Ο Κιρ Στάρμερ απέτισε φόρο τιμής σε βρετανούς στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους στο Αφγανιστάν πριν από 13 χρόνια.
Σε όλους τους πολέμους στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, είπε ο Στάρμερ στους βουλευτές, 642 άτομα είχαν πεθάνει «πολεμώντας για τη Βρετανία μαζί με τους συμμάχους μας». Πολλοί περισσότεροι είχαν τραυματιστεί. «Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τη γενναιότητα και τη θυσία τους», δήλωσε ο ίδιος.
Όμως, τα αφιερώματα του πρωθυπουργού δεν αφορούσαν μόνο τις οικογένειες των χαμένων στρατιωτών. Ούτε ήταν μόνο για τα βρετανικά αυτιά. Είχαν επίσης σκοπό να ακουστούν δυνατά και καθαρά στις ΗΠΑ, μέσα στην κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, κυρίως από τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος την προηγούμενη ημέρα είχε εμφανιστεί να μην σέβεται τα βρετανικά στρατεύματα λέγοντας ότι η συμμετοχή των ΗΠΑ στην οικονομία της Ουκρανίας είναι «καλύτερη εγγύηση ασφάλειας από 20.000 στρατιώτες από κάποια τυχαία χώρα που δεν έχει πολεμήσει σε πόλεμο εδώ και 30 ή 40 χρόνια».
Η αντίδραση στον Τραμπ
Λιγότερο από μια εβδομάδα μετά την συζήτηση του Στάρμερ με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι απόψεις σχετικά με το πώς πρέπει να αντιδράσει κανείς στη νέα αμερικανική κυβέρνηση είχαν εξελιχθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα κάπως αλλοπρόσαλλα και ενίοτε προσβλητικά σχόλια του Τραμπ και του Βανς για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, είχαν αφήσει τους πολιτικούς σε αυτή την πλευρά του Ατλαντικού να αντιμετωπίσουν δύο πραγματικότητες: Πρώτον, ότι έπρεπε, με κάποιο τρόπο, να βρουν τρόπους να αντιδράσουν στον Τραμπ και τον Βανς χωρίς να υποδαυλίσουν τις εντάσεις σε ακόμη πιο επικίνδυνα επίπεδα. Και δεύτερον ότι μακροπρόθεσμα έπρεπε να διαμορφώσουν ένα πραγματικό σχέδιο για έναν κόσμο στον οποίο οι ΗΠΑ δεν θα ήταν πλέον ο ακρογωνιαίος λίθος της δυτικής ασφάλειας, αναφέρει δημοσίευμα του Guardian.
Όπως το έθεσε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης: «Έχει γίνει σαφές ότι ο Τραμπ δεν λέει αυτά που λέει μόνο και μόνο για να μας ταρακουνήσει, αλλά τα λέει επειδή τα εννοεί».
Εν μέσω της αναταραχής, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρισκόταν την Πέμπτη στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει σε σύνοδο κορυφής της ΕΕ που συγκλήθηκε για την αντιμετώπιση της κρίσης ασφαλείας. Υπό τον ήχο αυθόρμητων χειροκροτημάτων, οι ηγέτες της ΕΕ σηκώθηκαν όρθιοι για να του σφίξουν το χέρι, προσφέροντας χτυπήματα στην πλάτη και φιλιά στον αέρα. Ενώ ο Ζελένσκι βρισκόταν εκεί, ο απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ έδωσε μια βάναυση αιτιολόγηση της απόφασης της χώρας του να παγώσει τη στρατιωτική βοήθεια: «Ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο μπορώ να το περιγράψω είναι σαν να χτυπάς ένα μουλάρι στη μύτη. Τους τραβάς την προσοχή».
Μπροστά σε μία αλλαγή
Τα σημάδια ότι η Ευρώπη βρισκόταν σε μια ιστορική αλλαγή ακούγονταν παντού, από τη ρητορική του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, τις εξαιρετικά φιλόδοξες ιδέες για συλλογική άμυνα που διατυπώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέχρι την ανακοίνωση την Παρασκευή του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ ότι όλοι οι άνδρες στη χώρα του θα πρέπει να υποβληθούν σε στρατιωτική εκπαίδευση.
