Ελληνικό… όρος Ράσμορ με Γλυπτά του Παρθενώνα

Σε… ελληνικό όρος Ράσμορ φιλοδοξεί να μετατρέψει την Πεντέλη το Ινστιτούτο Ψηφιακής Αρχαιολογίας (IDA) της Οξφόρδης. Οπως αποκαλύπτουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ», ο βρετανικός οργανισμός θα προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση να σμιλευτούν γιγαντιαία αντίγραφα των Γλυπτών του Παρθενώνα στο δεύτερο ψηλότερο βουνό της Αττικής! Μάλιστα, τον ρόλο του γλύπτη θα αναλάβει ένα… πρωτοποριακό ρομπότ. «Η αρχή μπορεί να γίνει με την κεφαλή του αλόγου από το άρμα που οδηγεί η Σελήνη, την οποία θα λαξεύσουμε στο Πεντελικό Ορος χρησιμοποιώντας αυθεντικό πεντελικό μάρμαρο», λέει στα «ΝΕΑ» ο Ρότζερ Μάικλ, διευθυντής του φημισμένου ινστιτούτου και εταίρος του Τρίνιτι Κόλετζ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Πηγή έμπνευσης αυτής της – τουλάχιστον ευφάνταστης – ιδέας αποτέλεσε το Εθνικό Μνημείο του Ορους Ράσμορ, που βρίσκεται στη Νότια Ντακότα των ΗΠΑ, στη γρανιτένια πλαγιά του οποίου δεσπόζουν οι προτομές τεσσάρων εμβληματικών αμερικανών προέδρων: των Τζορτζ Ουάσιγκτον, Τόμας Τζέφερσον, Αβραάμ Λίνκολν και Θίοντορ Ρούζβελτ. «Το Ράσμορ αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα και αγαπημένα μνημεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι, όμως, κάτι περισσότερο από μνημείο. Εκπέμπει το μήνυμα ότι οι αξίες που αντιπροσωπεύουν οι τέσσερις πρόεδροι είναι συνυφασμένες με το τοπίο της χώρας. Σκέφτηκα, λοιπόν, να δημιουργήσουμε ένα ελληνικό όρος Ράσμορ και να στείλουμε ένα παρόμοιο ισχυρό μήνυμα», εξηγεί ο Μάικλ.

Tα Γλυπτά είναι η πεμπτουσία της Ελλάδας

Ποιο θα είναι το μήνυμα της made-in-Greece εκδοχής του μνημείου; «Οτι τα Γλυπτά είναι η πεμπτουσία της Ελλάδας· ότι το κάλλος, η χάρη και οι αξίες που ενσαρκώνουν αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής ταυτότητας αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας. Τίποτε δεν θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει πληρέστερα τις ελληνικές αξίες από ένα (ή περισσότερα) από τα Γλυπτά του Παρθενώνα», υποστηρίζει ο διευθυντής του IDA, κάνοντας λόγο για «μια σπουδαία ευκαιρία να πούμε, όχι μόνο σε όλο τον κόσμο, αλλά – επειδή το μνημείο θα είναι ορατό από το Διάστημα – σε ολόκληρο το Σύμπαν, ακόμη και σε κόσμους πέρα από τον δικό μας, ότι τα Μάρμαρα είναι μέρος του ιστού της Ελλάδας».

