Το “Ignoramus” αποτελεί μια πρωτότυπη δραματουργία βασισμένη σε μελέτες για το μιντιακό γίγνεσθαι, συνεντεύξεις πολιτών και δημοσιογράφων καθώς και επιτόπια έρευνα σε κυρίαρχο ΜΜΕ.
Θα παρουσιάζεται έως και την Παρασκευή 11 Απριλίου 2025, 20:30 στο ΡΕΚΤΙΦΙΕ – Κέντρο Έρευνας Μικτών Παραστατικών Τεχνών.
Περισσότερα εδώ και εδώ
Ο υπογράφων τη Δραματουργία – Σκηνοθεσία, Γιάννης Ασκάρογλου, απαντά στις ερωτήσεις του ertnews.gr
- Ποιο ήταν ακριβώς το ερέθισμα για να «αγγίξετε» το πεδίο των media για το project σας;
Τα ερεθίσματα ήταν πολλά και νομίζω πως έδρασαν συσσωρευτικά. Το 2021, με αφορμή το θέατρο-ντοκουμέντο στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Θέατρο και Κοινωνία» (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), διάβασα, για πρώτη φορά ομολογώ (!), το Σύνταγμα. Τα άρθρα για την Ελευθερία του Τύπου και το δικαίωμα του πολίτη στην αντικειμενική πληροφόρηση κάπως διαισθητικά στην αρχή, έρχονταν σε αντίθεση με την καθημερινή μου εμπειρία. Παρατηρούσα ότι συχνή αιτία διαφωνίας ήταν η απουσία κοινών πληροφοριών και κυρίως η δυσκολία κατανόησης μιας διαφορετικής, ίσως ανοίκειας, οπτικής. Όπως επιβεβαιώθηκε και από την έρευνά μας, είναι διαδομένο το φαινόμενο ‘confirmation bias’, η «προκατάληψη της επιβεβαίωσης», δηλαδή η τάση των ανθρώπων να αναζητούν και να επεξεργάζονται πληροφορίες που συνάδουν με προϋπάρχουσες αντιλήψεις τους (και αντίστοιχα να αγνοούν τις πληροφορίες που αντίκεινται σε αυτές). Καθώς ασχολούμουν με το θέμα, η κατάταξη της Ελλάδας σε διεθνείς εκθέσεις για την Ελευθερία του Τύπου έπεφτε συνεχώς. Άλλες αφορμές προήλθαν από τον τρόπο ή το περιεχόμενο δημοσίευσης κάποιων ειδήσεων από τα κυρίαρχα ΜΜΕ: ασυνεπής κάλυψη των γεγονότων στην πλατεία της Νέας Σμύρνης κατά την διάρκεια της καραντίνας, ελλιπής δημοσίευση της είδησης για την χαμηλή κατάταξη της Ελλάδας στην Ελευθερία του Τύπου κ.ά. Θα αναφέρω όμως και κάτι πιο προσωπικό: Κατά τη διάρκεια των απεργιών για το ΠΔ85 (δηλαδή την υποβάθμιση των καλλιτεχνικών σπουδών), απορρίφθηκε το αίτημά μας, ως ηθοποιοί σε τηλεοπτική σειρά, να ανακοινωθεί η απεργία μας στο τηλεοπτικό κοινό. Συνάδελφος δικαιολόγησε την επιλογή της παραγωγής: «αν το ανακοινώσουν είναι να σαν να παίρνουν θέση». Αναρωτήθηκα, τότε, πότε μια δημοσίευση μετατρέπεται σε ‘θέση’. Όλα τα παραπάνω, μου δημιούργησαν την ανάγκη, όχι μόνο της έρευνας, αλλά και της παρουσίασης, της ‘δημοσίευσης’ αυτής της πορείας με παραστατικό τρόπο στο ευρύ κοινό, ως κάτι που αξίζει να αρθρωθεί.