Αλλά ήταν στη Γερμανία που η αλλαγή ήταν σεισμική. Μετά από μήνες προεκλογικής εκστρατείας για την υπεράσπιση του αυστηρού «φρένου χρέους» της χώρας του, ο νέος καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς έκλεισε συμφωνία με τους πιθανούς εταίρους του στον συνασπισμό, το SPD, για τη συγκέντρωση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ για την άμυνα και τις υποδομές. Οι αυστηροί κανόνες για το χρέος στήριξαν ολόκληρη την οικονομική δομή της μεταπολεμικής Γερμανίας.
«Δεδομένης της απειλής για την ελευθερία μας και την ειρήνη στην ήπειρό μας, το μότο για την άμυνά μας πρέπει να είναι – ό,τι χρειαστεί», δήλωσε ο Μερτς.
Ο Μακρόν, ο οποίος έχει υποστηρίξει την «στρατηγική αυτονομία» της Ευρώπης από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2017, θα μπορούσε να αισθάνεται μια αίσθηση δικαίωσης.
«Επιθυμία μας είναι να αποτελέσουμε μια δύναμη ειρήνης και ισορροπίας», δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά την έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ. «Να εξοπλιστούμε για να αποφύγουμε τον πόλεμο του αύριο».
Περιέγραψε τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, ως «ιμπεριαλιστή που επιδιώκει να ξαναγράψει την ιστορία».
Η Ευρώπη αλλιώς
«Η Ευρώπη βγαίνει μπροστά», δήλωσε στον Observer μία από τους συμμάχους του Μακρόν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Βάλερι Χάιερ, επικεφαλής της φιλελεύθερης ομάδας Renew.
«Οι χώρες της ΕΕ πρέπει τώρα να διατηρήσουν το νέο ρυθμό και να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει, δηλαδή τις κοινές αμυντικές δαπάνες και την κοινή πυρηνική αποτροπή», πρόσθεσε η ίδια, αναφερόμενη στην πρόταση του Μακρόν να συζητηθεί η επέκταση της πυρηνικής ομπρέλας της Γαλλίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Οι εφημερίδες της Γερμανίας αναγνώρισαν το μέγεθος της στιγμής για μια χώρα που για πολύ καιρό, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, απέφευγε την άμεση στρατιωτική συμμετοχή.
«Σε αυτή την ιστορική καμπή, η Γερμανία δεν μπορεί να σκύψει το κεφάλι», δήλωσε η Μαρίνα Κορμπάκι, γράφοντας στο Der Spiegel. «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να φέρει κοντά τους Ευρωπαίους, να τους ενθαρρύνει και να τους καθοδηγήσει ώστε να «σφραγίσουν» τη δική τους ασφάλεια. Πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα, πρέπει επιτέλους να διαμορφώσει την Bundeswehr σε έναν ισχυρό στρατό, με επενδύσεις σε υλικό και προσωπικό. Μόνο τότε θα ακολουθήσουν και άλλα κράτη το παράδειγμά της. Μόνο τότε ο Ρώσος Βλαντίμιρ Πούτιν θα πάρει στα σοβαρά την Ευρώπη».
Αργότερα αυτόν τον μήνα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα συμπληρώσει τις λεπτομέρειες του σχεδίου της για τη χρηματοδότηση της άμυνας, όταν παρουσιάσει την πολυαναμενόμενη «Λευκή Βίβλο».
Οι δημοσιονομικοί κανόνες θα χαλαρώσουν για να επιτραπεί στα κράτη μέλη να αυξήσουν τα ελλείμματα και το χρέος για να χρηματοδοτήσουν στρατιωτικές αγορές, ένα μέτρο που θα μπορούσε να συγκεντρώσει 650 δισ. ευρώ αν κάθε χώρα έκανε το μέγιστο δυνατό.
Τα αναπτυξιακά κονδύλια της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να αναδιατεθούν για την άμυνα, εάν το επιλέξουν οι κυβερνήσεις. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να λαμβάνουν δάνεια από ένα ταμείο ύψους 150 δισ. ευρώ, δανεικά χρήματα που θα εξασφαλίζονται από αχρησιμοποίητα χρήματα του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Με την Ουγγαρία να προσπαθεί να σταθεί εμπόδιο στην ΕΕ, οι Βρυξέλλες διερευνούν όλο και περισσότερο πώς μπορούν να προωθήσουν την υποστήριξη προς την Ουκρανία μέσω «συνασπισμών των προθύμων» και όχι μέσω της ομοφωνίας μεταξύ των μελών του μπλοκ.
