Πρώτα είπε πως θέλει να προσαρτήσει τον Καναδά καθιστώντας τον την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ. Επειτα, αξίωσε να μετονομαστεί ο Κόλπος του Μεξικού σε Κόλπος της Αμερικής. Στη συνέχεια, ζήτησε να αγοράσει τη Γροιλανδία από τη Δανία. Και τώρα ο Ντόναλντ Τραμπ λέει – τα είπε όλα προχθές έχοντας στο πλευρό του τον Μπενιαμίν Νετανιάχου – πως εννοεί να πάρει τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, να εκτοπίσει τον παλαιστινιακό πληθυσμό της και να μετατρέψει τον παράκτιο θύλακο σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»: ένα «Μαρ-α-Γάζα» ή «Γαζ-α-Λάγκο», όπως χαριτολόγησε ο Ντέιβιντ Φρίντμαν, πρεσβευτής του Τραμπ στο Ισραήλ κατά την πρώτη προεδρική θητεία του. Αυτός ο υποτιθέμενος απομονωτιστής, «Πρώτα η Αμερική» πρόεδρος μοιάζει να εισέρχεται σε μια νέα και επικίνδυνα επεκτατική φάση. Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μάλιστα να στείλει στη Γάζα αμερικανικά στρατεύματα ώστε να πετύχει αυτό που θέλει – αν και η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διευκρίνισε χθες πως «ο πρόεδρος δεν δεσμεύτηκε να αναπτύξει στρατιώτες επί του πεδίου στη Γάζα», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι πρόκειται για προσφορά η οποία πρέπει να τύχει συγκεκριμένης επεξεργασίας. Το σίγουρο είναι πως ο Τραμπ προκάλεσε έτσι διεθνή σάλο – αρνητικά αντέδρασαν όλα σχεδόν τα αραβικά καθεστώτα, η Τουρκία, η Ρωσία, η Κίνα και η ΕΕ, με την εκπρόσωπό της Κάγια Κάλας να δηλώνει πως η Γάζα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους -, ενώ ξύπνησε μνήμες της «Νάκμπα» μεταξύ των Παλαιστινίων – μόνο οι ακροδεξιοί εταίροι του ισραηλινού πρωθυπουργού ενθουσιάστηκαν. Η ιδέα που ο ίδιος ο Νετανιάχου χαρακτήρισε «αντισυμβατική» και «φρέσκια», «κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει την Ιστορία» και που «αξίζει τον κόπο να ακολουθηθεί», είναι στην πραγματικότητα παράνομη, παράλογη και ανεφάρμοστη. Το ερώτημα είναι: μιλούσε σοβαρά ο Τραμπ; Κι αν όχι, τι επιζητούσε;
Ενας τόπος κατεδάφισης
Το πρωί της Τρίτης, πριν φτάσει ο Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, βοηθοί του προέδρου είπαν στους δημοσιογράφους ότι θα χρειαστούν 15 χρόνια ή και περισσότερα για την ανοικοδόμηση της Γάζας μετά τον καταστροφικό πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και ότι θα απαιτηθεί συνεργασία με εταίρους στην περιοχή ώστε να βρεθεί ένα μέρος για να ζήσουν προσωρινά οι Παλαιστίνιοι. Το απόγευμα, καθώς υπέγραφε εκτελεστικά διατάγματα, ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι της Γάζας δεν έχουν «άλλη εναλλακτική λύση» από το να μετεγκατασταθούν, αφού η τελευταία είναι απλώς «ένας τόπος κατεδάφισης» – επανέλαβε δηλαδή την πρόταση που είχε κάνει άλλες δύο φορές τις προηγούμενες ημέρες για προσωρινή «ή και μακροπρόθεσμη» μετεγκατάσταση «περίπου ενάμισι εκατομμυρίου» κατοίκων της Γάζας σε χώρες όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία. Στη συνέχεια, όμως, καλωσορίζοντας τον ισραηλινό πρωθυπουργό στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ είπε ότι θέλει να φύγουν «όλοι τους» και ότι οι κάτοικοι της Γάζας πρέπει να είναι «ενθουσιασμένοι» που θα ζήσουν σε κάποιο καλύτερο μέρος.
