Η Μεγάλη Τρίτη, μέρα που θα κριθεί «η μομφή και η προσβολή» απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη από την Κατερίνα Μπατζελή, είναι συμβολική με πολλούς τρόπους. Κατά τη βυζαντινή παράδοση, η Κασσιανή, το τροπάριο της οποίας ψάλλεται εκείνη την ημέρα, κλείστηκε σε μοναστήρι όταν ο αυτοκράτορας Θεόφιλος την απέρριψε γιατί του αντιμίλησε. Δεν την ξέχασε όμως εύκολα – όταν την κυνήγησε με το άλογό του και έφτασε μέχρι το κελί της, εκείνη είχε φροντίσει να κρυφτεί. Στο τέλος, δηλαδή, κανείς από τους δύο δεν πήρε αυτό που πραγματικά ήθελε.
Η ίδια αίσθηση αρχίζει να επικρατεί και στο ΠΑΣΟΚ, που βλέπει την εσωστρέφεια που βγήκε στην επιφάνεια με αφορμή την υπόθεση Μπατζελή να παραμένει τουλάχιστον μέχρι το Πάσχα. Η ηγεσία θα μπορούσε, αν ήθελε, να έχει ακολουθήσει έκτακτη διαδικασία (η οποία προβλέπεται από τον Κανονισμό Δεοντολογίας) και να έχει κλείσει το θέμα ήδη από την περασμένη Τετάρτη – όμως σε μια τέτοια περίπτωση η Χαριλάου Τρικούπη θα έπρεπε να συμβιβαστεί με μια ήπια ποινή (που μπορούσε να φτάσει μέχρι τους τρεις μήνες αναστολή της κομματικής ιδιότητας). Το γεγονός πως, μέσω της Επιτροπής Δεοντολογίας (ΕΔΕΚΑΠ), θέλει να κρατήσει τις επιλογές της ανοιχτές για βαρύτερη κύρωση, ακόμα και για διαγραφή (οτιδήποτε πάνω από την τρίμηνη αναστολή, άλλωστε, δεν επιτρέπει στην Μπατζελή να διεκδικήσει θέση στο συνέδριο ή στην Κεντρική Επιτροπή που αυτό θα εκλέξει), δείχνει πως η υπόθεση Μπατζελή προσφέρεται και για παραδειγματισμό – για όποιον από εδώ και πέρα επιλέξει να διαφοροποιηθεί δημόσια. Στη λογική πως η πολυγλωσσία που επιδεικνύεται εδώ και κάποιους μήνες περισσότερο βλάπτει παρά ωφελεί το ΠΑΣΟΚ και τον πολιτικό στόχο του να βγει πρώτο κόμμα, δημιουργώντας και μια ατμόσφαιρα αμφισβήτησης της ηγεσίας λίγους μόνο μήνες μετά την επικράτηση του Ανδρουλάκη καθαρά. Σε μια σκληρή εσωκομματική διαδικασία, το αποτέλεσμα της οποίας θα έπρεπε, σύμφωνα με επιτελικά στελέχη, να είναι αποδεκτό από όλους.
Η κατηγορία προς την Μπατζελή, από την άλλη, έχει και προσωπικά χαρακτηριστικά. Παρότι το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν στελέχη με υψηλότερες θέσεις ευθύνης από την ίδια που διατύπωσαν (ή θεωρήθηκε πως διατύπωσαν) πολιτικές απόψεις «εκτός γραμμής» για μια σειρά ζητημάτων, η παραπομπή στην ΕΔΕΚΑΠ έγινε για τη φράση με το «δεξί πέτο» από το οποίο κάποιος έχει πιάσει τον Νίκο Ανδρουλάκη – η ίδια η Μπατζελή φέρεται να υποστήριξε και κατά την επικοινωνία της με τον Ανδρέα Σπυρόπουλο πριν από την παραπομπή της πως δεν υπονοούσε εκβιασμό του προέδρου του ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση λόγω υποκλοπών, αλλά πως, από το ύφος της ανακοίνωσης που εκδόθηκε για τις δηλώσεις του Νίκου Παππά, δόθηκε η εντύπωση πιέσεων από την πιο κεντρώα τάση εντός του κόμματος. Μετά την πρώτη αντίδραση στην παραπομπή από την πλευρά του δημάρχου Αθηναίων Χάρη Δούκα, ακολούθησαν μηνύματα που στάλθηκαν προς τη Χαριλάου Τρικούπη, σε μια προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι πριν από τη συνεδρίαση – από τις εξελίξεις και τις κινήσεις της πλειοψηφίας της ΕΔΕΚΑΠ φαίνεται πως ούτε αυτά τα μηνύματα ούτε οι προσπάθειες των πιο μετριοπαθών συνεργατών του Ανδρουλάκη έφεραν αποτέλεσμα. Στο παιχνίδι μπήκαν και οι δύο άλλοι διεκδικητές της ηγεσίας το περασμένο φθινόπωρο, τους οποίους ο Δούκας «φωτογράφισε» ως διαφοροποιημένους. Τόσο ο Παύλος Γερουλάνος όσο και η Αννα Διαμαντοπούλου σήκωσαν, με τον δικό τους τρόπο, το γάντι απέναντι στον δήμαρχο Αθηναίων, με τον πρώτο να δηλώνει πως επί της ουσίας της υπόθεσης Μπατζελή «έχει άποψη», την οποία θα πει στα όργανα, και τη δεύτερη να προτρέπει όλες τις πλευρές να μην ασχολούνται «με τα μικρά».
