Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μιλάει για «καινοτόμο, νέα λύση». Οργανώσεις, όπως η Διεθνής Αμνηστία, καταγγέλλουν «νέο χαμηλό» για τη μεταχείριση των μεταναστών από την ΕΕ. Εναν χρόνο μετά την υιοθέτηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο και κατόπιν πιέσεων από κράτη – μέλη – με φόντο την άνοδο της Ακροδεξιάς – ο αυστριακός επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ παρουσίασε την Τρίτη νέο, προς έγκριση σχέδιο κανονισμού για «αποτελεσματικές και σύγχρονες διαδικασίες» επιτάχυνσης των απελάσεων απορριφθέντων αιτούντων άσυλο.
Και δη με τη δημιουργία νομικής βάσης για τη δημιουργία κέντρων μεταναστών εκτός ΕΕ – γνωστών ως «κόμβοι επιστροφής» – μέσω «συμφωνιών ή διευθετήσεων» όσων εκ των «27» το επιθυμούν με τρίτες χώρες. Πρόκειται για σημαντική στροφή στην ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, την οποία «τα κράτη – μέλη είναι ελεύθερα να υιοθετήσουν» δήλωσε ο επίτροπος Μπρούνερ. «Δημιουργούμε το νομικό πλαίσιο, δεν δημιουργούμε το περιεχόμενο» τόνισε χαρακτηριστικά. Ως βασική προϋπόθεση υπογραμμίζεται ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στην εφαρμογή του προτεινόμενου σχεδίου, το οποίο καταργεί την – προβλεπόμενη στους σημερινούς κανόνες – συναίνεση αιτούντων άσυλο, το αίτημα των οποίων έχει απορριφθεί. Σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μεταφορά σε «κόμβους επιστροφής» σε τρίτες χώρες θα αφορά μόνο περιπτώσεις, στις οποίες έχουν εξαντληθεί όλα τα νομικά περιθώρια και υπάρχει οριστική εντολή επιστροφής από ένα κράτος – μέλος, η οποία θα λειτουργεί εφεξής ως εντολή αποχώρησης από την ΕΕ. Του μέτρου θα εξαιρούνται οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και οι οικογένειες με παιδιά.
Σήμερα υπολογίζεται ότι ένας στους πέντε ανθρώπους χωρίς δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ επιστρέφεται στη χώρα καταγωγής του, ποσοστό που έχει αλλάξει ελάχιστα τα τελευταία χρόνια. Ο νέος κανονισμός «θα ξαναδώσει στους ανθρώπους την αίσθηση ότι έχουμε τον έλεγχο του τι συμβαίνει στην Ευρώπη», δήλωσε ο επίτροπος Μάγκνους Μπρούνερ, απορρίπτοντας τις συγκρίσεις με την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Αλβανίας ή το εγκαταλειμμένο «σχέδιο Ρουάντα» του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ευαίσθητο θέμα
Ομως το θέμα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο, προκαλώντας διαφωνίες στις τάξεις των «27» και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα πρέπει επίσης να δώσει την έγκρισή του. Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χαιρετίστηκαν από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Οι Πράσινοι και η Αριστερά εξέφρασαν βαθιές ανησυχίες. Δεν είναι οι μόνοι. Το σχέδιο για «κόμβους μεταφοράς» δέχεται ομαδόν «πυρά» από οργανώσεις. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, «περισσότερες από 100 οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την Ευρώπη έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι αυτές οι προτάσεις θα αποτελέσουν ανησυχητική παρέκκλιση από το διεθνές δίκαιο, θα έχουν σοβαρές διπλωματικές, νομικές και οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη και είναι πιθανό να οδηγήσουν σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναπροώθησης και της αυθαίρετης κράτησης».
Πολλά ερωτήματα παραμένουν άλλωστε αναπάντητα, επισημαίνει η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης (International Rescue Committee). Oπως για πόσο καιρό θα αναγκαστούν οι άνθρωποι να παραμείνουν σε αυτά τα κέντρα και πώς η ΕΕ θα διασφαλίσει τα δικαιώματά τους σε τρίτες χώρες. Το 2024, μόνο το 42% των αιτήσεων ασύλου έγιναν δεκτές.
Πηγή: tanea.gr
