Ισχυροί τραπεζίτες, «λύκοι» της Wall Street και πολιτικοί ιθύνοντες «ρουφάνε» κάθε της σελίδα. Δεν υπάρχει καλύτερη πηγή ενημέρωσης για να κατανοήσουν αυτό που θα προκληθεί από τους δασμούς των ΗΠΑ, από την έκθεση του ανθρώπου που εμπιστεύτηκε ο Ντόναλντ Τραμπ στη θέση του αρχι-συμβούλου επί των οικονομικών.
Ο Τραμπ έχει συγκλονίσει τον κόσμο για την επιβολή δασμών σε εισαγωγές αξίας εκατοντάδων δισ. δολ. από Κίνα, Μεξικό και Καναδά. Μέχρι τις 2 Απριλίου αναμένονται νέες εισαγωγές αξίας τρισ. δολ., προκαλώντας αντιδράσεις από πολλούς επικριτές των προστατευτικών πολιτικών.
Την όλη φασαρία, όμως, κατα κάποιο τρόπο την συν-δημιούργησε ήδη, από τον Νοέμβριο του 2024, ένας από τους κορυφαίους οικονομικούς συμβούλους του Τραμπ εξηγώντας σε μια ειδική έκθεση 41 σελίδων τις δυνατότητες να αναθεωρηθούν οι μεταπολεμικοί κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου, μέσω ενός συνδυασμού δασμών και άλλων πολιτικών.
Όπως αναφέρει η Washington Post, η έκθεση έχει προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον από οικονομολόγους και άλλους παρατηρητές στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Γραμμένη από τον Στήβεν Μιράν, πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Λευκού Οίκου, ο «Οδηγός χρήστη για την αναδιάρθρωση του παγκόσμιου συστήματος συναλλαγών» έχει αναδειχθεί ως ένα σχέδιο για να γίνει αντιληπτή η αλλόκοτη για πολλούς οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.
«Ο πρόεδρος ήταν σαφέστατος»
Ειδικότερα, η έκθεση υποστηρίζει ότι οι μονομερείς δασμοί μπορεί να είναι απαραίτητοι για να αναγκάσουν τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ να κάνουν αλλαγές.
Υποστηρίζει ότι η ισχύς του δολαρίου τον τελευταίο μισό αιώνα έκανε τις εξαγωγές των ΗΠΑ πολύ ακριβές για να τις αγοράσει ο υπόλοιπος κόσμος, ενώ αντίθετα τις εισαγωγές πολύ φθηνές για να τις απορρίψουν οι Αμερικανοί καταναλωτές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί η μεταποίηση και η βιομηχανική παραγωγή των ΗΠΑ.
Ο Μιράν προτείνει ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να προσπαθήσει να αναγκάσει πολλές χώρες να αυξήσουν την αξία των νομισμάτων τους – πιθανώς μέσω ενός εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ που ασκεί αμείλικτη οικονομική πίεση στον υπόλοιπο κόσμο.
Βέβαια, όπως αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα, προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Λευκός Οίκος προχωρά σε μια συμφωνία για την αναθεώρηση των μεταπολεμικών κανόνων του παγκόσμιου εμπορίου. Ο Τραμπ συζήτησε το επερχόμενο σύνολο δασμών του με στόχο να πείσει άλλες χώρες να μειώσουν τους δικούς τους φόρους εισαγωγής και ο Μιράν είπε ότι η κυβέρνηση δεν επιδιώκει μια παγκόσμια συμφωνία νομίσματος.
«Ο πρόεδρος είναι πολύ σαφής σχετικά με τους δίκαιους και αμοιβαίους δασμούς», είπε ο Μιράν στην Washington Post. «Όποιος πιστεύει ότι αυτό που έγραψα τον Νοέμβριο είναι η πολιτική ατζέντα που εφαρμόζουμε κρυφά αυτή τη στιγμή, απλώς ψάχνει κάτι για να γράψει».
Αισιοδοξία για την έκθεση
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Washington Post, η έκθεση έχει προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον από οικονομολόγους, προσπαθώντας να κατανοήσουν τον πόνο που προκαλούν οι δασμοί ως μέρος ενός ευρύτερου οράματος.
«Από πλευράς οικονομικής πολιτικής, δεν υπάρχουν πολλά θεμελιώδη έγγραφα στα οποία μπορούν να στραφούν οι άνθρωποι για να κατανοήσουν την πρόθεση της κυβέρνησης Τραμπ. Αλλά πολλοί άνθρωποι σε όλον τον κόσμο των επενδύσεων αναγνωρίζουν ότι η έκθεση του Μιράν παρέχει μια πραγματικά καλή κατανόηση της βασικής πολιτικής και των αρχών του», δήλωσε ο Μπομπ Έλιοτ, διευθύνων σύμβουλος της Unimit.
