Το πρώτο μήνυμα του Αλπέρ Γκεζεραβτσί από το Διάστημα ήταν πατριωτικό. «Το μέλλον βρίσκεται στους ουρανούς», είπε μέσα από τον πύραυλο Falcon 9 που τον μετέφερε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τον Ιανουάριο του 2024. Η φράση αυτή είναι μία από τις πολλές που αποδίδονται στον Κεμάλ Ατατούρκ: ο Γκεζεραβτσί, πρώην πιλότος μαχητικών αεροσκαφών που έγινε ο πρώτος αστροναύτης της Τουρκίας, είναι αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των διαστημικών φιλοδοξιών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Τουρκική Διαστημική Υπηρεσία ιδρύθηκε το 2018 και το 2021 ο τούρκος πρόεδρος ανακοίνωσε ένα δεκαετές σχέδιο για το Διάστημα, που περιλαμβάνει αυτοσχέδιους δορυφόρους και μία προσσελήνωση. Σύμφωνα βέβαια με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, αυτή η τελευταία έπρεπε κανονικά να πραγματοποιηθεί το 2023, αναβλήθηκε όμως για το 2028. Σε κάθε περίπτωση, οι κρατικές δαπάνες για τη διαστημική έρευνα και ανάπτυξη αυξήθηκαν από 4,7 εκατ. δολάρια το 2013 σε 140 εκατ. δολάρια το 2025. Οπως θυμίζει μάλιστα το «Economist», η κυβέρνηση ξεκίνησε τον Δεκέμβριο τις εργασίες για ένα διαστημοδρόμιο στη Σομαλία, ένα έργο που έχει υπολογιστεί ότι θα κοστίσει 350 εκατ. δολάρια.
Πλεονεκτική θέση
Η απόφαση να κατασκευαστεί η εγκατάσταση αυτή στη Σομαλία αποδίδεται στην εγγύτητά της στον Ισημερινό, μια τοποθεσία που είναι πλεονεκτική για εκτοξεύσεις πυραύλων λόγω των χαμηλότερων απαιτήσεων σε καύσιμα και της καλύτερης χωρητικότητας ωφέλιμου φορτίου. Το Διάστημα, όμως, δεν είναι μόνο ζήτημα εθνικού γοήτρου για τον Ερντογάν, είναι και σημαντικό βοηθητικό στοιχείο της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας: η Αγκυρα επιβεβαίωσε ότι θέλει να χρησιμοποιήσει το διαστημοδρόμιο και ως χώρο για τη δοκιμή πυραύλων. Οπως δήλωσε άλλωστε ο πρόεδρος της Σομαλίας, η στρατηγική θέση της χώρας στο ανατολικό άκρο της ηπειρωτικής Αφρικής είναι ιδανική για την εκτόξευση πυραύλων πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό, αφού ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο να πέσουν συντρίμμια σε κατοικημένες περιοχές ή σε γειτονικές χώρες. Στο μεταξύ, ο Ερντογάν ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι η Τουρκία αναπτύσσει έναν πύραυλο με βεληνεκές 2.000 χιλιομέτρων, υπερδιπλάσιο του σημερινού Tayfun.
Η αδελφή εταιρεία
Οι τουρκικοί δορυφόροι είναι ήδη συνδεδεμένοι με τα drones της, τα οποία μπορούν να ελέγχονται οπουδήποτε στον κόσμο από τον Turksat 5B, που εκτοξεύθηκε το 2021. Ο Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, πρόεδρος της Baykar, της μεγαλύτερης τουρκικής εταιρείας κατασκευής drones (και γαμπρός του Ερντογάν), ίδρυσε το 2022 μια αδελφή εταιρεία, τη Fergani Space, για την ανάπτυξη διαστημικής τεχνολογίας. Τον περασμένο μήνα, εκτόξευσε τον δορυφόρο εντοπισμού θέσης και επικοινωνίας FGN-100-D1, έναν από τους εκατό που σχεδιάζει να θέσει σε τροχιά μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια προκειμένου να δημιουργήσει ένα παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού θέσης που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Και να σημειωθεί πως η Τουρκία έχει υποβάλει αίτηση συμμετοχής στον Διεθνή Σεληνιακό Ερευνητικό Σταθμό, έναν κινεζορωσικό αντίπαλο του αμερικανικού προγράμματος Artemis.
Φόροι στις πιστωτικές!
Ο Ερντογάν έχει ρίξει πολύ χρήμα στην αμυντική βιομηχανία, εξετάζοντας ακόμη και το ενδεχόμενο επιβολής φόρου στις πιστωτικές κάρτες και στις πωλήσεις αυτοκινήτων και ακινήτων για τη στήριξη του τομέα. Ομως το έλλειμμα του προϋπολογισμού του μπορεί να βάλει φρένο στα σχέδιά του – και ο αμυντικός τομέας δεν είναι απρόσβλητος στο brain drain της χώρας, με πολλούς μηχανικούς να φεύγουν για να εργαστούν στο εξωτερικό για πολύ καλύτερες αμοιβές. Οπως σχολιάζει χαρακτηριστικά το «Economist», μπορεί ο Ερντογάν να κοιτάζει προς τα αστέρια, αλλά οι ταλαντούχοι νέοι της Τουρκίας είναι πιο πιθανό να κοιτάζουν τα σημειώματα μισθοδοσίας τους.
Πηγή: tanea.gr