- Καταπιαστήκατε με έναν κλάδο που βάλλεται και συνεχώς επικρίνεται για τους χειρισμούς του ως προς την κάλυψη των ειδήσεων, ούτε ώστε να δημιουργήσετε το project αυτό. Μετά και από τη διαχείριση του υλικού που συλλέξατε βιώνοντας τις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας μιας αίθουσας σύνταξης, θα λέγατε ότι η μέθοδος εργασίας και οι συνθήκες εν γένει είναι χειρότερες ή καλύτερες από αυτές που εικάζατε ότι ισχύουν;
Θα πρέπει να διευκρινιστεί κάτι που έγινε σαφές και σε εμάς κατά την διάρκεια της έρευνας: η αίθουσα σύνταξης μιας εφημερίδας, ενός δελτίου ειδήσεων ή ενός site δεν λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, κυρίως λόγω διαφορετικών απαιτήσεων, όπως χρόνου, περιεχόμενου κλπ. Εμείς επικεντρωθήκαμε στην αίθουσα σύνταξης ενός site, όπου η ταχύτητα ανταπόκρισης και η πληθώρα του περιεχομένου είχε μια μεγαλύτερη αντιστοιχία στην εμπειρία μας ως δέκτες ειδήσεων. Οι σχεδόν τρομακτικοί ρυθμοί του ψηφιακού κόσμου άφηναν έντονα το αποτύπωμά τους σε ένα τέτοιο newsroom… το υποπτευόμασταν, αλλά η εμπειρία μας στο πεδίο το επιβεβαίωσε. Προσπαθώντας να είμαστε ανοικτοί στην παρατήρηση, περιορίσαμε τις υποθέσεις μας στο ελάχιστο και αφήσαμε το χώρο, τους ανθρώπους και την τυχαιότητα της μέρας παρατήρησης να κεντρίσουν το ενδιαφέρον μας. Μια θεματική που προέκυψε ήταν η σύνδεση ή αποσύνδεση από το περιεχόμενο των ειδήσεων. Π.χ. από τη μία πλευρά, μια συντάκτρια είχε λιποθυμήσει μοντάροντας πλάνα από πυρκαγιές, ενώ σε μια άλλη περίπτωση περίμενε στη στάση έχοντας ξεχάσει μια απεργία των ΜΜΜ, την οποία η ίδια ίσως είχε δημοσιεύσει την προηγούμενη μέρα!
- Θεωρείτε, έπειτα από την έρευνά σας, ότι υπάρχουν αξιόλογες προσπάθειες από κάποια ΜΜΕ στην Ελλάδα;
Αρχικά από την θέση του δέκτη ειδήσεων, κατόπιν από την θέση του ερευνητή του θεάτρου- ντοκουμέντο (και όχι ως επιστήμονας της Επικοινωνίας των Μέσων φυσικά) θα έκανα έναν, ίσως απλοϊκό, διαχωρισμό των ΜΜΕ. Από την μία πλευρά, υπάρχουν τα κυρίαρχα ΜΜΕ, των οποίων η ανεξαρτησία τίθεται σε αμφισβήτηση, είτε λόγω πολιτικών είτε λόγω
οικονομικών επιρροών και συμφερόντων. Από την άλλη πλευρά, τα πιο μικρά Μέσα, που στηρίζονται κυρίως σε συνδρομές μελών / πολιτών, αγωνίζονται για την οικονομική τους επιβίωση προσπαθώντας να κάνουν ερευνητική ανεξάρτητη δημοσιογραφία (έχοντας αποσπάσει και ευρωπαϊκά βραβεία δημοσιογραφίας). Ανεξαρτήτως του Μέσου όμως, πιστεύω πως ο κάθε δημοσιογράφος, εντός του περιβάλλοντος που έχει επιλέξει να δουλεύει, μπορεί να διεκδικήσει ένα περιθώριο να ασκεί το λειτούργημά του και τις αξίες που αντιπροσωπεύει.
- Επόμενα σχέδιά σας για documentary theatre projects, είναι μήπως ανακοινώσιμα;
Νομίζω πως είναι πολύ νωρίς για το επόμενο project. Υπάρχουν κάποιες ιδέες, όπως η συνέχιση αυτής της έρευνας σε πιο βαθιά νερά (σε πιο συγκεκριμένα πεδία), ή η στροφή προς μια εντελώς νέα θεματική. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι η ομαδική δημιουργία με εμπνευσμένους συνεργάτες και, φυσικά, το όποιο επόμενο project να έχει ορίζοντα αρκετών μηνών ώστε να ωριμάζουν και η ‘δημοσιογραφική’ έρευνα της συλλογής υλικού, αλλά και η σκηνική έρευνα αντίστοιχα.
Διαβάστε ακόμη
“Ignoramus”: Μια σατιρική παράσταση θεάτρου – ντοκουμέντο για την Ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα του σήμερα
www.ertnews.gr
Πηγή: ertnews.gr