Τον Νοέμβριο του 2022, το ινστιτούτο, το οποίο στελεχώνεται από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, του Χάρβαρντ και του Μουσείου του Μέλλοντος στο Ντουμπάι, είχε παρουσιάσει έναν μαρμάρινο «κλώνο» της ξακουστής κεφαλής του αλόγου από το τέθριππο της Σελήνης, η οποία κοσμούσε το ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα και σήμερα βρίσκεται «αιχμάλωτη» στο Βρετανικό Μουσείο. Υπεύθυνο για το υψηλής πιστότητας αντίγραφο ήταν και πάλι το ρομπότ – γλύπτης που στεγάζεται σε εργαστήριο στην Καράρα της Τοσκάνης. Τον Απρίλιο της επόμενης χρονιάς, το IDA κατασκεύασε ένα μικροσκοπικό – σχεδόν αόρατο διά γυμνού οφθαλμού – αδερφάκι του ίδιου γλυπτού, με τη μέθοδο της διφωτονικής λιθογραφίας. Κατόπιν, τοποθέτησε κρυφά το μήκους 19 μικρομέτρων έργο στο… ρουθούνι του πρωτότυπου αλόγου, στην αίθουσα Ντουβίν του Βρετανικού Μουσείου, με σκοπό να «τρολάρει» το λονδρέζικο ίδρυμα. «Δημιουργήσαμε το μικρότερο αντίγραφο στον κόσμο. Ας φτιάξουμε τώρα και το μεγαλύτερο!», λέει με ενθουσιασμό ο Μάικλ, ο οποίος στο παρελθόν υπηρέτησε ως δημόσιος κατήγορος στην Πολιτεία της Μασαχουσέτης και λέκτορας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης.

Υψους 17 μέτρων, που θα είναι ορατό από το Διάστημα

Πώς θα λαξευτεί αυτό το γιγαντιαίο μαρμάρινο αντίγραφο του παρθενώνιου γλυπτού στον ορεινό όγκο της Πεντέλης; τον ρωτάω. «Μιλάμε για ένα γλυπτό από πεντελικό μάρμαρο, ύψους περίπου 17 μέτρων, κάτι που εξασφαλίζει ότι θα είναι ορατό από το Διάστημα. Η αρχική μας σκέψη ήταν να σκαλιστεί το μεγαλύτερο μέρος του σε εργαστήριο και στη συνέχεια να συναρμολογηθεί στην πλαγιά του βουνού. Ωστόσο, σκοπεύουμε να κάνουμε αυτοψία στην περιοχή για να αποφασίσουμε πώς θα προχωρήσουμε. Είναι εφικτό – και ίσως αποδειχθεί πιο πρακτικό – να γίνει η σμίλευση επί τόπου. Δηλαδή, να στήσουμε μια προσωρινή εγκατάσταση στο Πεντελικό Ορος». Του ζητώ να γίνει πιο συγκεκριμένος. «Πρόσφατα, κατασκευάσαμε μια φορητή εκδοχή του ρομπότ – γλύπτη, η οποία έχει ακριβώς τις ίδιες δυνατότητες με τη ρομποτική συσκευή που βρίσκεται στο εργαστήριό μας στην Καράρα: μπορεί να σμιλεύει γλυπτά μεγάλης κλίμακας οπουδήποτε στον κόσμο. Συνεπώς, όταν δεν πάει το βουνό στο ρομπότ, πάει το ρομπότ στο βουνό!», σημειώνει γελώντας ο Μάικλ. «Θα ανεβάσουμε το ρομπότ στην Πεντέλη για να σκαλίσει το άλογο. Αυτό θα μας επιτρέψει να κάνουμε επί τόπου τις απαραίτητες τροποποιήσεις, χωρίς να χρειαστεί να στείλουμε κομμάτια του γλυπτού στην Καράρα». Ετσι, συνεχίζει, «έχουμε τρεις επιλογές: να γίνουν όλες οι εργασίες στο βουνό, να γίνουν όλα στο εργαστήριο ή να κάνουμε ένα μέρος της λάξευσης στο εργαστήριο και κατόπιν να βάλουμε τις τελικές πινελιές στην Πεντέλη. Σε κάθε περίπτωση, το γλυπτό θα είναι ακριβώς ίδιο με το πρωτότυπο. Και, φυσικά, το οικονομικό όφελος από τους τουρίστες που θα το επισκέπτονται θα είναι σημαντικό».