Η συνέντευξη Τύπου
Το τελευταίο βήμα ο Τραμπ το έκανε στην συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον Νετανιάχου στο East Room, λέγοντας όχι μόνο ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να φύγουν, αλλά ότι «οι ΗΠΑ θα αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας» και θα την ανοικοδομήσουν – είναι η ιστορία ενός κατασκευαστή ακινήτων που έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ. Δεν πρόκειται, όπως ξεκαθάρισε, για μια προσωρινή ανάληψη του ελέγχου, αλλά για «ένα καθεστώς μακροπρόθεσμης ιδιοκτησίας»· και δεν έχει καμία πρόθεση να επιστρέψει τη Γάζα στους Παλαιστινίους, θα την κάνει ένα μέρος «για όλους». Τι ακριβώς σημαίνει αυτό, δεν είπε. Ούτε πώς θα επιτευχθεί αυτό. Ακόμη και ο ίδιος φαινόταν να αντιλαμβάνεται πόσο τρελό ακουγόταν το όλο θέμα. «Δεν θέλω να γίνω χαριτωμένος, δεν θέλω να γίνω εξυπνάκιας» είπε σε κάποιο σημείο. «Αλλά η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής!». Οπως είναι προφανές, πολλοί άλλοι δεν είδαν τίποτα χαριτωμένο σε αυτό που ισοδυναμεί με «εθνοκάθαρση με άλλο όνομα», όπως επεσήμανε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις Βαν Χόλεν. Κατ’ ουσίαν, ο Τραμπ πρότεινε να εγκατασταθούν όλοι οι Παλαιστίνιοι της Γάζας σε «όμορφα σπίτια», χρηματοδοτημένα από τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, σε «μία, δύο, τρεις, οκτώ, δώδεκα, πολλές τοποθεσίες ή μία μεγάλη τοποθεσία», υπονοώντας ότι ο πληθυσμός θα διασκορπιστεί στην Ιορδανία και την Αίγυπτο, αποδυναμώνοντας την παλαιστινιακή ταυτότητα και αποκλείοντας κάθε ελπίδα για τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Ολα αυτά υπό την κάλυψη του ανθρωπισμού: «Δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι πρέπει να επιστρέψουν στη Γάζα. Νομίζω ότι η Γάζα τους έφερε μεγάλη κακοτυχία. Εζησαν σαν στην κόλαση».
Πράκτορας του χάους
Ακόμη και αν κάποιος δεν απορρίπτει ενστικτωδώς την ιδέα του Τραμπ, σχολίασε στην ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz» ο Αλον Πίνκας, η παντελής έλλειψη λεπτομερειών καθιστά αδύνατο να την υποστηρίξει. «Δεν υπάρχει καμία αναφορά σε νομικά ζητήματα: με ποια δύναμη και εξουσία μπορούν οι ΗΠΑ να καταλάβουν τη Γάζα; Επιμελητειακά: πώς θα μετεγκαταστήσεις δύο εκατομμύρια ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους μπορεί να μη θέλουν να φύγουν; Πολιτικά: ποιος θα διαχειριστεί αυτή τη διαδικασία; Οικονομικά: Ποιος θα χρηματοδοτήσει αυτό το μνημειώδες εγχείρημα; Περιφερειακά: οι περισσότερες αραβικές χώρες έχουν ήδη απορρίψει σθεναρά την ιδέα» – όπως άλλωστε και η Ευρώπη, η Τουρκία, η Κίνα, η Ρωσία… «Οπότε εδώ είναι η ουσία: Μην προσπαθήσετε να βρείτε λογική. Απλά περιμένετε μερικές εβδομάδες. Μπορεί όλα να αλλάξουν». Για τον γνωστό ισραηλινό αρθρογράφο, ο Τραμπ είναι πάνω από όλα ένας πράκτορας του χάους «και οι πράκτορες του χάους σπέρνουν το χάος. Τόσο απλά».
