Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Francis Crick στο Λονδίνο, η τακτική αιμοδοσία ενδέχεται να επιφέρει ανεπαίσθητες γενετικές τροποποιήσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του αίματος. Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο Blood, ενισχύει την αντίληψη ότι η συχνή αιμοδοσία προσφέρει πολυάριθμα οφέλη στην υγεία. Με την πάροδο του χρόνου, τα βλαστοκύτταρα υφίστανται φυσιολογικές γενετικές μεταλλάξεις – ορισμένες από αυτές έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο νόσων, όπως η λευχαιμία.
Ποια είναι η αξιοσημείωτη διαφοροποίηση στους συχνούς αιμοδότες;
Η μελέτη συνέκρινε δύο ομάδες υγιών ανδρών ηλικίας 60 ετών. Η πρώτη ομάδα είχε προσφέρει αίμα τρεις φορές ετησίως επί 40 χρόνια, ενώ η δεύτερη είχε δωρίσει αίμα μόνο πέντε φορές συνολικά. Παρότι και οι δύο παρουσίασαν παρόμοιο αριθμό μεταλλάξεων, η φύση αυτών διαφοροποιούνταν. Συγκεκριμένα, το 50% των συχνών αιμοδοτών εμφάνιζε μια συγκεκριμένη κατηγορία που δεν σχετίζονται με καρκινικές παθήσεις, έναντι μόλις 30% στους πιο σπάνιους αιμοδότες. Οι ερευνητές εικάζουν ότι η συστηματική αιμοδοσία ενισχύει την παραγωγή νέων κυττάρων αίματος, τροποποιώντας τη γενετική σύνθεση των βλαστοκυττάρων με τρόπο που θα μπορούσε να είναι ευεργετικός.
Εργαστηριακά πειράματα έδειξαν ότι οι εν λόγω μεταλλάξεις συμπεριφέρονταν διαφορετικά από εκείνες που συσχετίζονται, συνήθως, με τη λευχαιμία. Όταν τα βλαστοκύτταρα από συχνούς αιμοδότες μεταμοσχεύτηκαν σε ποντίκια, αποδείχθηκε ότι διέθεταν αυξημένη ικανότητα παραγωγής ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ωστόσο, αν και τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να αποδειχθεί αν η αιμοδοσία μειώνει ενεργά τον κίνδυνο καρκίνου.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τι συμβαίνει στον οργανισμό κάθε φορά που δίνει κάποιος αίμα και πως ωφελείται;
Με κάθε αιμοδοσία, το σώμα πυροδοτεί τη διαδικασία ανανέωσης του αίματος, ενεργοποιώντας τον μυελό των οστών να αντικαταστήσει τα χαμένα κύτταρα. Αυτή η αναγεννητική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε ισχυρότερα και πιο υγιή αιμοσφαίρια με την πάροδο του χρόνου.
Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι η αιμοδοσία μπορεί να ενισχύσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ενδεχομένως μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, αν και η έρευνα σε αυτόν τον τομέα παραμένει σε πρώιμο στάδιο.
Για χρόνια, οι επιστήμονες ερευνούν τη σχέση της αιμοδοσίας με την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Ένας από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιοπάθειες είναι το ιξώδες του αίματος, το οποίο επηρεάζει την κυκλοφορία και αυξάνει την πιθανότητα θρόμβωσης, υπέρτασης και εγκεφαλικών επεισοδίων. Η τακτική αιμοδοσία μπορεί να μειώσει το ιξώδες του αίματος, διευκολύνοντας την κυκλοφορία και μειώνοντας την επιβάρυνση της καρδιάς.
Επιπλέον, έχουν εντοπίσει μια πιθανή σύνδεση μεταξύ της αιμοδοσίας και της ρύθμισης των επιπέδων σιδήρου στον οργανισμό. Αν και ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη μεταφορά οξυγόνου, η υπερβολική συσσώρευσή του μπορεί να οδηγήσει σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονές, οι οποίες έχουν συσχετιστεί με καρδιοπάθειες. Μέσω της αιμοδοσίας, ο οργανισμός αποβάλλει πλεονάζοντα σίδηρο, μειώνοντας δυνητικά τον κίνδυνο αυτών των παθήσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν τη συμβολή της αιμοδοσίας στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ειδικά σε άτομα με υπέρταση. Παρότι δεν αποτελεί υποκατάστατο της ιατρικής αγωγής ή ενός υγιεινού τρόπου ζωής, μπορεί να λειτουργήσει ως συμπληρωματικός παράγοντας στην ενίσχυση της καρδιαγγειακής υγείας.
Πέρα από τα πιθανά οφέλη, κάθε αιμοδοσία συνοδεύεται από έναν βασικό ιατρικό έλεγχο. Πριν από τη διαδικασία, οι αιμοδότες υποβάλλονται σε μετρήσεις αρτηριακής πίεσης, επιπέδων αιμοσφαιρίνης και καρδιακού ρυθμού, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματοποιούνται εξετάσεις για μολυσματικές ασθένειες. Αν και αυτός ο έλεγχος δεν αντικαθιστά τις προγραμματισμένες ιατρικές εξετάσεις, μπορεί να λειτουργήσει ως προληπτικό εργαλείο έγκαιρης διάγνωσης πιθανών προβλημάτων υγείας.
Τελικά, πρόκειται για συσχέτιση ή αιτιώδη σχέση;
Ένα κρίσιμο ερώτημα παραμένει: τα οφέλη της αιμοδοσίας προκύπτουν από την ίδια τη διαδικασία ή αντανακλούν απλώς το γεγονός ότι οι αιμοδότες είναι γενικά πιο υγιείς; Οι υποψήφιοι δότες πρέπει να πληρούν αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας, αποκλείοντας άτομα με χρόνιες παθήσεις, λοιμώξεις ή ιστορικό καρκίνου. Συνεπώς, είναι πιθανό ότι όσοι δίνουν αίμα τακτικά, να έχουν ήδη καλύτερη γενική υγεία από τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Εν κατακλείδι, ανεξαρτήτως των ατομικών οφελών, η αιμοδοσία παραμένει μια ζωτικής σημασίας πράξη αλληλεγγύης. Αν μελλοντικές μελέτες επιβεβαιώσουν ότι προσφέρει απτά πλεονεκτήματα και στους ίδιους τους αιμοδότες, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει ακόμη περισσότερο το κίνητρο για συμμετοχή. Ωστόσο, προς το παρόν, ο πιο σημαντικός λόγος για να δώσει κάποιος αίμα παραμένει ο ίδιος: η δυνατότητα να σωθούν ζωές.
Διαβάστε επίσης
Θέλετε να γίνετε εθελοντές αιμοδότες; Ο πρόεδρος του ΕΚΕΑ εξηγεί τι μπορεί να σας εμποδίσει
Αιμοδοσία: Ποιο είναι το προφίλ των αιμοδοτών στην Ελλάδα – Τι χρειάζεται να αλλάξει
Εθελοντική αιμοδοσία: Η προσφορά που σώζει ζωές – Πώς καλύπτονται οι ανάγκες της χώρας μας
Πηγή: ygeiamou.gr
