Τα ποσοστά παχυσαρκίας παγκοσμίως έχουν υπερτριπλασιαστεί σε σχέση με το 1975, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Στις τάξεις παιδιών και εφήβων έχουν μάλιστα αυξηθεί σχεδόν πέντε φορές. Μέχρι το τέλος αυτός της δεκαετίας, εκτιμάται ότι περίπου 250 εκατομμύρια παιδιά θα είναι παχύσαρκα. Ορισμένοι χαρακτηρίζουν το φαινόμενο «βουλιμία του καπιταλισμού», αν και δεν αποτελεί αποκλειστικό γνώρισμα του ανεπτυγμένου κόσμου.
Σε ρεπορτάζ των «Financial Times» και βάσει των στοιχείων του NCD-RisC – ενός δικτύου επιστημόνων υγείας σε όλο τον κόσμο, που καταγράφει τους κινδύνους για τις μεταδοτικές ασθένειες – η Ελλάδα φιγουράρει ενδεικτικά πρώτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τρίτη παγκοσμίως σε σχετικό γράφημα για τις ηλικίες 5-19 ετών, σε «επιλεγμένες χώρες με υψηλό εισόδημα». Πολυπαραγοντικό, το πρόβλημα είναι υγειονομικό, ηθικό, αλλά και οικονομικό.
Σε αυτό το φόντο, μια νέα γενιά φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ευρέως πια από τους ενηλίκους για μείωση του βάρους – ενέσιμων και μη – πυροδοτεί διαμάχη μεταξύ ειδικών και επιστημόνων για τους ενδεδειγμένους τρόπους καταπολέμησης της παιδικής παχυσαρκίας. Από τη μια πλευρά, επισημαίνουν οι «FT», βρίσκονται επιστήμονες και γιατροί, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, που τάσσονται υπέρ της συνταγογράφησης φαρμάκων σε ανηλίκους – όπως του ενέσιμου Ozempic, που περιέχει τη δραστική ουσία σεμαγλουτίδη, η οποία κανονικά χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 – σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής, προκειμένου να σταματήσει εν τη γενέσει της η παχυσαρκία. Από την άλλη είναι γιατροί και ερευνητές που εκφράζουν ανησυχίες για την επίδραση των εν λόγω φαρμάκων σε παιδιά και εφήβους, βραχυπρόθεσμα στη σωματική ανάπτυξή τους και μακροπρόθεσμα στην ίδια την υγεία τους.
Στον προβληματισμό προστίθεται επίσης ένα οικονομικό και ηθικό ερώτημα: είναι σωστό να στηριζόμαστε στη φαρμακευτική βιομηχανία για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος, που έχει τις «ρίζες» του σε μια άλλη ραγδαία αναπτυσσόμενη βιομηχανία, αυτή του φθηνού γρήγορου φαγητού;
Διχασμός της ιατρικής κοινότητας
Κατά τον Ναβίντ Σατάρ, καθηγητή Καρδιομεταβολικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, η παχυσαρκία αποτελεί αναμφίβολα «καταστροφή» για τη σωματική και ψυχική υγεία ενός παιδιού. Κατά συνέπεια, κρίνει ότι τα οφέλη αυτών των φαρμάκων πιθανώς υπερτερούν των κινδύνων. Οπως ισχύει με τους παχύσαρκους ενηλίκους, τα υπέρβαρα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη, καρδιακά και ηπατικά προβλήματα. Οσο νωρίτερα αναπτυχθούν αυτές οι ασθένειες, τόσο μεγαλύτερες είναι οι επιπτώσεις. Και δη στο προσδόκιμο ζωής. Ομως «δεν έχω απάντηση», λέει στους «FT», στο ερώτημα εάν η «ιατρικοποίηση στα πολύ μικρά παιδιά» – ήτοι η επέκταση της ρυθμιστικής ιατρικής παρέμβασης – αποτελεί κατάλληλη λύση. «Η ιδέα της έναρξης λήψης αυτών των φαρμάκων σε εξάχρονα παιδιά είναι κάτι στο οποίο πραγματικά θα πατούσα πόδι», υπογραμμίζει ο καθηγητής Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Νταν Κούπερ.
Στο μεσοδιάστημα, παρατηρεί, τα στοιχεία δείχνουν ήδη «εκθετική αύξηση» συνταγογραφούμενων φαρμάκων για την απώλεια βάρους σε εφήβους, χωρίς να υπάρχει συνεπής, μεγάλης κλίμακας καταγραφή της επίδρασής τους. Πολλοί γιατροί επισημαίνουν ως πραγματική αιτία του προβλήματος τις κακές διατροφικές στο σπίτι και ως κίνδυνο την κατάχρηση τέτοιων φαρμάκων από ανήλικους – π.χ. μέσω διαδικτυακών φαρμακείων – χωρίς συγκατάθεση των γονέων. Εξ εμπειρίας δε ο Τομ Χίλντεμπραντ, επικεφαλής του προγράμματος διατροφικών διαταραχών και προβλημάτων σωματικού βάρους στο νοσοκομείο Mount Sinai της Νέας Υόρκης, αναφέρει ότι έχουν καταγραφεί ήδη από το 2023 ακόμη και συμπτώματα ανορεξίας μετά τη χρήση φαρμάκων για την απώλεια βάρους. Δεν αναιρείται με τον τερματισμό χρήσης τους, παρατηρεί. «Κι αυτό είναι ένα διαφορετικό είδος καταδίκης».
Πηγή: tanea.gr
