Πρόσφατα, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε έτοιμος να συζητήσει για μια ευρωπαϊκή πυρηνική αποτροπή, θέτοντας τα πυρηνικά όπλα της χώρας του στη διάθεση των Ευρωπαίων, ως αποτροπή κατά των Ρώσων. Εξάλλου, «υπήρχε πάντα μια ευρωπαϊκή διάσταση στα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας στο πλαίσιο του πυρηνικού της δόγματος» είχε πει στην πορτογαλική τηλεόραση. Πόσο πειστικά είναι όμως τα πυρηνικά του εχέγγυα;
Αν και οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να αποσύρουν οι Αμερικανοί τις 100 περίπου βόμβες υδρογόνου από την Ευρώπη –ελληνικά αεροσκάφη προβλέπεται να φέρουν τέτοιες βόμβες για βομβαρδισμούς εάν χρειαστεί-, ωστόσο, Γερμανία και Πολωνία έχουν αρχίσει να φοβούνται το χειρότερο σενάριο.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ζήτησε συνομιλίες για το εάν «η πυρηνική ασφάλεια από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία θα μπορούσε να ισχύει και για εμάς». Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ ,χαιρέτισε την ιδέα και είπε μάλιστα ότι η Πολωνία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να αποκτήσει η ίδια τη βόμβα. Η Λιθουανία και η Λετονία δήλωσαν επίσης ότι ενδιαφέρονται για τη γαλλική προσφορά.
Σε απάντηση, ο Μακρόν προσφέρθηκε να «ανοίξει τη στρατηγική συζήτηση» με τις ενδιαφερόμενες ευρωπαϊκές χώρες που θα διαρκέσει αρκετούς μήνες για να καθοριστεί «αν υπάρχουν νέες συνεργασίες που ενδέχεται να προκύψουν».
Ακόμη και αν ήθελε με κάποιο τρόπο να επεκτείνει την πυρηνική προστασία στην Ευρώπη, οι ειδικοί λένε ότι το οπλοστάσιό της έχει μόλις 300 κεφαλές
Στη σχετική συζήτηση θα συμμετάσχει και το Ηνωμένο Βασίλειο, η μόνη άλλη πυρηνική δύναμη στην περιοχή. Δεδομένου ότι η αποτρεπτική δύναμη του Ην. Βασιλείου έχει ήδη ανατεθεί για την προστασία της Ευρώπης μέσω του ΝΑΤΟ, το βάρος πέφτει στον Μακρόν να δείξει τι είναι πρόθυμος ή τι μπορεί να κάνει.
Μόνο 300 κεφαλές;
Σύμφωνα με τους Financial Times, αυτά που μπορεί να κάνει η Γαλλία για την Ευρώπη δεν είναι πολλά.
Ακόμη και αν η Γαλλία ήθελε με κάποιο τρόπο να επεκτείνει την πυρηνική προστασία στην Ευρώπη, οι ειδικοί λένε ότι το οπλοστάσιό της έχει μόλις 300 κεφαλές, τη στιγμή που οι ΗΠΑ διαθέτουν 5.000 και η Ρωσία 5.580.
Το δημοσίευμα προσθέτει, επίσης, ότι το Παρίσι δεν διαθέτει τακτικά πυρηνικά όπλα, έχοντας έτσι περιορισμένες επιλογές για σταδιακή κλιμάκωση συγκριτικά με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Τα τακτικά πυρηνικά όπλα είναι λιγότερο ισχυρά και μικρότερης εμβέλειας, σχεδιασμένα για το πεδίο της μάχης. Έτσι, αν το Παρίσι, βρισκόταν υπό σοβαρή απειλή, θα πραγματοποιούσε ένα πυρηνικό «προειδοποιητικό χτύπημα» εναντίον ενός αντιπάλου πριν καταστρέψει βασικούς στόχους όπως μεγάλες πόλεις.
Επιπλέον, το Παρίσι -που χρησιμοποιεί γαλλικά σχεδιασμένα και κατασκευασμένα πυρηνικά όπλα- δεν συμμετέχει στην Ομάδα Πυρηνικού Σχεδιασμού του ΝΑΤΟ, το φόρουμ που συντονίζει την πυρηνική πολιτική της συμμαχίας.
Ο απλούστερος και ταχύτερος τρόπος για τη Γαλλία να ενισχύσει την ευρωπαϊκή αποτροπή θα ήταν να ενταχθεί στην Ομάδα Πυρηνικού Σχεδιασμού του ΝΑΤΟ για να δεσμεύσει τα πυρηνικά της όπλα στη συλλογική άμυνα, δήλωσε η Μάριον Μέσμερ, διεθνής ειδικός σε θέματα ασφάλειας στο Chatham House, το βρετανικό think-tank.