Η θέση των ΗΠΑ για την Ουκρανία
Οι όποιες αμφιβολίες είχαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες για τις προθέσεις του Τραμπ απέναντι στην Ουκρανία έχουν πλέον διαλυθεί βάναυσα. Η Ντάουνινγκ Στριτ εξακολουθεί να επιμένει ότι βρίσκεται σε συνεχή συζήτηση με την κυβέρνηση Τραμπ σχετικά με το ενδεχόμενο οι Ηνωμένες Πολιτείες να προσφέρουν μόνιμη εγγύηση ασφαλείας εάν υπογραφεί ειρηνευτική συμφωνία.
Η κυβέρνηση Τραμπ διέταξε την αμερικανική εταιρεία τεχνολογίας Maxar να σταματήσει να μοιράζεται με την Ουκρανία τις δορυφορικές εικόνες της για τις ρωσικές θέσεις στο πεδίο της μάχης.
Αυτά τα τιμωρητικά μέτρα άφησαν τους Ουκρανούς να παραπαίουν. Τα συστήματα συναγερμού που προειδοποιούσαν τους πολίτες για επερχόμενους πυραύλους και την απογείωση ρωσικών βομβαρδιστικών αεροσκαφών δεν λειτουργούσαν πλέον αποτελεσματικά. Η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε ζοφερά αυτή τη νέα κατάσταση, εξαπολύοντας την Παρασκευή μια μεγάλη αεροπορική επιδρομή εναντίον του ενεργειακού δικτύου και των ιδιωτικών κατοικιών της Ουκρανίας. Ο Τραμπ αδιαφόρησε για το μακελειό που είχε επιτρέψει. Ήταν «αυτό που θα έκανε ο καθένας», είπε.
Λίγες ώρες μετά το πάγωμα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, το Κρεμλίνο εξαπέλυσε μεγάλη επίθεση κατά των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας στην περιοχή του Κουρσκ, όπου το Κίεβο κατέχει εδώ και επτά μήνες μια μικρή περιοχή στο εσωτερικό της δυτικής Ρωσίας. Τα βορειοκορεατικά και ρωσικά στρατεύματα διέσπασαν, νότια της ρωσικής πόλης Σούντζα, που βρίσκεται υπό ουκρανική κατοχή. Άγνωστος αριθμός Ουκρανών στρατιωτών σκοτώθηκε.
Περίπου 10.000 ουκρανοί στρατιώτες εντός της περιφέρειας Κουρσκ κινδυνεύουν με περικύκλωση. Τις επόμενες ημέρες – καθώς ουκρανοί και αμερικανοί αξιωματούχοι συναντώνται στη Σαουδική Αραβία – ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια δύσκολη απόφαση. Ήλπιζε να χρησιμοποιήσει το έδαφος ως «χαρτί» στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Μαζί με τον επικεφαλής διοικητή της Ουκρανίας συνταγματάρχη Ολεξάντρ Σίρσκι, ο Ζελένσκι μπορεί είτε να διατάξει την αποχώρηση είτε να ελπίζει ότι μια σφαγή μπορεί με κάποιο τρόπο να αποφευχθεί.
Μετά την οξεία συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι και η ομάδα του προσπάθησαν να διορθώσουν τις σχέσεις τους με τον Τραμπ. Την περασμένη εβδομάδα ο Ζελένσκι σκιαγράφησε πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει μια κατάπαυση του πυρός: μια «εκεχειρία» στον ουρανό, η οποία θα έβλεπε και τις δύο πλευρές να σταματούν τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, και μια παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μαύρη Θάλασσα. Δεν έγινε καμία αναφορά σε μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη ή σε εγγυήσεις ασφαλείας – το θέμα που εξόργισε τον Τραμπ, όταν ο Ζελένσκι το έθεσε στο Οβάλ Γραφείο.
Ο Πούτιν, ωστόσο, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για την ειρήνη. Οι σύμβουλοί του λένε ότι η Ρωσία δεν είναι διατεθειμένη να συμβιβαστεί σε καμία από τις απαιτήσεις της.
Όλο αυτό το διάστημα αυξάνονται οι υποψίες ότι ο Λευκός Οίκος φαίνεται να είναι συνεργάτης στην εκστρατεία της Ρωσίας κατά του Ζελένσκι, καθώς οι ηγέτες της Ευρώπης αναζητούν απεγνωσμένα τρόπους αντίδρασης καθώς οι βεβαιότητες της 80χρονης διατλαντικής συμμαχίας καταρρέουν μπροστά στα μάτια τους.
Πηγή: tanea.gr
