Το bonus σε τράπεζες και Χρηματιστήριο Αθηνών από τις αναβαθμίσεις της…

Με την αναβάθμιση της DBRS Morningstar ένα σκαλοπάτι πάνω από το όριο της επενδυτικής βαθμίδας για την ελληνική οικονομία, άνοιξε ο δρόμος για την κρίσιμη αξιολόγηση που είναι αυτή του οίκου Moody’s. Ταυτόχρονα άνοιξε ο δρόμος για αναβαθμίσεις των ελληνικών τραπεζών που θα έχει θετικές επιπτώσεις στο κόστος χρηματοδότησης πρωτίστως των τραπεζών, των ελληνικών επιχειρήσεων και των νοικοκυριών προκαλώντας εισροές επενδυτικών κεφαλαίων σε ελληνικά ομόλογα αλλά και μετοχές. Η ΤτΕ έχει εκτιμήσει τη μείωση του επιτοκίου δανεισμού των τραπεζών στο 1,10%.

Στη βαθμίδα ΒΒΒ αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας ο καναδικός οίκος DBRS την περασμένη Παρασκευή στις 7 Μαρτίου και η επόμενη αξιολόγηση έρχεται τώρα από τον οίκο Moody’s τη ερχόμενη Παρασκευή στις 14 Μαρτίου. Είναι ο μοναδικός οίκος που δεν έχει αναγνωρίσει αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας στο δημόσιο, αλλά έχει εκδώσει επιμέρους αξιολογήσεις επενδυτικής βαθμίδας σε ελληνικές τράπεζες. 

Αν και οι εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι η Moody’s θα αναβαθμίσει την ελληνική οικονομία φέτος μεν, αλλά στην αξιολόγηση του δευτέρου εξαμήνου στις 19 Σεπτεμβρίου, τα στοιχεία της Eurostat για την αύξηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2024, σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης έχουν αυξήσει τις πιθανότητες για ένα θετικό νέο. Ειδικότερα, αφού ενισχύονται από τη μεγάλη κερδοφορία των τραπεζών πέρυσι, τη μείωση των “κόκκινων δανείων” και τα μεγάλα μερίσματα που μειώνουν παράλληλα την κεφαλαιακή εξάρτηση των τραπεζών από τα DTC’s.

Μάλιστα ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ ξεπέρασε τις 1.600 μονάδες με πρωταγωνιστή τις ελληνικές τράπεζες και η αγορά εκτιμά ότι κάποια επενδυτικά κεφάλαια προτρέχουν τώρα, ποντάροντας στην αυξημένη πιθανότητα αναβάθμισης από τη Moody’s.

Η συσχέτιση με τις τράπεζες δεν είναι τυχαία. Το σκεπτικό του οίκου DBRS που αναβάθμισε την ελληνική οικονομία την Παρασκευή είναι εξίσου αποκαλυπτικό, με το γεγονός ότι η Moody’s αξιολογεί ήδη καλύτερα τις ελληνικές τράπεζες, παρά το δημόσιο. 

Τα τραπεζικά spreads και η αναβάθμιση

Το σκεπτικό της DBRS ειδικότερα αναφέρει μεταξύ άλλων: “Η αναβάθμιση αντικατοπτρίζει την άποψη της Morningstar DBRS ότι οι κληροδοτημένοι κίνδυνοι στο τραπεζικό σύστημα έχουν υποχωρήσει μαζί με τη συνέχιση της υπεραπόδοσης στους δημοσιονομικούς στόχους. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν βελτιώσει τα θεμελιώδη μεγέθη τους, είναι πιο ανθεκτικές και είναι σε καλή θέση να παρέχουν πιστώσεις στην οικονομία, ακόμη και μετά το τέλος (των προγραμμάτων ) της ΕΕ Επόμενης Γενιάς (NGEU).

Αυτό αντανακλά χαμηλότερους κληροδοτημένους κινδύνους, με σημαντική πτώση του δείκτη ακαθάριστων μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), πλέον κοντά στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνδυασμό με την προσδοκία ότι οι αναβαλλόμενες εκπτώσεις φόρου (DTC) θα μειωθούν ταχύτερα απ’ ότι αρχικά αναμενόταν”, λέει η DBRS. “Επιπλέον, με την υποστήριξη της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και του ισχυρού επενδυτικού ενδιαφέροντος, το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) μείωσε τα μερίδιά του σε συστημικές τράπεζες, χαλαρώνοντας τη σχέση μεταξύ του κράτους και του τραπεζικού τομέα”, συμπεραίνει ο καναδικός οίκος. 

