Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι θα ξεκινήσει στρατηγικό διάλογο για την επέκταση της προστασίας που προσφέρει το πυρηνικό οπλοστάσιο της Γαλλίας στους Ευρωπαίους εταίρους της, σε μία προσπάθεια να πάρει τα ηνία στην ήπειρο απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ. Γι’ αυτό, άλλωστε, και δεν διστάζει να προειδοποιήσει τον λαό του να είναι «έτοιμος δια παν ενδεχόμενο», επισείοντας τον κίνδυνο της ρωσικής απειλής και καμαρώνοντας για τα πυρηνικά της χώρας του, λες και η υπόλοιπη Ευρώπη – ή μάλλον, οι λαοί της – έχουν αποφασίσει να πάνε σε πυρηνικό πόλεμο οσονούπω…
Πόσο ρεαλιστική είναι όμως η πρόταση του Μακρόν για επέκταση της «πυρηνικής ομπρέλας» στην Ευρώπη; Μπορεί να αντικαταστήσει την αμερικανική; Σε αυτά τα ερωτήματα απαντά με ανάλυσή του το πρακτορείο Reuters.
Κατ΄αρχήν, να ειπωθεί πως η πρωταρχική πυρηνική αποτροπή της Ευρώπης προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και αποτελεί σύμβολο της διατλαντικής αλληλεγγύης εδώ και δεκαετίες.
Η Γαλλία διαθέτει πολύ μικρότερο πυρηνικό οπλοστάσιο από τον σύμμαχό της στο ΝΑΤΟ, αλλά η Μόσχα απάντησε στα σχόλια του Μακρόν λέγοντας ότι η πυρηνική ρητορική του αποτελεί απειλή για την Ρωσία.
Αυτό, στην αρχή, γιατί μια ημέρα αργότερα ο ίδιος ο Βλαντίμιρ Πούτιν, χωρίς να αναφερθεί στον Μακρόν, σχολίασε χαρακτηριστικά: «Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουν πίσω στην εποχή του Ναπολέοντα, ξεχνώντας ποιος ήταν το τέλος του».
Γιατί συζητείται τώρα η γαλλική πυρηνική αποτροπή;
Σε κάθε περίπτωση, η αμφισβήτηση από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ της κατανομής των βαρών στο ΝΑΤΟ και τα ανοίγματά του προς την Ρωσία, καθώς προσπαθεί – με τον δικό του, «μοναδικό» τρόπο – να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, έχουν οδηγήσει σε υπαρξιακά ερωτήματα στην Ευρώπη σχετικά με τη διατλαντική σχέση και τη δέσμευση της Ουάσινγκτον να συμβάλει στην υπεράσπιση των Ευρωπαίων συμμάχων της.
Ο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος πιθανότατα θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, δήλωσε ότι φοβάται πως το ΝΑΤΟ μπορεί να μην παραμείνει στην «τρέχουσα μορφή» του μέχρι τον Ιούνιο και τάχθηκε υπέρ μιας πιο προσεκτικής εξέτασης της γαλλικής και βρετανικής πυρηνικής αποτροπής.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη και δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες, που έχουν αναπτυχθεί σε βάσεις σε όλη την ήπειρο. Παρέχουν ορισμένες στρατιωτικές δυνατότητες που η Ευρώπη δεν μπορεί να συναγωνιστεί – από τον ανεφοδιασμό στον αέρα μέχρι την πυρηνική της ομπρέλα.
Η πυρηνική αποτροπή είναι κατοχυρωμένη στο άρθρο V του ΝΑΤΟ και υποστηρίζεται εδώ και δεκαετίες από Αμερικανούς πολιτικούς. Αλλά οι διαβεβαιώσεις ότι τα πυρηνικά όπλα αποτελούν βασικό μέρος της αποτρεπτικής στρατηγικής της συμμαχίας δεν είναι νομικά δεσμευτικές.
Πόσο μεγάλο είναι το πυρηνικό οπλοστάσιο της Γαλλίας;
Η Γαλλία είναι η μόνη πυρηνική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την αποχώρηση της Βρετανίας από το μπλοκ, και το Παρίσι είναι υπερήφανο για την ανεξάρτητη πυρηνική αποτροπή του.
Η χώρα δαπανά ετησίως περίπου 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ για τη συντήρηση του αποθέματός της, που αποτελείται από 290 υποβρύχια και εναέρια πυρηνικά όπλα, το τέταρτο μεγαλύτερο στον κόσμο. Ξοδεύει περίπου το 15% του ετήσιου αμυντικού της προϋπολογισμού για τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών της δυνατοτήτων.
