Ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ έφτασε την Τετάρτη στην Ουκρανία για να συζητήσεις σχετικά με τον ορυκτό πλούτο της, καθώς η χώρα πασχίζει να εξασφαλίσει τη στήριξη του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον πόλεμο κατά της Ρωσίας.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να προσφέρει στις ΗΠΑ σπάνιες γαίες 500 δισ. δολαρίων ως αντάλλαγμα για την οικονομική στήριξή τους στον πόλεμο.
Το πρακτορείο Reuters εξετάζει τις σπάνιες γαίες και άλλα «κρίσιμα ορυκτά» που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τις ΗΠΑ και άλλες χώρες.
Τι είναι οι σπάνιες γαίες που θέλει ο Τραμπ
Με τον όρο αυτό είναι γνωστή μια ομάδα 17 μετάλλων από τα οποία κατασκευάζονται μαγνήτες για χρήση σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα, πυραυλικά συστήματα και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Εναλλακτική λύση στη χρήση τους αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
Η αμερικανική γεωλογική υπηρεσία περιλαμβάνει συνολικά 50 χημικά στοιχεία στη λίστα των κρίσιμων ορυκτών, πολλά από τα οποία είναι σπάνιες γαίες.
Κρίσιμα θεωρούνται τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται σε στρατηγικές εφαρμογές όπως η άμυνα, η αεροναυπηγική και η πράσινη ενέργεια.
![Δείγματα σπάνιων γαιών. Από αριστερά, οξείδιο του κηρίου, οξείδιο του νεοδυμίου και ανθρακικό λανθάνιο (Reuters)](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/02/DP5BIMYQKVLXJJAYU4JIVU36ZU.jpg)
Δείγματα σπάνιων γαιών. Από αριστερά, οξείδιο του κηρίου, οξείδιο του νεοδυμίου και ανθρακικό λανθάνιο (Reuters)
Ποια ορυκτά διαθέτει η Ουκρανία
Η Ουκρανία έχει κοιτάσματα 22 από τα 34 ορυκτά που η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί κρίσιμα, σύμφωνα με δεδομένα του Κιέβου. Η λίστα περιλαμβάνει κάποιες σπάνιες γαίες και πολύτιμα μέταλλα.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωλογίας της Ουκρανίας, η χώρα διαθέτει κοιτάσματα λανθάνιου και κήριου, δύο στοιχείων που χρησιμοποιείται σε τηλεοράσεις και φωτιστικά σώματα. Διαθέτει επίσης νεοδύμιο, το οποίο χρησιμοποιείται σε ανεμογεννήτριες, καθώς και έρβιο και ύττριο, τα οποία χρησιμοποιούνται σε μια γκάμα εφαρμογών, από πυρηνικά εργοστάσια μέχρι λέιζερ,
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές έρευνες, η Ουκρανία διαθέτει επίσης σκάνδιο, όμως τα δεδομένα είναι απόρρητα.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, η Ουκρανία είναι επίσης σημαντικός δυνητικός προμηθευτής λιθίου, βηρυλλίου, μαγγανίου, γαλλίου, ζιρκονίου, γραφίτη, απατίτη, φθορίτη και νικελίου.
Η χώρα φέρεται επίσης να διαθέτει αποθέματα 500.000 τόνων λιθίου, σύμφωνα με την Κρατική Γεωλογική Υπηρεσία.
Το λίθιο απαντά κυρίως στην κεντρική Ουκρανία, ενώ στα κεντρικά και βορειοδυτικά υπάρχουν κοιτάσματα τιτανίου.
Τα δε αποθέματα γραφίτη, βασικού συστατικού στις μπαταρίες αυτοκινήτων και τους πυρηνικούς αντιδραστήρες, αντιστοιχούν στο 20% της παγκόσμιας παραγωγής.
Η Ουκρανία διαθέτει επίσης μεγάλα κοιτάσματα λιγνίτη, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος βρίσκεται πλέον υπό ρωσική κατοχή.
![Ανοιχτό ορυχείο γραφίτη στη Ζαβάλια της Ουκρανίας (Reuters)](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/02/2025-02-12T082713Z_867843490_RC2WSCAHOTDF_RTRMADP_5_UKRAINE-CRISIS-USA-GRAPHITE-1200x800.jpg)
Ανοιχτό ορυχείο γραφίτη στη Ζαβάλια της Ουκρανίας (Reuters)
Τι λέει η Ουκρανία για τις σπάνιες γαίες
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε στο Reuters στις 7 Φεβρουαρίου ότι είναι έτοιμος να συνάψει συμφωνία με τις ΗΠΑ που περιλαμβάνει την αξιοποίηση κρίσιμων ορυκτών.
Αρχικά ο Ζελένσκι είχε παρουσιάσει την ιδέα στο πλαίσιο του «σχεδίου νίκης» που ανακοινώθηκε στους συμμάχους του Κιέβου το φθινόπωρο.
Μεταξύ άλλων, το σχέδιο προτείνει τη σύναψη συμφωνιών με διεθνείς εταίρους για κοινή πρόσβαση στα στρατηγικά αποθέματα της Ουκρανίας.
Αναλυτές και οικονομολόγοι επισημαίνουν πάντως ότι αυτή τη στιγμή η Ουκρανία δεν διαθέτει ανοιχτά ορυχεία σπάνιων γαιών.
Η Κίνα, την οποία απειλεί ο Τραμπ με εμπορικό πόλεμπ, είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός σπάνιων γαιών και πολλών άλλων κρίσιμων ορυκτών.
Ποια κοιτάσματα έχει υπό τον έλεγχό του το Κίεβο
Περίπου το 40% των ουκρανικών κοιτασμάτων μετάλλων βρίσκονται τώρα υπό ρωσικό έλεγχο, σύμφωνα με εκτιμήσεις των δεξαμενών σκέψης We Build Ukraine και National Institute of Strategic Studies.
Η Ρωσία, η οποία έχει καταλάβει περίπου το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, έχει θέσει υπό τον έλεγχό της τουλάχιστον δύο ορυχεία λιθίου, ένα στο Ντονέτσκ και ένα στη Ζαπορίζια. Το Κίεβο διατηρεί τον έλεγχο των κοιτασμάτων στην κεντρική περιοχή του Κιρόβοχραντ.
Πηγή: tanea.gr