Η έκθεση «παρέχει ένα πλαίσιο για το πώς προσπαθούν να αναδιαμορφώσουν την παγκόσμια εμπορική και χρηματοοικονομική τάξη, ακόμη και όταν μοιάζει με μια σειρά αποσυνδεδεμένων μέτρων».
Η έκθεση του Μίραν συνδυάζεται με μεγάλο μέρος της ανάλυσης που διατύπωσε ο πρώην σύμβουλος του Τραμπ Ρόμπερτ Ε. Λάιτχιζερ και ο νυν Εμπορικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ, καθώς και ο ίδιος ο πρόεδρος, δήλωσε ο Ντάνιελ Κίσι, σύμβουλος πολιτικής στην American Compass, μια συντηρητική δεξαμενή σκέψης.
Το να πείσουν άλλες χώρες να αφήσουν τα νομίσματά τους να ανατιμηθούν ενδέχεται να απαιτήσει δραστικά μέτρα, είπε. «Το χάος μπορεί να είναι πολύτιμο στις διαπραγματεύσεις», είπε ο Ντάνιελ Κίσι. Η επιβολή δασμών στον Καναδά ή την Ευρώπη δείχνει ένα επίπεδο σοβαρότητας, όπου αν δείτε ότι θα το πάνε στους συμμάχους, ίσως θα έπρεπε να έρθετε και εσείς στο τραπέζι. Εάν μια τέτοια συμφωνία υλοποιηθεί τους επόμενους μήνες ή τα χρόνια, θα πρέπει να δούμε.»
Ο Τραμπ Δεν κάνει αυτό που λέει η έκθεση
Ωστόσο υπάρχουν και εκείνοι που είναι πολύ επικριτικοί στην έκθεση.
Για τον Τζέσι Σρέγκερ, οικονομολόγο στο Columbia Business School, η ιδέα μιας νέας νομισματικής συμφωνίας είναι δύσκολο να συμβιβαστεί με την τιμωρία που έχει επιβάλει ο Τραμπ σε Μεξικό και Καναδά. Το έγγραφο φαίνεται να θέτει τις βάσεις για συντονισμό της δράσης κατά της Κίνας ειδικότερα, είπε ο Σρέγκερ.
«Υπάρχει μια θεμελιώδης συνοχή σε αυτό. Υπάρχει ένα σχέδιο που εκτίθεται εδώ. Και επειδή όλοι καταλαβαίνουν τι κάνει ο Τραμπ, αυτή είναι μια έκθεση που διαβάζουν οι άνθρωποι», είπε ο Σρέγκερ. «Αλλά το πρόβλημα είναι ότι, ο πρόεδρος δεν εφαρμόζει αυτό που λέει η έκθεση. Δεν υπάρχει τίποτα εκεί που να λέει ότι πρέπει να ξεκινήσουμε τα βάζουμε με Καναδά και το Μεξικό. Αντίθετα, η έκθεση δίνει έμφαση στη δημιουργία ενός συνασπισμού για τον συντονισμό των εμπορικών προσπαθειών κατά της Κίνας».
«Ξέπλυμα»
Ο Άνταμ Τούζ, οικονομικός ιστορικός στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, αναφέρθηκε στην αντίδραση στην εφημερίδα ως «λογικό ξέπλυμα», δηλαδή μια προσπάθεια να εξορθολογίσει αποφάσεις που είναι στην πραγματικότητα παράλογες.
«Όλοι παλεύουμε να βρούμε κάποιου είδους λογική αγορά για την απρόσκοπτη κατάσταση που δημιούργησε η κυβέρνηση Τραμπ», έγραψε ο Τούζ. «Κανείς από εμάς δεν ξέρει πραγματικά πού κατευθύνεται αυτό το γελοίο αυτοκίνητο και τι το οδηγεί στην τρελή πορεία του. Φαίνεται σαν μυστήριο ακόμη και για πολλούς επιβαίνοντες. Εύλογα αναζητούμε στοιχεία ορθολογισμού».
Άλλοι οικονομολόγοι έχουν εγείρει πρόσθετες αντιρρήσεις στο επιχείρημα του Μιράν.
Ο Στίβεν Καμίν, του κεντροδεξιού American Enterprise Institute, είπε ότι ο Μιράν υπερεκτιμά τα μειονεκτήματα ενός ισχυρού δολαρίου ΗΠΑ και υποτιμά τα οφέλη. Ακόμη και χώρες όπως η Ιαπωνία, η οποία έχει αδύναμο νόμισμα, έχουν δει απότομη πτώση της μεταποίησης ως μερίδιο της απασχόλησης, καθώς οι τεχνολογικές βελτιώσεις έχουν οδηγήσει σε αποβιομηχάνιση σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο.
Πηγή: in.gr