Το βάρος των τραπεζών στις αναβαθμίσεις είναι προφανές και μεγάλο. Μεγάλα όμως είναι και τα οφέλη του τραπεζικού συστήματος σε αυτή την περίπτωση, καθώς μία θετική εξέλιξη θα έφερνε τα επενδυτικά κεφάλαια που ακολουθούν τον οίκο Moody’s με θετική επίπτωση στα ελληνικά spreads και μείωση του χρηματοδοτικού κόστους των ελληνικών τραπεζών στις μελλοντικές εκδόσεις τους. Η ΤτΕ προβλέπει ότι η άνοδος κατά μία βαθμίδα θα μειώσει περίπου 1,10% (110 μονάδες βάσης), τα επιτόκια για τα ομόλογα με τα οποία δανείζονται οι τράπεζες.

Το επόμενο βήμα είναι οι περαιτέρω αναβαθμίσεις των ελληνικών τραπεζών και νέα εισροές επενδυτικών κεφαλαίων σε τράπεζες και εισηγμένες επιχειρήσεις βελτιώνοντας εκ νέου το κόστος χρηματοδότησης σε τράπεζες, επιχειρήσεις και τελικά και στα νοικοκυριά.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αναβάθμιση των τραπεζών είναι εξαιρετικά πιθανή σε περίπτωση που η Moody’s αναβαθμίσει το ελληνικό χρέος. Ας σημειωθεί ακόμα ότι S&P έχει προγραμματισμένη την  αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας στις 18 Απριλίου κι έχει ήδη δώσει ήδη την επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία, αλλά αξιολογεί χαμηλότερα τις ελληνικές τράπεζες και ειδικά την Τράπεζα Πειραιώς χαμηλότερα από τις άλλες ελληνικές συστημικές, σε αναντιστοιχία με τα αποτελέσματα της ελληνικής τράπεζας.

Οι τραπεζικές αναβαθμίσεις θα δώσουν νέες δυνατότητες να στοχεύσουν οι τράπεζες σε βελτίωση της κερδοφορίας τους σε συνθήκες αποκλιμάκωσης επιτοκίων.  Το ζητούμενο για τις ελληνικές τράπεζες είναι να ανέλθουν υψηλότερα στις αξιολογήσεις των τριών μεγάλων οίκων, των λεγόμενων “Big Three”  (δηλαδή των S&P, Moody’s και Fitch), σε επίπεδα επενδυτικής βαθμίδας. Οι τρεις αυτοί οίκοι, υπολογίζεται ότι κατευθύνουν το 93% των διεθνών κεφαλαίων που επενδύουν σε ομόλογα με τις αξιολογήσεις τους. 

Η αναβάθμιση οι τράπεζες και το ΧΑ

Στο μεταξύ ήδη από το τέλος του περασμένου Οκτωβρίου, ο οίκος FTSE έθεσε το Χρηματιστήριο Αθηνών σε προθάλαμο αναβάθμισης για μετάβαση στις ανεπτυγμένες αγορές.  Η σχετική προώθηση είχε έρθει μετά τον οίκο S&P, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει ανάλογη κίνηση τον περασμένο Αύγουστο, καθώς περιέλαβε το ΧΑ στη λίστα παρακολούθησης (watchlist) του 2025.

Φέτος είναι χρονιά αναβαθμίσεων και ειδικά για τον οίκο S&P και τις τράπεζες οι οποίες λογικά προηγηθούν, καθώς θα ληφθεί η τελική απόφαση για την επάνοδο του Χρηματιστηρίου συνολικά  στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών. 

Το ΧΑ λαμβάνει αξιολογήσεις από τρεις  διαφορετικές πλευρές, τον MSCI, τον οίκο FTSE και τον οίκο αξιολόγησης S&P. Κάθε πλευρά θέτει τις δικές της προϋποθέσεις και όρους για ένταξη στις ώριμες αγορές. Από πλευράς MSCI δεν έγινε η κρίσιμη κίνηση για την ένταξη της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς σε watch list για αναβάθμιση. 

Ο MSCI είναι ο σημαντικότερος δείκτης, καθώς έχει ενεργητικό 12 τρισ. δολάρια, ενώ τον παρακολουθούν οι μεγαλύτεροι διεθνείς οίκοι και επηρεάζει επενδυτικά τα σοβαρότερα χαρτοφυλάκια. Το 70% των funds ακολουθούν τους δείκτες MSCI, καθιστώντας την αναβάθμιση από τον οίκο MSCI κρίσιμο παράγοντα. Ωστόσο αν έχουν προηγηθεί οι άλλοι οίκοι με τις δικές τους αναβαθμίσεις εκτιμάται ότι αναπόφευκτα θα έρθει και η σειρά του MSCI για το ΧΑ. Αλλά τίποτα από αυτά δεν μπορεί να γίνει χωρίς να προηγηθεί η Moody’s.