Του Τάσου Δασόπουλου
Η πτώση των τιμών της ενέργειας, η οποία ήρθε ως αποτέλεσμα των προβλέψεων για μεγάλη οικονομική επιβράδυνση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μειώνει τις πληθωριστικές πιέσεις, που συσσωρεύει η αβεβαιότητα από τον πόλεμο των δασμών, τον οποίο εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ.
Ειδικότερα, οι τιμές του πετρελαίου έχουν μειωθεί κατά 7,18% σε ένα μήνα στα 64,9 δολάρια το βαρέλι, από 70,58 δολάρια που ήταν, κοντά στα μέσα Μαρτίου. Αντίστοιχα, οι τιμές του φυσικού αερίου, μέσα σε ένα μήνα, είχαν μείωση κατά 18,42%, στα 34,5 ευρώ τη θερμική μεγαβατώρα από 41,28 ευρώ, που ήταν ένα μήνα νωρίτερα. Η μείωση των τιμών στα ενεργειακά προϊόντα μπορεί να αποσυμπιέσει τις αυξήσεις στις τιμές προϊόντων και κυρίως των υπηρεσιών, οι οποίες επιμένουν να καταγράφουν διψήφιες ανατιμήσεις σε μηνιαία βάση, από τα τέλη του 2024. Επίσης, θα μειώσουν και τις τιμές των υγρών καυσίμων, στα οποία ο μέσος καταναλωτής αναλώνει περίπου το 13 με 15% του μηνιαίου εισοδήματός του. Επίσης, αναμένεται να αντιμετωπίσουν ως ένα βαθμό και τις νέες ανατιμήσεις κατά 2,2%, οι οποίες καταγράφηκαν τον Μάρτιο στον κρίσιμο τομέα των τροφίμων, αφού θα επηρεάσουν τις διεθνείς τιμές πολλών επεξεργασμένων τροφίμων.
Το δεύτερο κέρδος για τον πληθωρισμό έρχεται από την ενίσχυση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, κυρίως λόγω των φόβων της ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας. Η ενίσχυση του ευρώ έχει μια διπλή θετική επίδραση. Σε πρώτη φάση, κάνει πιο φθηνές τις αμερικανικές εισαγωγές, οι οποίες ως γνωστόν επιβαρύνονται με δασμό 10% για το τρίμηνο που θα διαρκέσει η διαπραγμάτευση μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ για την “επόμενη μέρα”, η οποία θα παγιώσει και τις συνθήκες. Επίσης, κάνουν φθηνότερες και τις τιμές της ενέργειας, αφού τόσο το αργό πετρέλαιο, όσο και το φυσικό αέριο, ανεξάρτητα από το αν οι τιμές τους απεικονίζονται σε ευρώ ή δολάρια, εκκαθαρίζονται πάντα με ρήτρα αμερικανικού δολαρίου.
H ιδιωτική κατανάλωση
Το αποπληθωριστικό στοιχείο, το οποίο ανησυχεί το οικονομικό επιτελείο, είναι η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία συνδέεται άμεσα με τα σενάρια μεγάλης οικονομικής επιβράδυνσης, τα οποία έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος τον τελευταίο καιρό, λόγω -τι άλλο- των δασμών Τράμπ και της τεράστιας αβεβαιότητας που έχουν προκαλέσει διεθνώς.
Πριν ξεσπάσει ο εμπορικός πόλεμος που κήρυξαν οι ΗΠΑ προς όλους τους εμπορικούς της εταίρους, τον περασμένο Δεκέμβριο, στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2025, το ΥΠΕΘΟ προέβλεπε αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης για φέτος κατά 1,3%. Τόσο περίπου προβλέπουν και το ΔΝΤ, αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην ετήσια έκθεση του, ο διοικητής της ΤτΕ, κ. Στουρνάρας, προβλέπει για φέτος αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2%.
Ωστόσο, αν επαληθευτούν οι προβλέψεις για οικονομική στασιμότητα στην ΕΕ, η Ελλάδα θα έχει και αυτή το μερίδιό της, χάνοντας ένα μέρος από την αναπτυξιακή της δυναμική. Η απώλεια για το ΑΕΠ θα είναι σημαντική αν η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία “παράγει” ακόμη σε ετήσια βάση περίπου το 70-72% του ΑΕΠ, παρουσιάσει για φέτος μια αύξηση κάτω από 1%.
Πηγή: capital.gr