Θα ζητήσουμε άδεια της ελληνικής κυβέρνησης

Γιατί επιλέξατε την Πεντέλη; ρωτάω. «Μα, δεν υπάρχει καταλληλότερο μέρος! Οπως δεν υπάρχει τίποτε που να συγκρίνεται με το πεντελικό μάρμαρο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο ενθουσιασμένοι ήταν οι τεχνίτες μας στην Καράρα όταν δούλεψαν για πρώτη φορά με μάρμαρο από την Πεντέλη. Μιλάμε για τους καλύτερους στον κόσμο, την ομάδα που δουλεύει με τον Τζεφ Κουνς, τον Ντέμιαν Χιρστ και τον Μπάρι Μπολ. Το Πεντελικό Ορος διαθέτει πολλά υπέροχα σημεία όπου θα μπορούσαμε να σμιλέψουμε μορφές από τον διάκοσμο του Παρθενώνα».

Για την κατασκευή του μνημείου στο Ράσμορ απαιτήθηκαν δύο γλύπτες και 400 εργάτες. Στην Πεντέλη, η δουλειά θα βγει σχεδόν αποκλειστικά από ένα ρομπότ. Κι αν στο αμερικανικό όρος χρειάστηκαν 14 χρόνια για να αποπερατωθεί το έργο, στο βουνό που υψώνεται βορειοανατολικά της Αθήνας φτάνει και… περισσεύει ενάμισης χρόνος. «Υπολογίζουμε ότι θα χρειαστούμε 18 μήνες ή και λιγότερο: περίπου έξι μήνες για τον αρχικό σχεδιασμό και τρεις μήνες για το σμίλευμα. Ο υπόλοιπος χρόνος θα εξαρτηθεί από το πού θα γίνει το λάξευμα και τι εξοπλισμό θα μεταφέρουμε στο βουνό», επισημαίνει ο Μάικλ, προαναγγέλλοντας ότι «σύντομα θα ζητήσουμε επισήμως την άδεια της ελληνικής κυβέρνησης να αναλάβουμε αυτό το τολμηρό εγχείρημα. Είμαι αισιόδοξος ότι θα μας εμπιστευτούν την υλοποίησή του». Πόσο άραγε θα στοιχίσει αυτό το ορεσίβιο γλυπτό – και ποιος θα πληρώσει το… μάρμαρο (κυριολεκτικά); «Υπολογίζω το συνολικό κόστος σε περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ. Πολύ ευχαρίστως να καλύψουμε εμείς όλο το ποσό», διαβεβαιώνει ο διευθυντής του ινστιτούτου. Και προσθέτει: «Ασφαλώς, με χαρά θα δεχθούμε τυχόν δωρεές, εφόσον υπάρξουν άνθρωποι που θα θελήσουν να συνεισφέρουν».

Εκστρατεία επανένωσης των Γλυπτών

Ο Ρότζερ Μάικλ είναι πεπεισμένος ότι το μνημείο που οραματίζεται θα ενισχύσει την εκστρατεία της επανένωσης των Γλυπτών. «Εκατομμύρια άνθρωποι θα σπεύδουν να το δουν, εμπεδώνοντας την αντίληψη ότι τα Μάρμαρα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας. Θα είναι ο καλύτερος πρεσβευτής του επαναπατρισμού τους. Θα κάνει τη Βρετανία να ντρέπεται που τα κρατάει ακόμη». Υποστηρίζει δε ότι η επιστροφή των αριστουργημάτων του Φειδία είναι κοντά. «Απλώς περιμένουν την κατάλληλη στιγμή. Πιστεύω ακράδαντα, με βάση αυτά που μου λένε όλοι οι εμπλεκόμενοι, ότι η ανακοίνωση θα συμπέσει χρονικά με το κλείσιμο των αιθουσών του Βρετανικού Μουσείου για την ανακαίνισή του».

Πηγή: tanea.gr