Τα τελευταία χρόνια ένας όρος που ακούγεται συχνά είναι ο όρος του mindfulness, δηλαδή της συνειδητότητας. Η έννοια της ενσυνειδητότητας αφορά μια ολιστική προσέγγιση νου και σώματος και εστιάζει στις σκέψεις, στις σωματικές μας αισθήσεις και στα συναισθήματα. Σημαίνει να είμαστε παρόντες στο εδώ και τώρα. Ο όρος αυτός χαρακτηρίζει πολλές δραστηριότητες, όπως αυτήν της κατανάλωσης τροφής.
Τι σημαίνει όμως ενσυνείδητη διατροφή; «Τρώω με συνειδητότητα, επικεντρώνομαι στη στιγμή, ενεργοποιώ όλες μου τις αισθήσεις για την εμπειρία και την ευχαρίστηση του φαγητού που καταναλώνω. Ο στόχος της ενσυνείδητης διατροφής είναι η αναγνώριση των σημάτων της πείνας και του κορεσμού χωρίς επίκριση», σημειώνει η διαιτολόγος – διατροφολόγος Αστερία Σταματάκη, υπ. διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και επιστημονική συνεργάτις E’ Χειρουργικής Κλινικής ΕΚΠΑ.
Αυτή η πρακτική, όπως αναλύει, φαίνεται πως βοηθά στην αντίληψη του πώς το περιβάλλον, οι σκέψεις και τα συναισθήματα επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες. Διευκρινίζει εντούτοις ότι δεν αποτελεί μια τυπική δίαιτα ή μια λίστα απαγορευμένων τροφών. «Είναι μια πρακτική που επικεντρώνεται στα ερωτήματα “γιατί, πότε και πώς τρώμε” και βασίζεται σε 4 πυλώνες: στη γεύση, στο παρόν, στην παρατήρηση και τη μη-επίκριση. Η ενσυνείδητη διατροφή ωθεί κάποιον στο να κάνει καλές επιλογές που θρέφουν και ικανοποιούν τον οργανισμό».
Στο κείμενο που ακολουθεί, η ειδικός αριθμεί ένα προς ένα τα οφέλη της κατανάλωσης διατροφής με συνειδητότητα.
Οι μελέτες. Μελέτες έχουν δείξει πως οι άνθρωποι που τρώνε με συνειδητότητα νιώθουν μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν τρώνε, έχουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες και καλύτερη εικόνα σώματος. Αντίστοιχα, άνθρωποι με παχυσαρκία που ακολούθησαν παρεμβάσεις ενσυνείδητης διατροφής βελτίωσαν τους ανθρωπομετρικούς τους δείκτες (Βάρος, Δείκτης Μάζας Σώματος), την εικόνα σώματός τους και την ποιότητα ζωής. Αλλωστε, το φαγητό καλύπτει πολύ περισσότερες ανάγκες από την πείνα και το να το αναγνωρίζουμε, αλλά και να το διαχειριστούμε, είναι άκρως σημαντικό.
Το να τρώω με συνείδηση και το να εκτιμώ την τροφή, τις ανάγκες μου και το σώμα μου σημαίνει πως εκτιμώ και τον πλανήτη στον οποίο ζω. Αρκετές μελέτες δείχνουν πως η ενσυνείδητη διατροφή έχει ως αποτέλεσμα και την προαγωγή της βιωσιμότητας. Μελέτη έδειξε πως οι συμμετέχοντες σε μια παρέμβαση ενσυνείδητης διατροφής μείωσαν τη σπατάλη τροφίμων κατά 30%. Μια ανασκόπηση 12 μελετών βρήκε πως παρεμβάσεις ενσυνείδητης διατροφής ήταν αποτελεσματικές στην προαγωγή βιώσιμων διατροφικών επιλογών και στη μείωση της σπατάλης των τροφίμων.
Πρακτικές. Είναι πολύ ωφέλιμο να μάθουμε να τρώμε με συνείδηση και να δίνουμε προσοχή στο τι τρώμε και πώς. Ακολουθούν οδηγίες για μια πιο σκεπτόμενη διατροφή:
n Αποφύγετε δραστηριότητες/πράγματα που σας αποσπούν. Αν ταυτόχρονα με το γεύμα σας κάνετε κι άλλα πράγματα όπως να χαζεύετε στην τηλεόραση ή στο κινητό, δεν θα δώσετε σημασία στο φαγητό σας. Οι άνθρωποι που απασχολούν το μυαλό τους με άλλα πράγματα την ώρα του φαγητού, τείνουν να επαναλαμβάνουν μη κατάλληλες διατροφικές συμπεριφορές. Θα πρέπει να εστιάζετε στο τι τρώτε και με ποιον τρόπο. Μελέτες δείχνουν πως όσο πιο παρόντες είμαστε τη στιγμή που τρώμε και πως όσο χορταίνουν οι αισθήσεις μας, τόσο γρηγορότερα και με λιγότερη τροφή χορταίνει το στομάχι και το μυαλό μας.
n Αναλογιστείτε τι σας κάνει να τρώτε. Δώστε προσοχή στο τι επιλέξατε να φάτε και γιατί το τρώτε. Θέλετε να φάτε γιατί είναι η ώρα του επόμενου γεύματος, γιατί πεινάτε ή επειδή βαριέστε ή είστε στενοχωρημένοι; Προσπαθήστε να καταλάβετε αν είναι το συναίσθημα αυτό που σας οδηγεί στο φαγητό.
n Επιστράτευση όλων των αισθήσεων. Παρατηρήστε το χρώμα, τη μυρωδιά, την υφή, τη γεύση της τροφής και συνειδητοποιήστε πώς αισθάνεστε τη στιγμή που καταναλώνετε την τροφή σας.
n Μην παραλείπετε γεύματα. Η παράλειψη γευμάτων οδηγεί σε μεγάλη πείνα, η οποία δεν είναι καλή σύμβουλος στην επιλογή των τροφίμων.
n Να κόβετε σε μικρά κομμάτια την τροφή σας και να τη μασάτε σχολαστικά. Ετσι ο εγκέφαλος έχει τον χρόνο να αναγνωρίσει το αίσθημα του κορεσμού. Επίσης, βοηθά στην καλύτερη πέψη και στην απόλαυση του γεύματος.
n Σερβίρετε το φαγητό σε κανονικές μερίδες. Είναι μια χρήσιμη συμβουλή, τόσο κατά της κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας τροφής, όσο και κατά της σπατάλης τροφίμων.
n Επενδύστε σε μια διατροφή πλούσια σε φυτικές τροφές, ευνοϊκή για την υγεία και τον πλανήτη. Σκεφτείτε τις μακροχρόνιες συνέπειες της αυξημένης κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφίμων. Για παράδειγμα, οι υπερεπεξεργασμένες τροφές αλλά και τα επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος όταν καταναλώνονται συχνά δεν ωφελούν ούτε τον άνθρωπο ούτε τον πλανήτη.
n Εκτιμήστε τον χρόνο, την ενέργεια και τους πόρους που χρειάστηκαν για ένα γεύμα. Πάρτε λίγα λεπτά απ’ τον χρόνο σας για να σκεφτείτε όλη την προσπάθεια που χρειάστηκε για το γεύμα που έχετε μπροστά σας και δείξτε ευγνωμοσύνη.
Πηγή: tanea.gr
