«Εντατικές προσπάθειες» να διασώσουν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα κατέβαλαν χθες καταριανοί και αιγύπτιοι διαμεσολαβητές, αφού το Ισραήλ και οι ΗΠΑ απείλησαν με επανάληψη του πολέμου αν η Χαμάς δεν απελευθερώσει το Σάββατο ομήρους –«όλους τους ομήρους», όπως δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, «τους ομήρους μας», σύμφωνα με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος απέφυγε να διευκρινίσει αν μιλάει και για τους 73 ομήρους που απομένουν στη Γάζα ή για τους τρεις που έπρεπε βάσει της συμφωνίας να απελευθερωθούν. Ενας παράλληλος αγώνας δρόμου, όμως, μοιάζει σε εξέλιξη στις αραβικές χώρες ώστε να παρουσιάσουν μία εναλλακτική πρόταση αντί του σχεδίου του Τραμπ για εκτοπισμό των Παλαιστινίων της Γάζας στην Ιορδανία και την Αίγυπτο (υπό την απειλή της διακοπής κάθε αμερικανικής βοήθειας) και μετατροπή του θύλακα σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»: σύμφωνα με πληροφορίες, οι ηγέτες της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των ΗΑΕ πρόκειται να συναντηθούν στο Κάιρο προκειμένου να συζητήσουν πρόταση της Αιγύπτου για την ανοικοδόμηση της μεταπολεμικής Γάζας, ένα σχέδιο δύο σταδίων το οποίο θα ολοκληρωθεί σε τρία με πέντε χρόνια. Επί του παρόντος, πάντως, δύσκολα προβλέπει κανείς τι θα γίνει ακόμα και μέσα στα επόμενα 24ωρα στην περιοχή. Η ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz» έκανε μία προσπάθεια, παρουσιάζοντας τρία σενάρια.
Αισιοδοξία για μια νέα συμφωνία
Το πρώτο σενάριο είναι και το πιο αισιόδοξο: ο Τραμπ, λέει, θέλει πραγματικά να δει όλους τους ομήρους να απελευθερώνονται εντός των ημερών και καταλαβαίνει τι απαιτείται – μια νέα συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Κάτι τέτοιο θα ήταν βέβαια πολύ δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο. Το Ισραήλ δεν θα συμφωνήσει ποτέ να τερματίσει τον πόλεμο μέχρι να επιστρέψει και ο τελευταίος όμηρος· η Χαμάς δεν θα απελευθερώσει ποτέ όλους τους ομήρους χωρίς να λάβει εγγυήσεις ότι ο πόλεμος έχει τελειώσει. Αντί να σπαταλά χρόνο σε πολυεπίπεδες και απογοητευτικές διαπραγματεύσεις, ο αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να πιέσει για μια γρήγορη συμφωνία που θα έδινε και στις δύο πλευρές αυτό που θέλουν – και θα έβαζε τέλος στον 16μηνο πόλεμο που ο προκάτοχός του απέτυχε να επιλύσει. Φυσικά, ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ερχόταν σε αντίθεση με την υπόσχεση του Νετανιάχου για «ολοκληρωτική νίκη» επί της Χαμάς και θα άφηνε το Ισραήλ με μια τεράστια πρόκληση να προσπαθήσει να αποσπάσει τη Χαμάς από την εξουσία στη Γάζα μέσω οικονομικής και διπλωματικής πίεσης, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τις βασικές αραβικές χώρες. Το πιο αισιόδοξο σενάριο, πράγματι, αλλά δυστυχώς, όχι το πιθανότερο. Αν οι δύο διαμεσολαβητές, Κατάρ και Αίγυπτος, δεν κάνουν άμεσα μια μεγάλη προσπάθεια να «πουλήσουν» μια τέτοια λύση στον Τραμπ και να τον πείσουν ότι θα αποδείξει πως είναι ο μεγαλύτερος διαπραγματευτής όλων των εποχών, απλώς δεν θα συμβεί.
