τους κατοίκους της Κριμαίας, του Ντονμπάς και της Νοβοροσίγια».
Η γαλλική εφημερίδα εκτιμά ότι αυξάνεται η πιθανότητα Τραμπ και Πούτιν να έχουν μια νέα Γιάλτα μέχρι το καλοκαίρι, αυτή τη φορά στην πλάτη της Ουκρανίας. «Ούτε από τους ενδιαφερόμενους πληθυσμούς ούτε από άλλα ευρωπαϊκά έθνη θα ζητηθεί η γνώμη. Μυρίζει μια νέα Γιάλτα. Δύο είναι τα σημάδια που δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση: ο στρατηγός Κέλογκ, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Τραμπ για την Ουκρανία, δεν έχει ακόμη επισκεφθεί το Κίεβο. Ο Λευκός Οίκος ανέστειλε κάθε αμερικανική βοήθεια, πολιτική ή στρατιωτική, προς την Ουκρανία για 90 ημέρες».
Ο Τραμπ δεν θεωρεί αναγκαίο να διαβουλευθεί με τις ενδιαφερόμενες χώρες, να λάβει υπ΄ όψιν συμβουλές συμμάχων βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά ορμά σαν ταύρος να επιβάλει τις αποφάσεις του. Ενεργεί, σημειώνει ο Ρενό Ζιράρ, όπως ενήργησε η Αμερική έναντι των Ισπανών στα τέλη του 19ου αιώνα, υπό την ηγεσία του προέδρου ΜακΚίνλεϊ, στον οποίο μάλιστα αναφέρθηκε ο Τραμπ στην ορκωμοσία του – ο ΜακΚίνλεϊ όπως και ο διάδοχός του Θεόδωρος Ρούζβελτ πίστευαν πως μόνο τα ισχυρά έθνη θα επιβιώσουν.
Διαισθανόμενη ότι μια νέα Γιάλτα υπάρχει στον αέρα, η δανή πρωθυπουργός Μέτα Φρέντερικσεν πραγματοποίησε ευρωπαϊκή περιοδεία, προκειμένου να αναζητήσει παρηγοριά και βοήθεια. Λίγες ημέρες νωρίτερα στη συνομιλία της με τον Ντόναλντ Τραμπ, εκείνος δεν άφησε κανένα περιθώριο για κλασική διπλωματία, καθώς τη ρώτησε ευθέως πόσα χρήματα χρειάζονται για να αγοράσει τη Γροιλανδία. Εκείνη αρνήθηκε και, σύμφωνα με μαρτυρίες, ο Τραμπ τής έδωσε να καταλάβει – όχι με μεγάλη ευγένεια – ότι διαθέτει και άλλους τρόπους για να την κάνει να υποχωρήσει…
Πηγή: tanea.gr
