Τρία χρόνια συμπληρώθηκαν στις 24 Φεβρουαρίου από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Επίσημες αναφορές υπολογίζουν τα θύματα αυτά τα τρία χρόνια μεταξύ 174.000 και 320.000. Οι τραυματίες βέβαια είναι πολύ περισσότεροι. Σε αυτό το πλαίσιο, «ΤΑ ΝΕΑ» προσπάθησαν να ρίξουν φως στη ζωή των τραυματιών πολέμου και στις προσπάθειες αποκατάστασής τους.
Βασικός πυλώνας των προσπαθειών αποκατάστασης είναι το φιλανθρωπικό πρόγραμμα «Recovery», μια πρωτοβουλία του επιχειρηματικού ζεύγους Βίκτορ και Ολένα Πιντσούκ. Ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2022 και λειτουργεί ήδη 16 υπερσύγχρονα κέντρα εντός των δημόσιων νοσοκομείων της Ουκρανίας. Η επικεφαλής του προγράμματος, Σβιτλάνα Γκριτσένκο, μας είπε ότι έχουν περιθάλψει μέχρι στιγμής περισσότερους από 22.000 βετεράνους πολέμου, δωρεάν.
«Το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά σε στρατιώτες, με στόχο είτε την πλήρη αποκατάστασή τους για επιστροφή στο μέτωπο είτε την επανένταξή τους στην πολιτική ζωή με όσο το δυνατόν πιο βιώσιμες συνθήκες έπειτα από σοβαρούς τραυματισμούς. Το προσωπικό αποτελείται από γιατρούς φυσικής αποκατάστασης, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγους, νοσηλευτές και κοινωνικούς λειτουργούς. Δεν είναι απλώς χώροι περίθαλψης, αλλά ένα απαιτητικό περιβάλλον όπου οι τραυματίες εργάζονται σκληρά για την ανάκτηση της υγείας τους. Κάθε μέρα αφιερώνουν τουλάχιστον τέσσερις ώρες σε εξειδικευμένα προγράμματα αποκατάστασης, γυμνάζοντας τα σώματά τους υπό την καθοδήγηση ειδικών, με έμφαση στην αποκατάσταση των τραυμάτων τους», σημειώνει η κυρία Γκριτσένκο, προσθέτοντας ότι οι προσπάθειες αποκατάστασης επικεντρώνονται και σε πρακτικά ζητήματα, όπως το να βοηθήσουν τραυματίες να ανακτήσουν την ικανότητα να οδηγούν (αν είχαν αυτή τη συνήθεια στη ζωή τους προ πολέμου, για παράδειγμα) ή να αγκαλιάζουν το βρέφος τους ενώ έχουν προχωρήσει σε ακρωτηριασμό.
Ο τραυματισμός του Ολεξάντρ
Ο Ολεξάντρ Μπατάλοφ μεγάλωσε στο Κίεβο, όπου εργαζόταν ως μασέρ και χειροπράκτης. Στις 14 Φεβρουαρίου 2023 κλήθηκε να υπηρετήσει ως οπλίτης και γιατρός. Βάση του ήταν το χωριό Κλιτσίβκα, στην περιοχή του Ντονέτσκ, εκεί όπου η ρωσική εισβολή βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη.
Στις 19 Ιουλίου 2023, κατά την προέλαση μέσα στο δάσος υπό συνεχή βομβαρδισμό, ο Ολεξάντρ τραυματίστηκε στο πόδι και παρέμεινε στο σημείο για περισσότερες από έξι ώρες. Οι συμπολεμιστές του έσφιξαν το τραύμα για να σταματήσουν την αιμορραγία, με αποτέλεσμα το πόδι του να πρηστεί υπερβολικά. «Οσο βρισκόμουν στο έδαφος, έλεγα στον εαυτό μου ότι πρέπει να επιβιώσω, ότι δεν πρέπει να χάσω την πίστη και τη συνείδησή μου. Ακουγα τις βόμβες να πέφτουν και σκεφτόμουν πως αν χάσω την εμπιστοσύνη μου, θα πεθάνω και δεν θα προλάβουν να με απομακρύνουν. Ο πόνος γινόταν όλο και χειρότερος, το πρήξιμο επίσης, αλλά δεν τα παράτησα».