«Νάκμπα», η μέρα της «Καταστροφής» που μνημονεύουν οι Παλαιστίνιοι στις 15 Μαΐου
Μέχρι το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η Παλαιστίνη τελούσε υπό τουρκική κυριαρχία, ως τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη συνέχεια περιήλθε υπό βρετανικό έλεγχο, τη λεγόμενη «Εντολή για την Παλαιστίνη». Στη διάρκεια αυτής της περιόδου – η οποία σημαδεύτηκε από οξυνόμενο αντισημιτισμό στην Ευρώπη – ένας αυξανόμενος αριθμός Εβραίων από όλον τον κόσμο μετακινήθηκε στην περιοχή που θεωρεί ως πατρογονική του πατρίδα: τη γη της Επαγγελίας, όπου ζούσαν πάντα Εβραίοι, αν και σε πολύ μικρότερους αριθμούς.
Επειτα από την εμπειρία του Ολοκαυτώματος στη ναζιστική Γερμανία, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε ένα σχέδιο διαμελισμού της Παλαιστίνης. Ο Αραβικός Σύνδεσμος το απέρριψε, αλλά ο Εβραϊκός Οργανισμός για την Παλαιστίνη το αποδέχθηκε – και στις 14 Μαΐου 1948 ανακηρύχθηκε το κράτος του Ισραήλ. Ως απάντηση, ένας συνασπισμός πέντε αραβικών κρατών κήρυξε πόλεμο, τελικά όμως ηττήθηκε από το Ισραήλ το 1949. Κάπου 200.000-300.000 Παλαιστίνιοι είχαν ήδη φύγει ή είχαν εκδιωχθεί πριν από τον πόλεμο και στη διάρκεια των μαχών εκτοπίστηκαν επιπλέον 300.000 έως 400.000 Παλαιστίνιοι. Ο συνολικός αριθμός τους εκτιμάται σε περίπου 700.000 άτομα.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, καταστράφηκαν περισσότερα από 400 αραβικά χωριά. Οπως θυμίζει η «Ντόιτσε Βέλε», παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαπράχθηκαν και από τις δύο πλευρές, αλλά η σφαγή του Ντέιρ Γιασίν – ένα χωριό στον δρόμο μεταξύ Τελ Αβίβ και Ιερουσαλήμ – παραμένει χαραγμένη στη μνήμη των Παλαιστινίων μέχρι σήμερα. Τουλάχιστον 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών. Το γεγονός τρομοκράτησε τους Παλαιστινίους και ώθησε πολλούς να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Τον Δεκέμβριο του 2021, ο ιστορικός Ανταμ Ραζ δημοσίευσε στην ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz» τα πρακτικά μιας κυβερνητικής συνεδρίασης από τον Νοέμβριο του 1948, τα οποία δείχνουν με πόση ακρίβεια οι υπουργοί γνώριζαν σε πραγματικό χρόνο για τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν κατά την κατάκτηση των αραβικών χωριών. Δέκα μήνες αργότερα, οι ιστορικοί Μπένι Μόρις και Μπέντζαμιν Κένταρ τεκμηρίωσαν επίσης την εμπλοκή του Νταβίντ Μπεν Γκουριόν, του ιδρυτή του ισραηλινού κράτους, σε μια προσπάθεια να δηλητηριαστούν, το 1948, τα πηγάδια των εγκαταλελειμμένων παλαιστινιακών χωριών, προκειμένου να εμποδιστούν οι κάτοικοί τους να επιστρέψουν. Μέχρι το τέλος του πολέμου, το Ισραήλ κατείχε περίπου το 40% της περιοχής που αρχικά προοριζόταν για τους Παλαιστινίους με βάση το σχέδιο διαμελισμού του ΟΗΕ του 1947. Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι κατέληξαν ως απάτριδες πρόσφυγες στη Λωρίδα της Γάζας, στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και σε γειτονικές αραβικές χώρες. Μόνο μια μειοψηφία μετακινήθηκε σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Η συντριπτική πλειοψηφία των 6,2 εκατομμυρίων Παλαιστινίων που ζουν σήμερα στη Μέση Ανατολή, τρίτη ή και τέταρτη γενιά προσφύγων, παραμένουν απάτριδες.
Αυτή είναι η «Νάκμπα», η «Καταστροφή», που τιμούν κάθε χρόνο οι Παλαιστίνιοι στις 15 Μαΐου, την επομένη της ίδρυσης του κράτους του Ισραήλ: πολλοί εκτιμούν πως αυτό που προτείνει ο Ντόναλντ Τραμπ είναι μια Νάκμπα 2.0.
Πηγή: tanea.gr