Οι ΗΠΑ και η Ρωσία διαθέτουν αμφότερες περισσότερες από 5.000 πυρηνικές κεφαλές, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων. Οι ΗΠΑ διαθέτουν 1.700 πυρηνικές κεφαλές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Βρετανία περιγράφει το πυρηνικό της πρόγραμμα ως «επιχειρησιακά ανεξάρτητο», αλλά προμηθεύεται πυραυλική τεχνολογία από τις ΗΠΑ και εξαρτάται από τους Αμερικανούς για την αγορά και την υποστήριξη συντήρησης.
Τι λέει το πυρηνικό δόγμα της Γαλλίας;
Το δόγμα είναι αμυντικό, σχεδιασμένο να αποτρέπει πιθανούς επιτιθέμενους διατηρώντας μια αξιόπιστη πυρηνική απειλή και να προστατεύει τα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας. Ο Μακρόν δήλωσε ότι τα συμφέροντα αυτά έχουν «ευρωπαϊκή διάσταση», χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.
Η πολιτική τής «αυστηρής επάρκειας» σημαίνει ότι το γαλλικό πυρηνικό οπλοστάσιο διατηρείται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο και θα χρησιμοποιείται μόνο σε ακραίες περιστάσεις αυτοάμυνας.
Ο Μακρόν, όπως και προηγούμενοι Γάλλοι πρόεδροι, αρνήθηκε να θέσει το γαλλικό πυρηνικό αποτρεπτικό όπλο υπό τη διοίκηση της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ. Και διατήρησε αυτή τη θέση στην ομιλία του, την Τετάρτη.
Πυρηνική ομπρέλα Γαλλίας vs ΗΠΑ
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η Γαλλία δεν προσφέρει μια εκτεταμένη δέσμευση αποτροπής ή απάντησης σε πυρηνικές ή μη πυρηνικές απειλές για τους συμμάχους για την υπεράσπισή τους.
Η Γαλλία διαθέτει μόνο ένα κλάσμα του αριθμού των εναέριων πυρηνικών όπλων που μπορούν να παρέχουν οι ΗΠΑ. Οποιαδήποτε αναβάθμιση των συστημάτων της θα ήταν δαπανηρή και θα απαιτούσε σημαντικές υλικοτεχνικές και επιχειρησιακές αλλαγές, σε μια εποχή που οι κυβερνήσεις – και δη αυτή στην χώρα του – είναι ήδη πιεσμένες οικονομικά. Η Γαλλία θα μπορούσε να χρειαστεί έως και μια δεκαετία για να αυξήσει το οπλοστάσιό της μόνο κατά 100 πυρηνικές κεφαλές, λένε οι ειδικοί.
Οι ΗΠΑ αναπτύσσουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο σε όλη την Ευρώπη. Το πυρηνικό δόγμα της Γαλλίας έχει απαγορεύσει τη στάθμευση ατομικών όπλων εκτός Γαλλίας.
«Στην παρούσα κατάσταση, οι γαλλικές και βρετανικές πυρηνικές δυνάμεις αποτελούν συμπλήρωμα της εκτεταμένης αποτροπής των ΗΠΑ, αλλά δεν θα αποτελούσαν βιώσιμη λύση σε περίπτωση μιας ξαφνικής απόσυρσης των αμερικανικών πυρηνικών δυνάμεων», δήλωσε το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών που εδρεύει στην Ουάσινγκτον, προσθέτοντας πως «η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν παρέχουν εγγύηση εκτεταμένης αποτροπής με τον τρόπο που το κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ».
Και μετά τι;
Δεν υπάρχει καμία πρόταση αντικατάστασης της αμερικανικής πυρηνικής υποδομής με μία αντίστοιχη.
Οι σύμμαχοι θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στις γαλλικές πυρηνικές ασκήσεις και εκπαιδεύσεις, μέσω της παροχής αεροπορικής συνοδείας και της ανάπτυξης εφοδιασμού και υλικοτεχνικής υποστήριξης, με στόχο τη δημιουργία ενός βαθμού διαλειτουργικότητας, υποστηρίζουν οι αναλυτές.
Η Γαλλία διαθέτει πολεμικά αεροσκάφη Rafale, ικανά να μεταφέρουν πυρηνικούς πυραύλους. Τα αεροπλάνα αυτά θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε όλη την Ευρώπη, με στόχο τη δημιουργία μιας «στρατηγικής ασάφειας» για την Ρωσία.
Το ζήτημα του κατά πόσον οι εταίροι της ΕΕ θα μπορούσαν να συμβάλουν στο κόστος διατήρησης ή αναβάθμισης της γαλλικής αποτροπής είναι όμως ένα άλλο θέμα, διόλου αμελητέο.
Πηγή: in.gr