Τρεισήμισι μήνες, δώδεκα επεμβάσεις
Η αποκατάστασή του ξεκίνησε ενάμιση μήνα μετά, καθώς χρειάστηκαν δώδεκα επεμβάσεις για την αφαίρεση του κατεστραμμένου άκρου και την επούλωσή του. Η διαδικασία διήρκεσε τρεισήμισι μήνες, με έμφαση στη μείωση του οιδήματος, καθώς το πόδι του είχε διογκωθεί τέσσερις φορές πάνω από το φυσιολογικό του μέγεθος λόγω του συνδρόμου Τουρνικέ. «Είμαι από το πρωί μέχρι το απόγευμα στους χώρους αποκατάστασης. Γυμνάζομαι για να δυναμώσω το σώμα μου και να μπορέσω να έχω μια κανονική ζωή».
Σήμερα, χρησιμοποιεί προσθετικό πόδι – το οποίο έχει ήδη αντικαταστήσει δύο φορές με ένα μοντέλο που διαθέτει ηλεκτρικό γόνατο – και συνεχίζει να προσαρμόζεται στις νέες του συνθήκες.
Ο Φάρες Καλουζάνιν απαντά στη βιντεοκλήση από το κέντρο αποκατάστασης στο Κίεβο. «Μόλις τελείωσα τη φυσικοθεραπεία και είμαι διαθέσιμος», μου λέει.
Πριν κληθεί να υπηρετήσει, εργαζόταν σε μια εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου. Τοποθετήθηκε σε μία από τις ομάδες που χειρίζονται τα Bukovel – ουκρανικά αντι-ντρόουν συστήματα που επιχειρούν στο Ντονμπάς, καταστρέφοντας εχθρικά ντρόουν και διακόπτοντας το τηλεπικοινωνιακό σήμα του αντιπάλου. «Στην ουσία, λόγω ηλικίας – είμαι 32 ετών – δεν με έστειλαν στην πρώτη γραμμή. Επίσης, λόγω της εμπειρίας μου, με τοποθέτησαν σε αυτή την ομάδα».
Οι επιχειρήσεις γίνονταν περίπου πέντε χιλιόμετρα πίσω από το μέτωπο, γεγονός που τους προστάτευε από τον άμεσο κίνδυνο. «Τα ντρόουν τα καταρρίπταμε, και αν οι Ρώσοι προήλαυναν, απομακρυνόμασταν άμεσα. Παρ’ όλα αυτά, οι συνθήκες ήταν δύσκολες: οι ομάδες μας αποτελούνταν από πέντε άτομα, ακολουθούσαμε τον στρατό, μέναμε στο ύπαιθρο, κουβαλούσαμε εξοπλισμούς και έπρεπε να προστατεύσουμε το μηχάνημα με κάθε κόστος. Το κρύο ήταν ανυπόφορο, ανάβαμε διαρκώς φωτιές για να ζεσταθούμε».
Το αεροσκάφος – δολοφόνος
Τον ρωτάω πώς τραυματίστηκε. Οι Ρώσοι έχουν αναπτύξει ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος, το ZALA Lancet, το οποίο, μόλις εντοπίζει στόχο, γίνεται μη ανιχνεύσιμο και επιτίθεται. «Ετσι κι έγινε. Η ομάδα μου στάθηκε τυχερή – εκτός από το πόδι μου. Στην αρχή πίστευα ότι θα γλίτωνα, ότι όλα θα πήγαιναν καλά. Το πόδι μου ήταν διαλυμένο, τα κόκαλα σπασμένα, αλλά ήλπιζα ότι απλώς θα θρέψουν και θα επανέλθει».
Μία εβδομάδα αργότερα, μεταφέρθηκε από το Χάρκοβο στο Κίεβο. «Ξύπνησα ένα πρωί και είδα πολλούς γιατρούς να μπαινοβγαίνουν στο δωμάτιο – κατάλαβα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Μου είπαν πως έπρεπε να ανοίξουν το τραύμα για να δουν αν υπήρχε αίμα, αν το κρέας ήταν ζωντανό. Διαπιστώσαμε ότι η κατάσταση ήταν μη αναστρέψιμη. Τότε τους είπα να το κόψουν. Είχα δει άλλους να έχουν πολύ ελαφρύτερα τραύματα και να πεθαίνουν ή να χάνουν και τα δύο πόδια. Οπότε είπα να προχωρήσουμε».
Η αποκατάστασή του προχωρά αργά, καθώς έχουν καταστραφεί νεύρα στο πόδι. Ωστόσο, είναι αισιόδοξος. «Δεν το πήρα τόσο άσχημα – ούτε εγώ ούτε η σύζυγός μου. Γιατί κανείς από τους δυο μας δεν πίστευε ότι θα γυρίσω ζωντανός».
Σ.σ.: Ευχαριστίες στους Αρτούρ Μαρς και Ιρίνα Κοβαλένκο για τη βοήθειά τους.
Πηγή: tanea.gr