Κάτι τέτοιο προσθέτει η Μέσμερ, θα ευθυγραμμίσει το γαλλικό και το βρετανικό πυρηνικό δόγμα –η Βρετανία είναι προσαρμοσμένη στο νατοϊκό σύστημα-, θα ολοκληρώσει τον σχεδιασμό και θα διευκολύνει την εκπαίδευση για μια κρίση. Στη Ρωσία, «θα σηματοδοτούσε τη δέσμευση της Γαλλίας στην Ευρώπη και θα έδειχνε ότι το ΝΑΤΟ, ένα ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ, θα παραμείνει ισχυρό ακόμη και αν οι ΗΠΑ απεμπλακούν» είπε η Μέσμερ.
Θα δεχτεί ο πρόεδρος περιορισμούς;
Ωστόσο, αυτό θα ανέτρεπε μια γαλλική παράδοση πυρηνικής ανεξαρτησίας που χρονολογείται από τον πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ, που πίστευε ότι οι υποσχέσεις ασφαλείας των ΗΠΑ δεν ήταν αξιόπιστες. Ο Μακρόν έχει επανειλημμένα τονίσει ότι ένας Γάλλος πρόεδρος θα έχει πάντα την τελική εξουσία να αποφασίζει αν θα χρησιμοποιήσει τη βόμβα — το ίδιο ισχύει για τη Βρετανία και τις ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.
Μαζί, οι βρετανικές και γαλλικές πυρηνικές δυνατότητες θα έκαναν τουλάχιστον τη Μόσχα να σκεφτεί δύο φορές για να επιτεθεί, δήλωσε ανώτερος δυτικός αξιωματούχος.
Ωστόσο, «αυτό που πραγματικά επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων από τη Ρωσία είναι η κλίμακα της αμερικανικής αποτροπής», είπε. Η Ευρώπη θα χρειαζόταν τουλάχιστον μια δεκαετία δαπανών περίπου στο 6-7% του ΑΕΠ, αν ήθελε να το μιμηθεί και να αποκτήσει άλλες 1.000 κεφαλές, πρόσθεσε.
Πρώην αξιωματούχοι και ειδικοί, εκτομούν ότι η Γαλλία θα πρέπει να διατυπώσει με μεγαλύτερη σαφήνεια το πυρηνικό της δόγμα σχετικά με το πώς θα βοηθούσε τους ευρωπαίους συμμάχους, ακόμη κι αν αυτό μια μέρα περιόριζε την ελευθερία δράσης του προέδρου.
Δεν πείθει ο Μακρόν
Ο Καμίλ Γκραν, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ που βρίσκεται τώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, είπε ότι η Γαλλία θα πρέπει να γίνει πιο συγκεκριμένη. «Εάν σε κάθε ερώτηση που κάνουν οι σύμμαχοί μας, η απάντηση είναι απλώς εμπιστευτείτε μας, ο Γάλλος πρόεδρος θα ενεργήσει όταν κρίνει σκόπιμο, τότε δεν δημιουργούμε κάτι πολύ καθησυχαστικό για τους συμμάχους μας», είπε.
Υπενθυμίζεταί ότι το 1995, Βρετανία και Γαλλία είχε δηλώσει ότι δεν μπορούσαν να δουν μια κατάσταση στην οποία «τα ζωτικά συμφέροντα μιας από τις δύο χώρες μας… θα μπορούσαν να απειληθούν χωρίς να απειλούνται και τα ζωτικά συμφέροντα της άλλης».
Κάτι παρόμοιο θα πρέπει να επαναληφθεί και σήμερα, σύμφωνα με τους Financial Times, συμπεριλαμβάνοντας τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Κοινές ασκήσεις
Ένα άλλο βήμα, υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα, που θα μπορούσε να κάνει η Γαλλία είναι κοινές ασκήσεις για να στείλει μήνυμα στη Ρωσία ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ήταν στενά συνδεδεμένοι.
Ο Bruno Tertrais, κορυφαίος ειδικός στην πυρηνική αποτροπή, έγραψε πρόσφατα στη Le Monde ότι η Γαλλία θα μπορούσε να στείλει «ένα ισχυρό επιχειρησιακό σήμα» αναπτύσσοντας προσωρινά μαχητικά αεροσκάφη Rafale χωρίς πυρηνικές κεφαλές στις βάσεις «των πιο ανήσυχων εταίρων μας, όπως η Πολωνία». Το Παρίσι θα μπορούσε επίσης να επιδιώξει να συμμετάσχει στην ομάδα πυρηνικού σχεδιασμού του ΝΑΤΟ ως παρατηρητής.
Το να προχωρήσει περαπέρα η Γαλλία θα απαιτούσε μια αλλαγή παραδείγματος στην πυρηνική στρατηγική της, αλλά και των Ευρωπαίων. Πάντως, ο Γκράν, προειδοποιεί ότι θα ήταν λάθος για την Ευρώπη να επιδιώξει να αντιγράψει την πυρηνική ομπρέλα των ΗΠΑ ή να δημιουργήσει ένα καχέκτυπο. «Πρέπει να εφεύρουμε συλλογικά κάτι διαφορετικό», κατέληξε.
Πηγή: in.gr