Ο εφιάλτης ξαναξεκινά
Το οποίο μάς αφήνει με ένα τρομακτικό και επικίνδυνο σενάριο: σε αυτό, δεν γίνεται στο παρασκήνιο καμία διπλωματική προσπάθεια ώστε να εξασφαλιστεί μια ευρύτερη συμφωνία και ως αποτέλεσμα, η Χαμάς αψηφά τον Τραμπ το Σάββατο και δεν απελευθερώνει όλους τους υπόλοιπους ομήρους. Ισως απελευθερώσει τρεις. Ή ίσως να μην απελευθερώσει κανέναν, αφού καταλήξει στο συμπέρασμα ότι Νετανιάχου και Τραμπ είχαν συμφωνήσει από κοινού να τερματίσουν την κατάπαυση του πυρός ούτως ή άλλως, οπότε ποιο το νόημα; Ο πόλεμος ξαναρχίζει, λοιπόν, και κάθε ζωντανός όμηρος στη Γάζα, όπως και κάθε παλαιστίνιος κάτοικος του θύλακα, αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο θανάτου. Ενα τέτοιο σενάριο θα αύξανε παράλληλα την πιθανότητα μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση – σύμφωνα με το όραμα του Τραμπ – θα προσπαθούσε να ωθήσει τους Παλαιστίνιους νότια, προς τη χερσόνησο του Σινά, ενάντια στη δηλωμένη θέση της Αιγύπτου. Είναι ένα εφιαλτικό σενάριο και για το Ισραήλ, ιδιαίτερα για τις οικογένειες των ομήρων, και για τον λαό της Γάζας. Αλλά θα ήταν το καλύτερο για τον Νετανιάχου – και τη Χαμάς. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός θα ενίσχυε την εξουσία του, καθώς οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του θα χαίρονταν με τη συνέχιση του πολέμου· η Χαμάς θα κέρδιζε περισσότερη συμπάθεια σε όλον τον αραβικό κόσμο και θα εισέπραττε επίσης με υπερηφάνεια τα εύσημα για την καταστροφή των σχέσεων του Ισραήλ με την Αίγυπτο.
Υπάρχει, σύμφωνα πάντα με τη «Haaretz», και ένα τρίτο σενάριο, το οποίο θα συνεπαγόταν ελάχιστες αλλαγές επί του πεδίου, αλλά θα έπληττε την εικόνα και την αξιοπιστία του Τραμπ. Σε αυτό, η Χαμάς θα τηρούσε απλώς τους όρους της υφιστάμενης συμφωνίας και θα απελευθέρωνε τρεις ομήρους το Σάββατο, αλλά όχι τους υπόλοιπους 70. Η μοίρα του δεύτερου σταδίου της συμφωνίας θα παρέμενε αμφίβολη, όπως και σήμερα. Αυτό το σενάριο απέχει πολύ από την καταστροφή – πρώτα και κύρια επειδή τρεις ακόμα όμηροι θα επέστρεφαν ζωντανοί στις οικογένειές τους ύστερα από σχεδόν 500 ημέρες στην κόλαση. Αλλά θα μπορούσε επίσης να στείλει ένα μήνυμα ότι η Χαμάς δεν παίρνει πολύ στα σοβαρά τον Τραμπ και ότι οι δηλώσεις του είναι αποκομμένες από τις πραγματικές διαπραγματεύσεις τις οποίες διαχειρίζεται ο ειδικός απεσταλμένος του, ο Στίβεν Γουίτκοφ, μαζί με τους μεσολαβητές του Κατάρ και της Αιγύπτου. Οπως δήλωσε πάντως χθες αυτός ο τελευταίος, «ο πρόεδρος είπε όλα όσα όλοι πρέπει να ξέρουμε… Αναμένει να συμβεί κάτι διαφορετικό [μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου] και αν δεν συμβεί, τότε θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα».
Πηγή: tanea.gr
