Όταν την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, είπε στους Ευρωπαίους ότι «δεν μπορείτε να θεωρείτε ότι η παρουσία της Αμερικής θα διαρκέσει για πάντα», η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, κατάλαβε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε μια «υπαρξιακή στιγμή» και ότι «πρέπει να σταθεί όρθια», δήλωσε το Σάββατο. Μπορεί;
Η απάντηση στο ερώτημα πολλές φορές διαμορφώνεται, όχι από τις αντικειμενικές συνθήκες, αλλά και τις πολιτικές στοχεύσεις.
Για τον επί σειρά ετών αναπληρωτή βοηθό υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ για την ευρωπαϊκή και πολιτική του ΝΑΤΟ (2009 έως το 2018), Τζιμ Τάουνσεντ, οι Ευρωπαίοι «δεν το έχουν» τουλάχιστον ακόμα.
Όπως αναφέρεται σε ανάλυση του περιοδικό Foreign Policy –που υιοθετεί την αντιρωσική ευρωπαϊκή τάση- εάν οι ΗΠΑ αποσύρουν ξαφνικά τους 100.000 στρατιώτες τους που σταθμευμένοι σε όλη την Ευρώπη, τότε σύμφωνα με ειδικούς η τελευταία θα δυσκολευόταν να αμυνθεί σε περίπτωση επίθεσης.
«Οι Ευρωπαίοι είναι ήδη με το ένα πόδι σε ένα σενάριο όπου δεν θα υπάρχουν καν δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Θα είναι μόνο αυτοί. Και μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή, δεν έχουν τη μάζα, δεν έχουν το βάθος, τον πάγκο για να μπορούν να κάνουν όλα αυτά που κάνουν οι δυνάμεις των ΗΠΑ εκεί αυτή τη στιγμή», είπε στο Foreign Policy, ο Τζιμ Τάουνσεντ.
Η Ευρώπη τώρα «κοιτάζει στην άβυσσο», είπε ο Τάουνσεντ και προειδοποίησε ότι «οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι δεν βρίσκονται σε πολύ καλή θέση για να γυρίσουν απλώς έναν διακόπτη» και να αναλάβουν τα καθήκοντα των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
«Αν η Ευρώπη είχε προηγηθεί πριν από 10 χρόνια και έκανε ό,τι χρειαζόταν για να πάρει τον αριθμό των δυνάμεων και τον εξοπλισμό, θα ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει τους Ρώσους», είπε «Οι Ρώσοι δεν έχουν ύψος 10 πόδια», πρόσθεσε ο Τάουνσεντ, αλλά έχουν γίνει «σκληραγωγημένοι στη μάχη» και «πιο σύγχρονοι» τα τελευταία χρόνια.
Τι χρειάζεται να κάνει η Ευρώπη;
Το ΝΑΤΟ έχει έναν σχετικά μέτριο άμεσο προϋπολογισμό περίπου 4,8 δισ. δολ. που όλα τα μέλη συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία να ηγούνται του πακέτου συνεισφέροντας περίπου το 16 τοις εκατό του ετήσιου προϋπολογισμού της συμμαχίας η καθεμία. Αλλά οι ατομικές δαπάνες από κάθε χώρα θεωρούνται πιο σημαντικές από την άποψη της συνολικής ισχύος της συμμαχίας.
Η νέα αμερικανική προεδρία πιέζει τους Ευρωπαίους να δαπανήσουν 5% του ΑΕΠ στην άμυνα, από 2% που ήταν το κατώφλι, το οποίο μόλις 23 από τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ το πέτυχαν. Επίσης,το ΝΑΤΟ βάζει χέρι και στο είδος του αμυντικού εξοπλισμού που καλούνται να προμηθευτούν οι σύμμαχοι.
«Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να καθόμαστε στο πίσω κάθισμα και να πιστεύουμε ότι κάποιος οδηγεί το αυτοκίνητο. Όχι, πρέπει να οδηγήσουμε το αυτοκίνητο», είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας Margus Tsahkna στο Foreign Policy. Προσέθεσε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ που θα επιτύχουν τον στόχο του 5% του Τραμπ εξαρτάται από το «πόσο ρεαλιστικά κατανοούμε πραγματικά την απειλή από τη Ρωσία», αλλά είπε ότι πιστεύει ότι η Εσθονία και άλλα κράτη της Βαλτικής είναι πιθανό να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο δαπανών τα επόμενα χρόνια.
Δεν φτάνουν τα χρήματα
Όπως αναφέρουν αναλυτές στο αμερικανικό περιοδικό. δεν αρκεί μόνο η αύξηση των δαπανών για να λυθεί το πρόβλημα.
«Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ρέπει επίσης να είναι στρατηγικοί για το πώς και πού ξοδεύουν αυτά τα χρήματα».
Είναι καλό που η Ευρώπη αναγνωρίζει την ανάγκη να δαπανήσει περισσότερα για την άμυνα, αλλά από πολλές απόψεις είναι «πολύ αργά» και οι σύμμαχοι των ΗΠΑ εκεί λειτούργησαν με «ευσεβείς πόθους» και καθυστέρησαν να κάνουν αλλαγές για πάρα πολύ καιρό, είπε ο Τάουνσεντ.
Το ΝΑΤΟ έχει συντάξει σταθερά περιφερειακά αμυντικά σχέδια, πρόσθεσε, αλλά πέρα από αυτό, η Ευρώπη πρέπει να αξιολογήσει «γρήγορα» πού θα ήταν τα κενά «στη γραμμή κατά της Ρωσίας» εάν οι ΗΠΑ αποχωρούσαν, και στη συνέχεια να καθορίσει ποιες χώρες θα μπορούσαν να καλύψουν το κενό.
«Αυτό που έκανε ο Τραμπ, ειλικρινά, είναι ότι έβγαλε τον επίδεσμο, κάτι που ήταν πολύ οδυνηρό», είπε ο Τάουνσεντ, προσθέτοντας ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αποκαλύψει τους τρόπους με τους οποίους «οι Ευρωπαίοι έχουν ατροφήσει με την πάροδο του χρόνου».
Τι συμφέρει την Ελλάδα
Όπως ειπώθηκε η απάντηση στο ερώτημα εάν μπορεί να βαδίσει μόνη της Ευρώπη διαμορφώνεται, και από τις πολιτικές στοχεύσεις.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η Ρωσία δεν είναι σίγουρα στρατιωτικός εχθρός. Τα όπλα που προμηθεύεται η Ελλάδα έχουν εξεταστεί από Έλληνες ειδικούς και αξιωματικούς ως προς τις δυνατότητές τους, ώστε να ανταποκρίνονται στις επιχειρησιακές ανάγκες της χώρας.
Ο Ελληνικός Στρατός ήταν -σοφά- δομημένος ώστε να αντιμετωπίσει κυρίως τυχόν τουρκική επίθεση, -η Ελλάδα απειλείται με casus belli- όπως τη δεκαετία του 1940 προετοιμαζόταν για την βουλγαρική και αργότερα ιταλική επίθεση.
Τέλος, η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει τόσο μεγάλες αμυντικές δαπάνες που απαιτούν οι Ευρωπαίοι, ξαφνικά. Η τρομολαγνεία του Βελγίου ή της Αγγλίας όσον αφορά τη Ρωσία, δεν μπορεί να υπαγορεύει το αμυντικό δόγμα άλλων χωρών, όπως της Ελλάδας με δικές ανάγκες και προτεραιότητες.
Πηγή: in.gr