Το ρήγμα και ο πολιτικός στόχος
Εχει σημασία όμως η ουσία της υπόθεσης; Μόνο για τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Αυτό που μένει είναι πως η σκόνη που σηκώθηκε, σε συνδυασμό με μια σειρά κακών δημοσκοπήσεων και μηνών ασυνεννοησίας, αποκάλυψε ένα βαθύ ρήγμα εντός του πασοκικού κομματικού μηχανισμού. Η προεδρική πλευρά βλέπει «τρικλοποδιές» από στελέχη που συστηματικά υπονομεύουν την ηγεσία, ενώ εκείνοι που πρόσκεινται στον Δούκα περιγράφουν ένα περιβάλλον αποκλεισμών ή μη αξιοποίησης με βάση τις δυνατότητές τους, αλλά με βάση την εγγύτητα στον έκτο όροφο της Χαριλάου Τρικούπη. Μια ξεχωριστή ιστορία είναι η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, στην οποία, μετά και την τελευταία σύγκρουση μεταξύ του Νίκου Ανδρουλάκη με την Ευαγγελία Λιακούλη, είναι εμφανής η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ επικεφαλής και βουλευτών, που δημιουργεί καχυποψία και στις δύο πλευρές – η διαφορά είναι πως μερικοί επιλέγουν να περιγράψουν αυτή την κατάσταση στις δημόσιες ή στις ιδιωτικές τους συζητήσεις και άλλοι επιλέγουν τη σιωπή. Κανείς εκ των εσωκομματικών αντιπάλων πάντως δεν αναφέρεται σε ακρότητες, δηλαδή σε κινήσεις άμεσης αλλαγής της ηγεσίας (τις οποίες στη δεδομένη φάση περιγράφουν ως «αυτοκτονικές»), αυτό όμως δεν σημαίνει πως το κλίμα είναι καλό σε καμία εσωκομματική πλευρά. Στα βασικά του πολιτικού στόχου, σε κάθε περίπτωση, υπάρχει συμφωνία – πολιτική αυτονομία και πρωτιά του ΠΑΣΟΚ στην επόμενη εθνική κάλπη. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν αυτός ο στόχος είναι εφικτός.
ΧΑΡΗΣ ΔΟΥΚΑΣ
Σε τεντωμένο σκοινί
Ο Χάρης Δούκας είναι ο δήμαρχος Αθηναίων. Εντός του ΠΑΣΟΚ, όμως, δεν είναι μόνο αυτό: είναι επίσης το πρόσωπο που κατάφερε να συγκεντρώσει ένα 40% απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών – και ως εκ τούτου, όταν μιλάει, κάποιο εσωκομματικό ακροατήριο τον ακούει. Η υπόθεση Μπατζελή τον έκανε να πάει ένα βήμα πέρα από τις τοποθετήσεις εντός συνεδριάσεων και τις διαρροές για τη σύνθεση των οργάνων. Με τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά» έριξε την πρώτη αιχμή προς την πλευρά της ηγεσίας για θέματα που αφορούν την εσωκομματική δημοκρατία και, με τη σειρά του, εισέπραξε την προτροπή να «κάνει καμιά δουλειά» για να γίνει το ΠΑΣΟΚ ξανά κυβερνητικό. Την ίδια προτροπή, σε έντονο ύφος («σκάστε και δουλέψτε»), φέρεται να εισέπραξαν, λίγες μέρες μετά, στελέχη της νομαρχιακής επιτροπής της Α’ Αθήνας από την εσωκομματική αντιπολίτευση, σε διευρυμένη συνεδρίαση με θέμα «Η τοπική αυτοδιοίκηση και ο Δήμος Αθηναίων» από τον υπεύθυνο Οργανωτικού του ΠΑΣΟΚ. Δείγμα πως η αμοιβαία καχυποψία έχει περάσει, ως ένα βαθμό, και στη βάση του κόμματος.
Η πραγματικότητα ξεπερνάει τις προσπάθειες όλων να κρατήσουν τους τύπους, που καταβάλλονται ακόμα. Αν ο Δούκας δεν ήταν ή δεν είχε τις φιλοδοξίες ενός εσωκομματικού αντιπάλου, ο Δήμος Αθηναίων θα λειτουργούσε, σε επίπεδο αφηγήματος, ως μοντέλο με σκοπό το ΠΑΣΟΚ να πείσει πως μπορεί να κυβερνήσει – σήμερα όμως η επικοινωνία ανάμεσα στην πλατεία Κοτζιά και στη Χαριλάου Τρικούπη μόνο εύκολη δεν είναι. Με τα σημερινά δεδομένα, ο Δούκας περπατάει σε τεντωμένο σκοινί. Από τη μια φιλοδοξεί να εκφράσει εσωκομματικά όλους εκείνους που διαφωνούν με τις επιλογές και τη διαχείριση του Νίκου Ανδρουλάκη, στη βάση της πιο αριστερόστροφης απήχησης του κόμματος, και από την άλλη κινδυνεύει να λειτουργήσει ως αλεξικέραυνο κακών δημοσκοπήσεων ή διαχειριστικών προβλημάτων – παρότι η πτώση του ΠΑΣΟΚ είχε ξεκινήσει αρκετό καιρό προτού σχολιάσει την παραπομπή της πρώην υπουργού στην ΕΔΕΚΑΠ, ήδη στο παρασκήνιο του χρεώνεται το στήσιμο ενός σκηνικού παρατεταμένης εσωστρέφειας, μια ανυπομονησία για την επόμενη μέρα. Η εναλλακτική, τονίζουν στελέχη του περιβάλλοντός του, θα ήταν να μένει σιωπηλός, να μην προειδοποιήσει, ποντάροντας σε θεωρίες «ώριμων φρούτων» και παριστάνοντας τον Πόντιο Πιλάτο. Και όπως έχουν ήδη διαπιστώσει όσοι τον παρακολουθούν, δεν αρέσκεται να μένει σιωπηλός.
Πηγή: tanea.gr
